Όταν έμαθα ότι ήμουν έγκυος, το τελευταίο που με απασχολούσε ήταν πού και πώς θα γεννούσα. Σκεφτόμουν κάπως έτσι: «Στο νοσοκομείο θα είμαι σε χέρια ειδικών, θα αφεθώ και θα με βοηθήσουν. Το πολύ-πολύ να κρατήσει 24 ώρες, θα περάσουν». Πρόσφατα, μάλιστα, πληροφορήθηκα ότι είχα δίκιο, στην Ελλάδα μια γέννα δεν επιτρέπεται να κρατήσει περισσότερο από 24 ώρες από τη στιγμή που η γυναίκα θα μπει στο μαιευτήριο. Σιγά-σιγά μου ήρθαν στο μυαλό περιπτώσεις γυναικών που γνωρίζω, οι οποίες είχαν αρκετά ενδιαφέροντα και διαφορετικά να περιγράψουν σχετικά με την εμπειρία της γέννας σε άλλες χώρες. Έψαξα κι άλλο το θέμα, και τώρα αναρωτιέμαι γιατί δεν θα μπορούσαμε και στην Ελλάδα να φερόμαστε λίγο πιο φιλικά προς την έγκυο, το ζευγάρι και το μωρό που πρόκειται να γεννηθεί…

Βρετανία
Μετά από καισαρική, φυσιολογικός τοκετός
Όταν η Μαίρη έφτασε στο Μάντσεστερ, ήταν ήδη στον 5ο μήνα της εγκυμοσύνης της. Πήγε στο νοσοκομείο όπου επρόκειτο να γεννήσει και ξεκαθάρισε στο γιατρό που την είδε ότι έπρεπε να κάνει οπωσδήποτε καισαρική και επισκληρίδιο, καθώς είχε γεννήσει πριν από 2,5 χρόνια στην Ελλάδα με καισαρική τον πρώτο της γιο: «Αρχικά κανείς δεν μου έφερε αντίρρηση, αλλά μου έδωσαν να διαβάσω ένα χαρτί που περιέγραφε τους κινδύνους της καισαρικής και μου ζήτησαν να το υπογράψω. Ο άνδρας μου, γιατρός κι αυτός, πρότεινε να το σκεφτούμε λίγο. Γέννησα λίγο πρόωρα, μου είπαν ότι μπορούσα κάλλιστα να γεννήσω φυσιολογικά. Τους εμπιστεύτηκα. Τους ζήτησα να μου κάνουν επισκληρίδιο, αλλά μου είπαν ότι δεν ήταν ανάγκη και ότι θα εισέπνεα ένα αέριο κάθε φορά που θα πονούσα. Νομίζω ότι εισέπνεα τόσο συχνά, που ήμουν τελείως ζαλισμένη…».

Γερμανία
• Επιστροφή στο σπίτι λίγες ώρες μετά τον τοκετό

Η Κατερίνα ήθελε να γεννήσει το δεύτερο παιδί της στο σπίτι της στη Δρέσδη, αλλά, επειδή το μωρό «κατέβαινε» με τα πόδια, προτίμησε το μαιευτήριο: «Δεν έκανα επισκληρίδιο και η κόρη μου γεννήθηκε φυσιολογικά, παρότι ήταν σε ισχιακή προβολή, ένδειξη που κανονικά οδηγεί σε καισαρική. Το μόνο που άλλαξε ήταν ότι, για λόγους ασφαλείας, εκτός από τη μαία ήταν παρών στον τοκετό και ένας γιατρός. Επιστρέψαμε στο σπίτι λίγες ώρες αφού γεννήθηκε η κόρη μας, επειδή έτσι επιλέξαμε».
Κάνοντας αφρόλουτρο στα μέσα του τοκετού
Η Φωτεινή γέννησε το τρίτο της παιδί στη Γερμανία. Μας περιέγραψε αυτά που θυμάται εντονότερα: «Μόλις δυνάμωσαν οι πόνοι, μου πρότειναν και δέχτηκα με ευχαρίστηση- να κάνω μπάνιο με αφρόλουτρο, για να χαλαρώσω. Ο άνδρας μου ήταν συνέχεια μαζί μου. Γέννησα με τη βοήθεια της μαίας -χωρίς επισκληρίδιο ή φάρμακα- σε ένα φαρδύ κρεβάτι με πολλά μαξιλάρια, σε ένα όμορφο δωμάτιο με μουσική, ωραία χρώματα και φωτισμό».

Γαλλία
Σε μονόκλινο με έμφαση στο θηλασμό
Η Ελισάβετ γέννησε στο Παρίσι: «Στη διάρκεια του τοκετού είχα συνέχεια δίπλα μου το σύζυγό μου, τη μαία και προς το τέλος και μια μικρή ομάδα γιατρών, που έβλεπα για πρώτη φορά. Το σημαντικότερο είναι ότι μου έδωσαν το μωρό αμέσως για να το θηλάσω και ότι στο μαιευτήριο έμεινα σε μονόκλινο δωμάτιο, είχα το μωρό
συνέχεια μαζί μου και έτσι βοηθήθηκα πάρα πολύ στο θηλασμό!».



