Από τη Λουίζα Βογιατζή, Ψυχολόγο – Σύμβουλο

Το θέμα κι εδώ, η αγωνία και η έγνοια πάρα πολλών από εμάς τις γυναίκες – αυτή την εποχή ιδιαίτερα – για απώλεια βάρους λόγω των επερχόμενων ή ήδη αρχινισμένων καλοκαιρινών εμφανίσεων με μαγιώ, σορτς, εξώπλατα και άλλα. Μεταξύ σοβαρού και αστείου και χωρίς πολλή σκέψη όλη αυτή η αγωνία μοιάζει φυσιολογική.

Οι φίλες συμφωνούν με τις φίλες “κορίτσια, άντε κάτι πρέπει να κάνουμε” οι μαμάδες παροτρύνουν τις κόρες “πρόσεξε λιγάκι τώρα αγάπη μου για να είσαι μια κούκλα με το μαγιουδάκι σου” καμιά φορά και οι σύζυγοι σιγοντάρουν “κάτι έχεις πάρει, γιατί δεν προσέχεις;” και πάει λέγοντας.

Όλοι μοιάζουμε να συμφωνούμε ότι ναι, είναι εκ των ουκ άνευ να είναι πρώτη μας έγνοια η αποκάλυψη ενός όσο το δυνατόν πιο ωραίου (που σημαίνει λεπτού) σώματος.

Ως εδώ καλά. Δεν είναι λίγες όμως οι φορές που έχω την αίσθηση ότι αυτή η έννοια είναι λίγο πιο αγωνιώδης και πιο επιτακτική απ’ όσο επιτρέπει η απλή γυναικεία ματαιοδοξία. Εξαντλητικές δίαιτες, σκότωμα στα γυμναστήρια, συνεχείς έλεγχοι του βάρους, σε γυναίκες και κορίτσια με βάρος απόλυτα φυσιολογικό ή και στα κατώτερα όρια του φυσιολογικού .

Κάποιες φορές τρομάζω. Καταλαβαίνω ότι οι ίδιες δεν έχουν επίγνωση. Αναρωτιέμαι για τους γύρω τους, αν αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα του θέματος.

Η νευρική ανορεξία παραμονεύει και σε πολλές περιπτώσεις είναι ήδη εκεί. Και δεν πρόκειται για απλή ιδιοτροπία ή φιλαρέσκεια αλλά είναι πολύ σοβαρή και συχνά επικίνδυνη υπόθεση.

Θέλω μόνο να μεταφέρω λόγια (από τις θεραπείες τους) ορισμένων ασθενών με νευρική ανορεξία που βρέθηκαν σε πρόγραμμα θεραπείας σε ειδική κλινική στη Γερμανία, από το βιβλίο της ψυχολόγου Baerbel Wardetzki “Weiblicher Narzismus. Der Hunger nach Anerkennung” (Γυναικείος Ναρκισσισμός. Η πείνα για αναγνώριση)

Μια ασθενής που είναι ένα διάστημα στη θεραπεία:

“Μέσα μου, δεν υπάρχει τίποτα. Αντιδρώ συνήθως στην διάθεση που επικρατεί έξω: χαίρονται άλλοι, έχω την άδεια να χαρώ κι εγώ. Είναι οι άνθρωποι που είναι μαζί μου θλιμμένοι, τότε γίνομαι κι εγώ έτσι μετά από λίγο. Όμως, δεν είναι δικό μου συναίσθημα, τον εαυτό μου τον αισθάνομαι πολύ σπάνια. Υπάρχουν μόνο λίγες στιγμές που μπορώ να είμαι σίγουρη ότι αισθάνομαι εμένα. Αυτό συμβαίνει μόνο, όταν τραγουδάω.”

Μια άλλη ασθενής για το φόβο της:

“Αισθάνομαι σήμερα πολύ καλύτερα από πριν ένα χρόνο. Επιτρέπω μάλιστα στον εαυτό μου καμιά φορά να αισθανθεί ελκυστικός. Τότε όμως αισθάνομαι ότι παραείμαι καλά και τότε έρχεται ο φόβος, ότι θα πληρώσω γι’ αυτό. Αρχίζω τότε πάλι να με απαξιώνω, πόσο κακιά και άσχημη είμαι για να προλάβω την τιμωρία. Απλά δεν τα καταφέρνω να αφεθώ να είμαι καλά για πολύ. Είναι σαν να πρέπει για ό,τι καλό έλαβα να υποφέρω.”

