Η πορεία της πανδημίας COVID-19, με νέα στελέχη του ιού SARS-CoV-2 που παρουσιάζουν ανοσιακή διαφυγή επηρέασε την τελευταία χρονιά βασικούς τομείς της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζονται με τις λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα.

Η χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων για την νόσο COVID-19 είχε ικανοποιητική αποδοχή και οδήγησε σε σημαντικό όφελος για τους πολίτες, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατα δημοσιευμένη εμπειρία με δεδομένα από την χώρα μας.

Η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων ανέλυσε πάνω από 23000 ασθενείς και είδε σημαντικότατο όφελος με τα αντιικά της τάξης του 70 % μείωση του κινδύνου νοσηλείας και θανάτου.

H επίδραση της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης ήταν πιο σημαντική σε ηλικιωμένους ασθενείς.

Το τελευταίο έτος καταγράφηκαν πολλαπλές συν-επιδημίες άλλων ιογενών νοσημάτων του αναπνευστικού όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός που επηρεάζουν σοβαρά και μικρότερες ηλικίες καθώς και άλλων βακτηριακών νοσημάτων όπως αυτά από πυογόνο στρεπτόκοκκο.

Η συνεχής επιτήρηση των λοιμώξεων με μοριακές και άλλες νεότερες μεθόδους οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της επιδημιολογίας και την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπευτικών και προληπτικών μέτρων σε συνεργασία με τους φορείς Δημόσιας Υγείας, τους θεράποντες ιατρούς και το κοινό.

Τα μέτρα πρόληψης μεταξύ των οποίων και ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη πολιτική υγείας για την αποφυγή των λοιμώξεων.

Η αμφισβήτηση των εμβολίων

Η χαμηλή αποδοχή του εμβολιασμού για την νόσο COVID-19 οφείλεται σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, χωρίς να γίνεται αναφορά στο τεράστιο όφελος για την υγεία του πληθυσμού, που εκτιμάται σε εκατομμύρια ζωές ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η αμφισβήτηση των εμβολιασμών για τα υπόλοιπα νοσήματα αναμένεται να έχει γενικότερες συνέπειες για την συνολική εμβολιαστική προσπάθεια και την Δημόσια Υγεία. Ως τραγικό παράδειγμα, μετά από πολλά χρόνια, στην Ευρώπη καταγράφονται ξανά, επιδημίες από ιλαρά, κοκκύτη και διφθερίτιδα.

Η επιστροφή των ξεχασμένων ασθενειών

To 2023 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιδημιών ιλαράς σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ των οποίων και 40 από τις 53 χώρες της Ευρώπης και 10 τουλάχιστον από τις χώρες της ΕΕ. και των θανάτων.

Στην Ελλάδα από την αρχή του έτους 2024 και μέχρι τις 07/03/2024 έχουν καταγραφεί 19 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στην Αττική και την Κρήτη.

Στη μεγάλη πλειοψηφία πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 40-55 ετών, που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.

Τα στοιχεία είναι λίγο διαφορετικά σε σχέση με την επιδημία με πάνω από 3000 άτομα που καταγράφηκε το 2017-2018 και αφορούσε κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά, καθώς και άτομα 25-44 ετών από το γενικό πληθυσμό που ήταν επίνοσα στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι. Δεν δικαιολογούμαστε το 2024 να έχουμε επιδημίες ιλαράς.

Ένα μολυσμένο άτομο με ιλαρά μολύνει 12-18 άτομα που είναι ανεμβολίαστα. 30% κάνουν επιπλοκές όπως πνευμονία, ωτίτιδα, αφυδάτωση.

Σε πρόσφατη παγκόσμια ανάλυση από τον ΠΟΥ και το Αμερικανικό CDC 57 εκατομμύρια άνθρωποι γλύτωσαν την ζωή τους την εικοσαετία 2000-2022.

Σέ ένα άλλο σημαντικό τομέα πρόληψης μέλη της εταιρείας μας ενεργά ασχολήθηκαν με τις διαδικασίες για την υλοποίηση του προγράμματος PreP για την HIV λοίμωξη.

Η άσκοπη χορήγηση αντιμικροβιακών

Σ’ ένα νοσοκομειακό περιβάλλον που κατακλύζεται από υπέργηρους ασθενείς με πολλαπλές συννοσηρότητες και σύνθετα προβλήματα, υπολογίστηκε με σύγχρονες μελέτες πως περίπου 70% των ενδονοσκομειακών ασθενών είναι σε αντιβιοτικά.

Η ορθολογική χρήση όχι μόνο των αντιμικροβιακών αλλά και των νεότερων μοριακών διαγνωστικών και απεικονιστικών τεχνικών είναι καταλυτικής σημασίας, μειώνει την αντοχή μειώνει τις λάθος διαγνώσεις και την άσκοπη χορήγηση αντιμικροβιακών.

Οι ασθένειες που «έφερε» η κλιματική αλλαγή

Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος στον κόσμο έως σήμερα και καταγράφηκαν πολλαπλά ακραία καιρικά φαινόμενα και στην πατρίδα μας.

Ο ιός του Δαγκειου πυρετού, ο ιός του Δ. Νείλου, η ελονοσία, η λεπτοσπείρωση αποτελούν μερικές από τις υπαρκτές απειλές που σχετίζονται με λοιμώξεις και στην χώρα μας.

Κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έχουμε εισαγόμενα κρούσματα νοσημάτων που μεταδίδονται με κουνούπια του γένους Aedes τα κουνούπια τίγρης, όπως Δάγκειου πυρετού ο οποίος οδήγησε σε επιδημίες στην Νότια Ευρώπη το 2023 και στην Ελλάδα σε εισαγόμενα περιστατικά σε ασθενείς που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα σε ενδημικές χώρες.