Ερώτηση: Ποιο emoji σηματοδοτεί καλύτερα την έγκριση και αντιπροσωπεύει ιδέες όπως «ναι», «μου αρέσει» ή «αυτό είναι υπέροχο»; Η απάντηση, όπως αποδεικνύεται από τους ειδικούς, εξαρτάται από το πόσο χρονών είστε.

Αν έχετε γεννηθεί πριν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η απάντηση είναι πιθανότατα το παλιό καλό emoji με τον αντίχειρα προς τα πάνω. Αλλά για τη γενιά Z, θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως ένδειξη σαρκασμού ή εντελώς εχθρικό. Για τους νεότερους ανθρώπους είναι παθητικά επιθετικό και αγενές.

Το (κυριολεκτικά) μεταβαλλόμενο πρόσωπο των emoji

Ακαδημαϊκή έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2022, καταδεικνύει ότι οι στάση των νέων απέναντι στο chat συνεχώς αλλάζει. Υπάρχουν αναφορές ότι ορισμένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα ιδεογράμματα μεταξύ των νεότερων χρηστών θεωρούνται παλιομοδίτικα και πρέπει να αποφεύγονται.

Δημοσιεύματα ειδήσεων υποστηρίζουν ότι το «thumbs up» είναι το νούμερο ένα emoji που κάνει κάποιον να φαίνεται μεγάλος. Αλλά δεν πρόκειται μόνο για το γούστο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως έχουν αλλάξει έννοια είναι το σκεπτόμενο πρόσωπο. Για τους millennials ή τη γενιά Y, σημαίνει ακριβώς αυτό, σκέψη. Για τη Ζ εκφράζει ανησυχία ή προβληματισμό.

Φυσικά, αυτή η διαδικασία σημασιολογικής αλλαγής δεν είναι συνειδητή. Πρόκειται για μια ασυνείδητη διαδικασία που συμβαίνει σταδιακά και δια μέσου των γενεών. Και την αντιλαμβανόμαστε μόνο όταν μας κοιτάζει κατάματα. Δεδομένου ότι η Ζ είναι η πρώτη γενιά στον κόσμο που «γεννήθηκε ψηφιακά», δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει ότι αλλάζουν τις αγαπημένες μας «φατσούλες».

Η γλωσσική συμπεριφορά των εικονιδίων

Παρόλο που δεν είναι γλώσσα, ούτε λέξεις, τα emoji συχνά συμπεριφέρονται με τρόπους και επιτελούν επικοινωνιακές λειτουργίες που είναι παρόμοιες με εκείνες που αναπτύσσονται από τη γλώσσα. Για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διατυπώσουν ή να δώσουν την εντύπωση της απειλής.

Ακόμη, είναι δυνατόν να αντικαταστήσουν ή να υποκαταστήσουν μια λέξη, στην ψηφιακή επικοινωνία. Πράγματι, το 2015, το Oxford University Press Dictionaries έκανε πρωτοσέλιδα όταν έχρισε ένα emoji ως τη λέξη της χρονιάς.

Το θέμα με τη γλώσσα είναι ότι όταν μια λέξη ή έκφραση γίνεται αντικείμενο υπερβολικής χρήσης, η επανάληψη έχει ως αποτέλεσμα η έκφραση να χάνει το νόημά της. Αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα καθιερωμένο ψυχολογικό φαινόμενο γνωστό ως σημασιολογικός κορεσμός.

Από εκεί και πέρα, όταν μια έκφραση που σηματοδοτεί κάτι φαινομενικά θετικό, αλλά χρησιμοποιείται με τρόπο που γίνεται αντιληπτό ότι είναι ανειλικρινής, αρχίζει να μπαίνει στην περιοχή του σαρκασμού. Έτσι έγινε και με το emoji με τον αντίχειρα. Λόγω της πανταχού παρούσας χρήσης του, το αρχικό θετικό νόημα χάθηκε.

Αυτό οδήγησε σε μια νέα ανάλυση του τι σημαίνει το emoji. Και αυτό που μένει είναι η ανειλικρίνεια της χρήσης. Οι Zoomers αντιλαμβάνονται το emoji thumbs-up ως μια εχθρική χειρονομία, επειδή η υπερβολική χρήση ενός θετικού τείνει να οδηγεί σε ανειλικρίνεια, η οποία γίνεται αρνητική.