Μια γυναίκα που μισούσε την κοιλιά της:

“Το ιδανικό ομορφιάς για μένα είναι μια αδύνατη γυναίκα χωρίς κοιλιά, αλλά εγώ δεν πληρώ τις προϋποθέσεις. Έχω μια κοιλιά που δεν ταιριάζει καθόλου με τις αναλογίες μου. Μέχρι πριν λίγο καιρό σκεφτόμουν πως αν φύγει η κοιλιά θα είμαι ευτυχισμένη. Γι’ αυτό προσπαθώ να απαλλαγώ απ’ αυτήν με ασκήσεις καθημερινές, αλλά χωρίς όφελος. Έχω βέβαια φοβερούς κοιλιακούς αλλά έχω και λίπος επάνω. Δεν σταματάω όμως γιατί φοβάμαι ότι αλλιώς θα χοντρύνει περισσότερο. Δεν μ’ αρέσει και δεν ανήκει σ’ εμένα και θέλω να την πιάσω και να την ξεριζώσω. Είναι κάτι ξένο που δεν θέλω να έχω πάνω μου.”

Μια άλλη ασθενής για το σώμα της:

“Δεν έχω καμία σχέση με το σώμα μου. Το σώμα μου είναι ένα βάρος που σέρνω πίσω μου. Η σχέση με το σώμα μου είναι πολύ άστατη. Κατά καιρούς χαρακτηρίζεται από αίσθηση δυσφορίας, ακαμψία, φούσκωμα, ένταση, περιφρόνηση, ενοχή. Μερικές φορές έχω νιώσει και καλά με το σώμα μου. Εξαρτάται απ’ την ψυχική μου κατάσταση.

Νιώθω άσχημα και χοντρή και θέλω να ξεφύγω απ’ το πετσί μου… Όταν το σώμα μου πονάει τότε αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει. Είμαι πολύ αναίσθητη απέναντι του, για παράδειγμα στην αίσθηση πείνας ή κρύου. Δεν αισθάνομαι σχεδόν ποτέ εντελώς εντάξει (συνήθως πολύ χοντρή), δεν μπορώ να αποδεχτώ τον εαυτό μου, έχω παράξενα ιδανικά παρόλο που το μυαλό μου μου λέει ότι όλα αυτά δεν έχουν σημασία. Μισώ το σώμα μου. Τη σιλουέτα μου τη βρίσκω αποκρουστική.”

Μια γυναίκα για τη μητέρα της:

“Δεν μ’ αφήνει ποτέ ήσυχη, πάντα κάτι έχει να γκρινιάξει, πιστεύει ότι έχει ευθύνη για μένα, θέλει ακόμη να μου λέει τι είναι καλό για μένα, δεν με αποδέχεται που είμαι “διαφορετική”, θέλει να με αλλάξει, δεν με βλέπει σαν ενήλικη. Τη μισώ μερικές φορές για το ότι με αγαπάει έτσι, μισώ που ανησυχεί τόσο για μένα. Και νομίζω πως υπάρχει πολλή παλιά οργή μαζεμένη μέσα μου…”

Μια άλλη γυναίκα για τις ανάγκες της:

“Το πρόβλημα μου είναι ότι πια δεν ξέρω ποιες είναι οι ανάγκες μου. Δεν ρωτάω ποτέ τον εαυτό μου και πάω σύμφωνα με τους άλλους. Με αυτήν τη συνεχή προσαρμογή αποφεύγω να πονέσω κάποιον άλλο. Φοβάμαι πάρα πολύ μην με απορρίψουν. Πρέπει πραγματικά να μάθω να έχω και μια διαφορετική γνώμη και να λέω και όχι, άσχετα από το τι αντίδραση θα επακολουθήσει. Κυρίως πρέπει να μάθω να είμαι απόλυτα ειλικρινής σ’ αυτό.”

Και μια άλλη για το κυνήγι της τελειότητας:

“Η μεγαλειότητα είναι η ειδικότητα μου. Η μεγαλειότητα μου είναι ότι θέλω να με αγαπάνε όλοι. Δεν το αντέχω αν κάποιος νευριάσει μαζί μου ή δεν θέλει να με γνωρίσει περισσότερο. Πρέπει συχνά να κάνω πράγματα ιδιαίτερα ωραία, πρέπει να είμαι πάντα η καλύτερη και να ξεπερνάω τους άλλους. Πρέπει να είμαι η Καλύτερη, η Ωραιότερη και η πιο Αγαπητή. Πρέπει να είμαι Σούπερσταρ και πολύ ξεχωριστή για να με αγαπάνε. Όταν είναι απλώς φυσιολογική και όπως ο μέσος όρος, δεν μπορώ να φανταστώ ότι με αγαπούν. Τους κανονικούς ανθρώπους τους αγαπούν κανονικά, τους ιδιαίτερους ιδιαίτερα. Έτσι το φαντάζομαι.”

Αυτά για λίγη παραπάνω σκέψη και περισυλλογή (αν κάποια απ’ αυτά κάτι μας θυμίζουν, από εμάς τις ίδιες ή άλλες γυναίκες που γνωρίζουμε) σχετικά με το τι άλλο μπορεί να σημαίνει όλη αυτή η πρεμούρα να εμφανιστούμε ως συλφίδες στις καλοκαιρινές μας εξορμήσεις.

Καλό μας καλοκαίρι!