Το αντισυλληπτικό χάπι Παραμένει η πρώτη επιλογή ορμονικής αντισύλληψης για 2 λόγους: η λήψη του ρυθμίζεται αποκλειστικά από τη γυναίκα (δηλαδή δεν εξαρτάται από τον σύντροφο) και δεν απαιτεί κάποιου είδους ιατρική παρέμβαση, όπως συμβαίνει με τις άλλες μεθόδους αντισύλληψης (π.χ. σπιράλ). Στη χώρα μας κυκλοφορούν τα αντισυλληπτικά συνδυασμού ορμονών (οιστρογόνου και προγεσταγόνου).Σε ποιες περιπτώσεις Μια υγιής γυναίκα μπορεί να το λάβει χωρίς πρόβλημα ακολουθώντας τις οδηγίες του γιατρού της. Προσοχή, ωστόσο, χρειάζεται όταν υπάρχει ατομικό ιστορικό κακής κυκλοφορίας του αίματος (π.χ. φλεβίτιδα, κιρσοί) και διαταραχών της πηκτικότητας του αίματος (θρομβοφιλία), καθώς και οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού. Επίσης, σε γυναίκες που καπνίζουν συστήνεται ο περιορισμός του τσιγάρου σε περίπτωση λήψης του. Αποτελεσματικότητα Αγγίζει το 98%. Όσο για το 2% του ποσοστού αποτυχίας, αποδίδεται κυρίως σε λανθασμένη λήψη. Όταν λαμβάνεται το χάπι, συστήνεται η παρακολούθηση της γυναίκας σε ετήσια βάση (αιματολογικός έλεγχος ηπατικής λειτουργίας, μαστογραφία, τεστ Παπ).Ενδομήτριο σπείραμα Το σπιράλ έχει αντισυλληπτική δράση διάρκειας 5 ετών. Τοποθετείται από τον γυναικολόγο, εντός της μήτρας, μέσα σε λιγότερο από 5΄. Δρα κλείνοντας το σαλπιγγικό στόμιο και παρεμποδίζοντας την ένωση των σπερματοζωαρίων με το ωάριο. Υπάρχουν 2 τύποι σπιράλ, με χαλκό και με χρυσό. Σε ποιες περιπτώσεις Επιλέγεται συνήθως από τις νέες μητέρες, οι οποίες θέλουν μια μέθοδο αντισύλληψης που δεν θα επηρεάσει τον θηλασμό. Μπορεί να αφαιρεθεί όποτε η γυναίκα θελήσει και η γονιμότητά της αποκαθίσταται αμέσως. Ενδέχεται να επηρεάσει τον μηνιαίο κύκλο (π.χ. μικρότερη ή μεγαλύτερη ροή και διάρκεια περιόδου), αλλά μετά από περίπου 6 μήνες η έμμηνος ρύση επανέρχεται στη φυσιολογική της λειτουργία. Ωστόσο, στις επιπλοκές της μεθόδου ανήκει και η πιθανότητα εξωμητρίου κύησης. Αποτελεσματικότητα Το ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου ξεπερνά το 94%. Προφυλακτικό Μετά το χάπι και το σπιράλ, το προφυλακτικό αποτελεί την τρίτη πιο δημοφιλή επιλογή αντισύλληψης. Στα πλεονεκτήματά του συγκαταλέγεται το ότι προφυλάσσει από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.Σε ποιες περιπτώσεις Ενδείκνυται για όλους, ιδιαίτερα για όσους δεν έχουν μόνιμο ερωτικό σύντροφο ή για ένα ζευγάρι που θέλει να ξεκινήσει την ερωτική του ζωή ξανά μετά τον τοκετό. Η μόνη περίπτωση που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι όταν υπάρχει αλλεργία στο latex, αν και στην περίπτωση αυτή επιλέγεται προφυλακτικό από πολυουρεθάνη. Αποτελεσματικότητα Το ποσοστό αποτυχίας της μεθόδου κυμαίνεται στο 2-15%, κυρίως λόγω λανθασμένης χρήσης. Για μέγιστη αντισυλληπτική προστασία, συστήνεται ο συνδυασμός του με το αντισυλληπτικό χάπι.Κολπικός δακτύλιοςΠεριλαμβάνεται στις ορμονικές μεθόδους αντισύλληψης, αλλά δεν χρησιμοποιείται και τόσο όσο στο παρελθόν, επειδή οι περισσότερες γυναίκες προτιμούν το χάπι ή το σπιράλ. Ο κολπικός δακτύλιος τοποθετείται στον κόλπο από τη γυναίκα και δρα απελευθερώνοντας ορμόνες (οιστρογόνο και προγεστερόνη) επί 21 ημέρες. Μετά τις 3 εβδομάδες, αφαιρείται, ώστε να έρθει η έμμηνος ρύση. Ο νέος δακτύλιος τοποθετείται την ίδια ημέρα του κύκλου που είχε τοποθετηθεί και ο προηγούμενος. Σε ποιες περιπτώσεις Συστήνεται για μια υγιή γυναίκα σε μια σταθερή σχέση όπου δεν υπάρχει φόβος σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Ως ορμονική μέθοδος αντισύλληψης όμως ενέχει παρόμοιους περιορισμούς με το χάπι (δεν συνιστάται σε γυναίκες με ιστορικό θρόμβωσης, καρδιαγγειακών προβλημάτων κ.λπ.).Αποτελεσματικότητα Με τη σωστή χρήση ανέρχεται στο 99,7%. Το χάπι της επόμενης μέραςΠρόκειται για ένα ορμονικό χάπι το οποίο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να σταματά την κύηση πριν την έναρξή της. Η επείγουσα αντισύλληψη, ή αντισύλληψη ανάγκης όπως αποκαλείται, χρησιμοποιείται μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις, π.χ. εάν μια επαφή έγινε χωρίς μέτρα προφύλαξης ή έσπασε το προφυλακτικό. Πρέπει να ληφθεί αμέσως μετά την ύποπτη επαφή και όχι αργότερα από 72 ώρες. Όσο πιο νωρίς ληφθεί τόσο πιο αποτελεσματικό είναι – η λήψη του αμέσως μετά την ύποπτη επαφή αυξάνει την αποτελεσματικότητά του κατά 85%. Η επείγουσα αντισύλληψη μπορεί να φανεί χρήσιμη σε γυναίκες με ασταθή κύκλο, πάντοτε όμως με τη σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου, μια και δεν παύει να είναι ένα ορμονικό σκεύασμα σε υψηλή δόση που έχει σχεδιαστεί ώστε να λαμβάνεται άπαξ και όχι συχνότερα μέσα στον μήνα.Οι φυσικές μέθοδοι Στις φυσικές μεθόδους αντισύλληψης ανήκουν η αποφυγή των επαφών τις γόνιμες ημέρες και η διακεκομμένη συνουσία. Η τελευταία, ωστόσο, δεν προτείνεται σε νεαρά ζευγάρια, επειδή απαιτεί αυτοέλεγχο από τον άνδρα τη στιγμή της εκσπερμάτισης.Το 95% των ανεπιθύμητων κυήσεων θα μπορούσε να αποφευχθεί με την ορθή χρήση της αντισύλληψης.ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΛΑΜΠΟΚΗ, μαιευτήρα- χειρουργό γυναικολόγο.