4 σημεία υπεροχής

Εντοπίσαμε 4 χαρα­κτη­ριστικά της προετοιμασίας και της διαδικασίας του τοκετού που είναι κοινά σε Νορβηγία, Βρετανία, Αμερική, Καναδά, Γερμανία, Ισπανία, Βέλγιο, Γαλλία και Ελβετία:
Όλα τα ζευγάρια είχαν κάνει μαθήματα ψυχοπροφυλακτικής (ενημέρωση-εκπαίδευση για το τι πρόκειται να συμβεί στη γέννα) και στη συνέχεια είχαν επιλέξει τον τρόπο (birth plan) που θα γινόταν ο τοκετός (π.χ. στο νερό).
Ο μπαμπάς του παιδιού που επρόκειτο να έρθει στον κόσμο βρισκόταν μαζί με τη γυναίκα του καθ’ όλη τη διάρκεια του τοκετού, ακόμα κι όταν επρόκειτο για καισαρική!
Κανένα ζευγάρι δεν ξόδεψε ούτε 1 ευρώ για τη γέννα!
Μετά την επιστροφή στο σπίτι, μια μαία ή μια νοσοκόμα τους επισκέπτονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα για να τους βοηθούν και να ελέγχουν την πορεία της υγείας τους.



Βέλγιο
Μαία για το μωρό, κινησιοθεραπεύτρια για τη μαμά
Η Άννα-Μαρία ζει στις Βρυξέλλες. Ως γνήσια Ελληνίδα, είχε πολύ άγχος για τον τοκετό – επρόκειτο, άλλωστε, για το πρώτο της παιδί: «Στο Βέλγιο γεννάς σε ένα δωμάτιο που θυμίζει ξενοδοχείο, με πολλά βοηθήματα για πιο εύκολο και άνετο τοκετό: μια μπάλα όπου μπορείς να κάθεσαι στη διάρκεια των ωδίνων, μια μπανιέρα αν θες να γεννήσεις στο νερό… Μαζί σου είναι ο σύντροφός σου, η μαία, ο γιατρός και η κινησιοθεραπεύτρια, που σε βοηθά με τις αναπνοές, σου δείχνει τη σωστή στάση του σώματος κάθε φορά και επιπλέον σου κάνει μασάζ…».

Ελβετία
Με καισαρική και το σύζυγο μέσα στο χειρουργείο

Η Χριστίνα είναι Ελβετίδα και ο σύζυγός της Έλληνας. Εκείνος μας περιέγραψε την εμπειρία του: «Η γυναίκα μου, μετά από 3 ημέρες που οι γιατροί προσπαθούσαν να προκαλέσουν πόνους, γέννησε με καισαρική και επισκληρίδιο, στη διάρκεια της οποίας ήμουν δίπλα της. Όλα τα έξοδα τα πλήρωσε η ασφάλεια και μάλιστα εκείνη του γιου μας, που μόλις είχε γεννηθεί! Αυτό που με εντυπωσίασε είναι η άψογη οργάνωση κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης (ραντεβού με το γιατρό, υπερηχογραφήματα, εξετάσεις κλπ.), που βοηθά το ζευγάρι να μην έχει καθόλου άγχος».

Ισπανία
Κάνοντας γιόγκα

Η Σύλβια γέννησε και τα δύο της παιδιά στη Βαρκελώνη με «εναλλακτικό» τρόπο, επειδή έτσι είχε επιλέξει: «Δίπλα μου βρισκόταν μόνο ο σύζυγός μου και η μαία, και εγώ έκανα ασκήσεις γιόγκα στη διάρκεια των ωδίνων. Δεν υπήρξε καμία εξωγενής παρέμβαση (π.χ. φάρμακα) και η γέννα ήταν για μένα μία πολύ θετική εμπειρία».

Θα πρέπει να υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος για να παρέμβουμε στη φυσιολογία του τοκετού

Αμερική
Ολόκληρη η οικογένεια παρούσα στη γέννα

Η Έφη γέννησε την κόρη της στη Βοστόνη: «Όλα ήταν πολύ οργανωμένα από την αρχή, οι εξετάσεις, οι επισκέψεις στο γιατρό, τα υπερηχογραφήματα… Μέχρι να γεννήσω, γνώρισα 6 γιατρούς που ήταν υποψήφιοι για να με ξεγεννήσουν. Υπήρχε μία βασική γιατρός και οι άλλοι ήταν κάπως σαν αναπληρωματικοί. Όταν με έπιασαν οι πρώτοι πόνοι, καθόμουν σε μια μπάλα. Μετά μου έκαναν επισκληρίδιο. Στο δωμάτιο όπου γέννησα ήμουν μαζί με το σύζυγό μου, την οικογένειά μου και μια μαία. Στην Αμερική υπάρχει πάντα αυτή η έννοια της γιορτής μάλιστα μου έβαλαν και έναν καθρέφτη για να δω το παιδί τη στιγμή που έβγαινε…».

