Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να ενισχύσει όσα ήδη γνωρίζαμε… Ο ύπνος σε ημίφως μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά την υγεία και ειδικά την καρδιά. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι η έκθεση στο φως κατά την διάρκεια του ύπνου συνδέεται με αυξημένη δραστηριότητα στον εγκέφαλο που σχετίζεται με το στρες.
Αυτό το φαινόμενο μπορεί να ενισχύσει τη φλεγμονή των αρτηριών σε όλο το σώμα, η οποία με την σειρά της αυξάνει την πιθανότητα καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Μετά από 10 χρόνια, το 17% των συμμετεχόντων στη μελέτη είχε εμφανίσει σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, όσο αυξανόταν η έκθεση στο τεχνητό φως τη νύχτα τόσο αυξανόταν και ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Πώς επηρεάζει το φως κατά τον ύπνο την καρδιά;
Κάθε τυπική απόκλιση προς τα πάνω στο φως συσχετίστηκε με 35% αύξηση της πιθανότητας καρδιακής προσβολής κατά τα επόμενα πέντε χρόνια και 22% αύξηση του κινδύνου κατά τα επόμενα 10 χρόνια.
Τα άτομα που ζούσαν σε περιοχές που χαρακτηρίζονταν από αυξημένους περιβαλλοντικούς ή κοινωνικούς παράγοντες στρες — συμπεριλαμβανομένου του θορύβου — διατρέχαν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης στο τεχνητό φως τη νύχτα.
Η μελέτη παρουσιάστηκε στο επιστημονικό συνέδριο της American Heart Association (AHA) Scientific Sessions 2025.
Στη μελέτη συμμετείχαν 466 ενήλικες που υποβλήθηκαν σε εξετάσεις PET/CT εγκεφάλου στο Massachusetts General Hospital της Βοστώνης το διάστημα 2005-2008. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 55 έτη και το 43% ήταν άνδρες.
Οι απεικονίσεις έγιναν στο πλαίσιο τυπικών εξετάσεων ρουτίνας. Οι αξονικές τομογραφίες (CT) αποκάλυψαν τις ανατομικές λεπτομέρειες του εγκεφάλου των συμμετεχόντων, ενώ οι εξετάσεις PET κατέγραψαν τη μεταβολική δραστηριότητα στους ιστούς τους.
Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε διαγνωστεί με καρδιακή νόσο ή καρκίνο κατά τη στιγμή των εξετάσεων.
Για να μετρήσουν τις συνθήκες φωτισμού σε κάθε ένα από τα σπίτια όπου κοιμόντουσαν οι συμμετέχοντες, οι συγγραφείς της μελέτης χρησιμοποίησαν δεδομένα από σύστημα απεικόνισης που καταγράφει το φως και τις συνθήκες φωτισμού στη Γη, ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα.
Σωτήριο το “darksleeping”
Η νέα μελέτη έρχεται να προστεθεί σε ένα αυξανόμενο σώμα ευρημάτων που υποδηλώνουν ότι ο ύπνος στο σκοτάδι φαίνεται να προάγει την υγεία.
Για παράδειγμα, παλαιότερη μελέτη στην οποία μια ομάδα συμμετεχόντων κοιμήθηκε σε ένα τυπικό δωμάτιο με φωτισμό περίπου 100 lux (lx) — που θεωρείται το κατώτατο όριο του μέσου φωτισμού υπνοδωματίου — ενώ μια άλλη ομάδα κοιμήθηκε σε ακόμη πιο αμυδρό φως, κάτω από 3 lux, αναφέρει ότι η πρώτη ομάδα παρουσίασε αυξημένο καρδιακό ρυθμό, μειωμένο βαθύ ύπνο και μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Το μπλε φως από τις οθόνες των κινητών είναι γνωστό ότι διαταράσσει τον ύπνο, όμως και το φως από το περιβάλλον μπορεί να συμβάλλει σε αυτό.
Σύμφωνα με παλαιότερη μετά-ανάλυση, τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα έκθεσης σε τεχνητό φως κατά την διάρκεια της νύχτας φάνηκαν να έχουν 22% μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν προβλήματα ύπνου.
Άλλη μελέτη σε 700 ηλικιωμένους αναφέρει μια άμεση σχέση μεταξύ της έκθεσης σε τεχνητό φως τη νύχτα και της αθηροσκλήρωσης. «Η φλεγμονή είναι αποτέλεσμα του στρες και αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα της αθηροσκλήρωσης και, κατά συνέπεια, των καρδιακών παθήσεων και των εγκεφαλικών επεισοδίων», δήλωσαν οι ερευνητές.
«Η καρδιά και ο εγκέφαλος είναι αλληλένδετοι, καθώς ό,τι συμβαίνει στις αρτηρίες της καρδιάς συμβαίνει και στα αγγεία του εγκεφάλου», κατέληξαν οι ίδιοι.