Ο τρόπος που ο άνθρωπος αντιδρά στην αδικία που συμβαίνει εις βάρος του έχει εξελιχθεί προκειμένου να προάγει τη μακροχρόνια συνεργασία, υποστηρίζει ερευνητική ομάδα από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Georgia και το Πανεπιστήμιο Emory.

Το αίσθημα δικαιοσύνης είναι ένα κοινωνικό ιδανικό, που δεν μπορεί να μετρηθεί, έτσι για να κατανοήσουν την εξέλιξή του στους ανθρώπους, η δρ. Sarah Brosnan αφιέρωσε δέκα χρόνια στη μελέτη του πως άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά συμπεριφέρονται, όταν έχουν να αντιμετωπίσουν μια δίκαια ή άδικη ανταμοιβή για το έργο τους.

Στην εργασία τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, η ίδια και ο δρ. Frans de Waal, αξιολόγησαν υλικό προηγούμενης έρευνάς τους σχετικά με τις αντιδράσεις που αναπτύσσουν πρωτεύοντα θηλαστικά απέναντι στην ανισότητα, καθώς και μελέτες άλλων ερευνητών. Παρά το ότι η έννοια της δικαιοσύνης είναι κεντρικής σημασίας για τον άνθρωπο, ήταν άγνωστο πώς αυτό προέκυψε. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι αποτελεί δείγμα της εξέλιξής μας και ως εκ τούτου στοιχεία του μπορεί να παρατηρηθούν και σε άλλα συγγενικά μας είδη.

Τα πειράματά τους έδειξαν ότι οι πίθηκοι παρουσίασαν σημάδια ταραχής και αρνήθηκαν να εκτελέσουν μια εργασία, όταν ο ένας συνέταιρος έλαβε καλύτερη ανταμοιβή για την ίδια εργασία. Η Brosnan πειραματίστηκε με εννέα διαφορετικά είδη πρωτευόντων, ανάμεσά τους και ο άνθρωπος, και βρήκε ότι αντιδρούν στην ανισότητα μόνο όταν η «κερδισμένη» πλευρά είναι κάποιος με τον οποίο συνεργάζονται τακτικά και δεν έχουν συγγένεια.

Ωστόσο, η αντίδραση απέναντι στην αδικία που συμβαίνει σε βάρος μας, είναι μία πτυχή της δικαιοσύνης. Σημασία έχει να αντιδρούμε και όταν εμείς παίρνουμε περισσότερα. Οι Brosnan και de Waal υπέθεσαν ότι τα άτομα θα πρέπει να είναι πρόθυμα να εγκαταλείψουν το πλεονέκτημά τους, προκειμένου να διατηρηθούν σταθερές οι μακροχρόνιες σχέσεις συνεργασίας, αλλά μέχρι στιγμής αυτό έχει βρεθεί μόνο στους ανθρώπους και τους πλησιέστερους συγγενείς τους, τους πιθήκους.