Μια δραστική ουσία που περιέχεται σε οφθαλμικές σταγόνες δίνει υποσχέσεις ότι μπορεί να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα της λευχαιμίας! Την σπουδαία αυτή ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες του Ινστιτούτου Wellcome Sanger Institute και των πανεπιστημίων του Κέιμπριτζ και του Νότινχαμ, με επικεφαλής ερευνητές ελληνικής και κυπριακής καταγωγής.
Όπως αναφέρεται στην επιστημονική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η εν λόγω ουσία (SPHINX31) στοχεύει σε ένα σημαντικό γονίδιο του καρκίνου (SRPK1) και μπορεί να εξοντώσει τα καρκινικά κύτταρα στους ασθενείς με οξεία μυελογενή λευχαιμία (Ο.Μ.Λ.), χωρίς να κάνει ζημιά στα υπόλοιπα μη λευχαιμικά κύτταρα. Επικεφαλής της πολυμελούς ερευνητικής ομάδας είναι οι Γιώργος Βασιλείου, Τόνυ Κουζαρίδης και Κώστας Τζελέπης.
Η Ο.Μ.Λ. είναι μια επιθετική μορφή καρκίνου του αίματος, που πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών και συχνά απαιτεί μήνες εντατικής χημειοθεραπείας και παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο. Εκδηλώνεται στα κύτταρα του μυελού των οστών, τα οποία σταδιακά εκτοπίζουν τα υγιή κύτταρα, με συνέπεια να αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος σοβαρών λοιμώξεων και αιμορραγίας.
Οι θεραπείες για την ΟΜΛ ουσιαστικά είναι οι ίδιες εδώ και τρεις δεκαετίες, ενώ στην πλειονότητα των ασθενών ο καρκίνος δεν θεραπεύεται. Ένας υποτύπος της ΟΜΛ, που αφορά μια μετάλλαξη στο γονίδιο MLL, έχει ιδιαίτερα κακή πρόγνωση.
Οι ερευνητές εντόπισαν ένα γονίδιο (SRPK1), το οποίο παίζει ρόλο-κλειδί στην ΟΜΛ που σχετίζεται με το MLL. Η αναστολή του SRPK1, η οποία επιτυγχάνεται χάρη στην ουσία SPHINX31 (που αρχικά χρησιμοποιήθηκε σε κολλύριο για τη νεοαγγειακή νόσο του αμφιβληστροειδούς), «φρενάρει» την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στην ΟΜΛ, όπως έδειξαν τα πειράματα σε ποντίκια, χωρίς να καταστρέφει τα γειτονικά υγιή βλαστικά κύτταρα του αίματος και χωρίς άλλες ορατές παρενέργειες.
Ο Δρ. Γιώργος Βασιλείου δήλωσε: ‘Ανακαλύψαμε ότι η αναστολή ενός βασικού γονιδίου από μία ένωση που αναπτύσσεται για τη θεραπεία του ματιού, μπορεί να διακόψει την ανάπτυξη της επιθετικής μορφής Οξείας Μυελογενούς Λευχαιμίας, χωρίς να βλάψει υγιή κύτταρα. Αυτό δίνει μία σοβαρή υπόσχεση για πιθανή προσέγγιση της θεραπείας στην επιθετική λευχαιμία’.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Τζελέπης συμπλήρωσε ότι ‘η μελέτη μας περιγράφει ένα νέο μηχανισμό που απαιτείται για την επιβίωση των κυττάρων λευχαιμίας και τονίζει το θεραπευτικό δυναμικό της αναστολής του SPRK1. Η στόχευση αυτού του μηχανισμού μπορεί να είναι αποτελεσματική και σε άλλους τύπους καρκίνων, όπως ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού’. Ο καθηγητής David Bates, από το Πανεπιστήμιο του Νότινχαμ, συμπλήρωσε ότι ‘η συνεργασία με τον Δρ. Βασιλείου λειτούργησε πολύ αποτελεσματικά και αποτέλεσε σημαντική εξέλιξη προς τη θεραπεία της λευχαιμίας. Θα πάρει λίγο χρόνο, αλλά τώρα υπάρχει πραγματική υπόσχεση για νέα θεραπεία’.
