Το σκηνικό οικείο σε όλες μας λίγο έως πολύ. Ο γιατρός που μας έχει καθυστερήσει πάνω από μισή ώρα στο ραντεβού, τα παιδιά μας που κάλεσαν τους φίλους τους και έκαναν το σπίτι άνω-κάτω χωρίς να συμμαζέψουν μετά, ο απαιτητικός πελάτης που δεν ξέρει τι θέλει, η κίνηση που δεν λέει να μας αφήσει να πάμε στον προορισμό μας στην ώρα μας, οι ηλικιωμένοι συγγενείς μας που δυσκολεύονται να καταλάβουν αυτό που τους λέμε… Και μετά εμείς, που εκνευριζόμαστε, χάνουμε την ψυχραιμία μας και τελικά φτάνουμε στην έκρηξη. Πολλοί θα πούνε ότι οι γυναίκες εκνευριζόμαστε ξαφνικά, υπερβολικά και πιθανώς αδικαιολόγητα, επειδή φταίνε οι ορμόνες μας. Ας δούμε πόσο δίκιο έχουν.
Για όλα φταίνε τα οιστρογόνα;
Οι ορμόνες μας, και κυρίως οι ορμόνες του φύλου, τα οιστρογόνα δηλαδή στις γυναίκες, καθώς και οι διακυμάνσεις τους (αυξομειώνονται φυσιολογικά στη διάρκεια του κύκλου και της εγκυμοσύνης και πέφτουν δραματικά κατά την εμμηνόπαυση) παίζουν καταλυτικό ρόλο στη διάθεσή μας και όχι μόνο. Οταν τα οιστρογόνα βρίσκονται σε ικανοποιητικά επίπεδα οι γυναίκες έχουμε καλύτερη διάθεση, περισσότερη ενέργεια και ευεξία ενώ αντίθετα, όταν τα οιστρογόνα είναι χαμηλά (π.χ. λόγω προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, εμμηνόπαυσης, λοχείας) οι γυναίκες νιώθουμε περισσότερη δυσθυμία, εκνευρισμό και κακή διάθεση. Αντίστοιχα με τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη, όταν βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, μπορεί να κάνει τους άνδρες πιο δύσθυμους, εκνευρισμένους, χωρίς διάθεση, χαμηλή λίμπιντο και ενεργητικότητα. Αλλά και όταν είναι πολύ υψηλή η τεστοστερόνη (τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες) μπορεί να δημιουργήσει ιδιαίτερη ευερεθιστότητα.
Μήπως δεν είναι ρυθμισμένος ο θυρεοειδής;
Ο θυρεοειδής μας και ο τρόπος λειτουργίας του (ανάλογα με το αν υπέρ- ή υπο- λειτουργεί) μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας και να είναι υπεύθυνος για την υπερένταση, τον θυμό μας, τον πιθανό εκνευρισμό μας, και όχι μόνο. Ετσι, κυρίως όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί είναι συνηθισμένο να έχουμε – μεταξύ πολλών άλλων – εκνευρισμό, ευερεθιστότητα και υπερένταση καθώς και ταχυκαρδίες.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
* Το τρίπτυχο τακτική άσκηση, υγιεινή διατροφή και τεχνικές χαλάρωσης (γιόγκα, διαλογισμός, αναπνοές) μπορεί να μας βοηθήσει. Ολα τα παραπάνω συμβάλλουν στο να βελτιώνουμε τη διάθεσή μας, να ηρεμούμε, να μαθαίνουμε να ελέγχουμε τον θυμό μας και να αισθανόμαστε γενικά καλύτερα και άρα να έχουμε περισσότερη υπομονή και να επιδεικνύουμε μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση όταν εκνευριζόμαστε.
* Αν έχουμε ενδείξεις ότι ο θυρεοειδής μας δεν λειτουργεί σωστά (ειδικά αν υπάρχει ιστορικό προβλημάτων του θυρεοειδούς στην οικογένειά μας) πρέπει να επισκεφθούμε έναν ενδοκρινολόγο, που θα εκτιμήσει τα συμπτώματα και θα μας κάνει ειδικές εξετάσεις για να διαπιστώσει αν έχουμε πράγματι πρόβλημα με τον θυρεοειδή μας για να μας δώσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο.
* Είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε να σκεφτούμε και να διαχειριστούμε – συχνά αυτό γίνεται ευκολότερα με τη συμβολή ενός ειδικού – όλα τα θέματα που πιθανώς μας ενοχλούν και δεν έχουμε καταφέρει να λύσουμε. Αυτά μπορεί να έχουν να κάνουν με την αυτοπεποίθησή μας, την αυτοεκτίμησή μας, τις σχέσεις μας με τους άλλους, τη δουλειά μας κ.λπ. Ολα αυτά είναι πιθανό να παίζουν ρόλο στο πώς αντιλαμβανόμαστε τα όσα συμβαίνουν αλλά και να υποκινούν τον «αδικαιολόγητο» και μεγάλο θυμό μας όταν αυτός ξεσπάει ξαφνικά. Για παράδειγμα, όταν τα έφηβα παιδιά μας δεν τακτοποιούν το σαλόνι αφού ήρθαν οι φίλοι τους, δεν σημαίνει ότι μας υποτιμούν, ότι θεωρούν ότι στερούμαστε αξίας ή ότι δεν έχουμε προσωπικότητα και ενδιαφέροντα, απλά (κατά πάσα πιθανότητα) ο λόγος είναι πολύ πιο απλός και έγκειται στο ότι, για παράδειγμα, δεν το σκέφτηκαν και δεν έχουν συνηθίσει να το κάνουν.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον καθηγητή Κωνσταντίνο Τσίγκο, ενδοκρινολόγο-διαβητολόγο.