Καναδάς
Φωτογραφίες και ένα ταψί μπακλαβά

Η Κρίστα είναι ελληνικής καταγωγής και ζει στον Καναδά: «Καθώς είχα μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού, ο γιατρός αναγκάστηκε να μου κάνει πρόκληση τοκετού. Αυτό που με βοήθησε ήταν ότι καθ’ όλη τη διάρκεια είχα κοντά μου τη μαία, το σύζυγο και όλη την οικογένειά μου. Ο γιατρός πέρασε και με είδε μερικές φορές και ήρθε πάλι στο τελικό στάδιο, αυτό των εξωθήσεων. Μας άφησε να βγάλουμε φωτογραφίες όλοι μαζί και τελικά ο σύζυγός μου έκοψε το λώρο. Θα ήταν αδιανόητο να τον πληρώσουμε, γι’ αυτό τον κεράσαμε ένα ταψί μπακλαβά!».

Ιαπωνία-Νορβηγία
Γιατρός-αυθεντία vs τοκετός στο νερό

Η Κατερίνα ζούσε στην Ιαπωνία όταν έμεινε έγκυος και παρέμεινε εκεί μέχρι τους 7,5 μήνες της εγκυμοσύνης της. Έφυγε επειδή κατάλαβε ότι το σύστημα δεν της ταίριαζε καθόλου: «Στην Ιαπωνία, ο γιατρός θεωρείται αλάνθαστος, κάτι σαν Θεός που κανείς δεν αμφισβητεί. Έπρεπε να τον βλέπω κάθε 2 εβδομάδες και να ακολουθώ αυστηρά τις υποδείξεις του». Τελικά γέννησε στη Νορβηγία μέσα σε μπανιέρα: «Γέννησα με τη βοήθεια της μαίας, δεν πήρα φάρμακα ούτε έκανα επισκληρίδιο. Το καλύτερο από όλα είναι ότι μετά τον τοκετό μείναμε με τον άνδρα μου και το μωρό σε ένα οικογενειακό δωμάτιο στο μαιευτήριο».

Τα σχόλια των ειδικών

«Είναι ζήτημα πολιτισμού»
Όπως σχολιάζει ο δρ. Γρηγόρης Π. Κυρούσης, μαιευτήρας-γυναικολόγος: «Μέσα από τα συγκεκριμένα παραδείγματα διαφαίνεται ξεκάθαρα η διαφορά νοοτροπίας, αλλά και πολιτισμού, ανάμεσα στη χώρα μας και εκείνες του εξωτερικού. Πρόκειται για κράτη όπου το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει ποιότητα και ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες του πολίτη. Η Μαιευτική-Γυναικολογία, ως μια δυναμική ειδικότητα τόσο σε επιστημονικό όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο, διέπεται από κανόνες και πρωτόκολλα. Έγκειται στον πολιτισμό ενός κράτους, στο σύστημα Υγείας του, να τηρεί τους κανόνες και τα πρωτόκολλα και να αντιμετωπίζει την έγκυο και το νεογνό με ανθρωπιά, σεβασμό και αξιοπρέπεια!».

«Έμφαση στην εξατομικευμένη φροντίδα»
Η δρ. Βικτωρία Βιβιλάκη, λέκτορας υπό διορισμό στο τμήμα Μαιευτικής του Τ.Ε.Ι. Αθήνας, υπογραμμίζει ότι: «Ο τοκετός αποτελεί μια μοναδική μετάβαση στη ζωή μιας γυναίκας, από την κύηση στη μητρότητα. Γι’ αυτό και είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ζευγαριού η διαδικασία του τοκετού να μη μεταβάλλεται σε μια μηχανική διαδικασία, αλλά σε μια αναντικατάστατη εμπειρία ζωής. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει το Εθνικό Σύστημα Υγείας να υποστηρίζει την εξατομικευμένη φροντίδα κάθε ζευγαριού, η οποία δεν πρέπει να εξαρτάται από τον εκάστοτε επαγγελματία Υγείας, αλλά να βασίζεται σε τεκμηριωμένα αποτελεσματικές πρακτικές, οι οποίες θα προασπίζουν την υγεία της γυναίκας και του νεογνού. Ο ερχομός ενός παιδιού με φυσικό τρόπο υποδεικνύει σε όλους μας ότι η φύση είναι πιο σοφή από εμάς και θα πρέπει να υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος για να παρέμβουμε στη φυσιολογία του τοκετού».

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία το δρ. Γρηγόρη Π. Κυρούση, μαιευτήρα-γυναικολόγο, και τη δρ. Βικτωρία Βιβιλάκη, λέκτορα υπό διορισμό στο τμήμα Μαιευτικής του Τ.Ε.Ι. Αθήνας.