Όταν περιμένεις μια διάγνωση και δεν γνωρίζεις τι συμβαίνει στο σώμα σου, είναι φυσικό η αναμονή να σου προκαλεί αγωνία ή αλλιώς «scanxiety». Ένα άγχος που κάποιες φορές μπορεί να σε συνοδεύει καθόλη τη διάρκεια μιας θεραπείας, ακόμα και αφού έχεις κάποια αποτελέσματα στα χέρια σου. Η αναμονή ενδέχεται επίσης να σε οδηγήσει και σε αδράνεια αφού νιώθεις πως δεν είναι εύκολο να συνεχίσεις τη ζωή σου μέχρι να μάθεις τα νέα από τον γιατρό σου.
Ο επιπολασμός του άγχους μπορεί να φτάσει το 83% σε ασθενείς με καρκίνο που περιμένουν οποιαδήποτε αποτελέσματα σχετίζονται με την πορεία της ασθένειας, σύμφωνα με επισκόπηση 15 μελετών. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς ανέφεραν ότι φοβούνταν ότι η θεραπεία τους δεν θα είχε αποτέλεσμα, ότι ο καρκίνος θα εξαπλωνόταν ή θα επέστρεφε.
Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν πως υπάρχει ένας τρόπος αντιμετώπισης του «scanxiety» και αυτός είναι η ανθεκτικότητα, η ικανότητα δηλαδή να προσαρμοζόμαστε με ευελιξία στις προκλήσεις που έρχονται στον δρόμο μας.
Αναπτύσσοντας τις δεξιότητες αντιμετώπισης του «scanxiety»
Ενώ όλοι μας είμαστε μοναδικοί και ως εκ τούτου βιώνουμε διαφορετικά επίπεδα άγχους λόγω της προσωπικότητάς μας και των ιδιαίτερων συνθηκών της ζωής μας, η ανθεκτικότητα είναι μια ικανότητα που μπορεί να αναπτύξει ο κάθε ένας από εμάς όταν αντιμετωπίζει κάθε είδους αντιξοότητα. Η ανθεκτικότητα είναι σαν ένας μυς που μπορούμε να «χτίσουμε», παρά ένα εγγενές χαρακτηριστικό.
Είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε στεναχώρια και στρες όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα υγείας και η αναγνώριση ότι αυτά τα συναισθήματα είναι εντάξει, είναι το πρώτο βήμα προς την ανάπτυξη μιας ανθεκτικής απόκρισης.
Η μεγαλύτερη ανθεκτικότητα έχει φανεί σε πολλές μελέτες πως μας βοηθά σε δύσκολες συνθήκες να νιώθουμε καλύτερα για τη ζωή μας. Χαρακτηριστικά, μελέτη που περιελάμβανε περισσότερα από 1.500 άτομα με σωματικές αναπηρίες, αποκάλυψε ότι όσοι είχαν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ζωής από εκείνους που δεν είχαν.
Τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα που σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία στην κλίμακα ανθεκτικότητας είχαν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν κατάθλιψη, σύμφωνα με μια μικρή καναδική μελέτη. Άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Arthritis Care & Research, εξέτασε τη διαδικασία ανάπτυξης ανθεκτικότητας και τις στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργειά της σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι απέκτησαν ανθεκτικότητα μαθαίνοντας να ανταποκρίνονται σε νέες προκλήσεις ασθενειών και προσδιόρισαν 10 στρατηγικές οικοδόμησης δύναμης, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής υποστήριξης, της ευελιξίας και της ηρεμίας. Και όταν περισσότεροι από 800 ασθενείς με ινομυαλγία στην κλινική Mayo ρωτήθηκαν για την ανθεκτικότητά τους και την ένταση των συμπτωμάτων τους, η μεγαλύτερη ανθεκτικότητα οδήγησε σε λιγότερες σωματικές ενοχλήσεις, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Stress Health.
5 τρόποι για να «χτίσεις» ανθεκτικότητα
Οι γενικές τεχνικές μείωσης του στρες βοηθούν και στην οικοδόμηση δεξιοτήτων αντιμετώπισης του «scanxiety». Αυτές περιλαμβάνουν την άσκηση, τον επαρκή ύπνο και την καλή διατροφή. Επιπλέον, το άγχος ηρεμεί αν:
#1 Αλλάξεις τον εσωτερικό σου μονόλογο
Αναζήτησε εκείνη τη φωνή μέσα σου που είναι υποστηρικτική. Ακριβώς όπως ένας γονέας λέει στο παιδί του: «Μπορείς να το κάνεις» ή «Είσαι ικανός», πες το και στον εαυτό σου όσο πιο συχνά γίνεται, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει. Θυμήσου άλλωστε πως πλέον η ιατρική έχει εξελιχθεί τόσο που μας δίνει τη δυνατότητα να ζούμε μια μακρά και παραγωγική ζωή.
Σκάψε βαθιά μέσα σου και αμφισβήτησε συνειδητά τις αρνητικές σκέψεις και την καταστροφολογία και εμπιστεύσου τη βοήθεια των γιατρών.
#2 Πάρεις τον έλεγχο
Αντί να περιμένεις μάταια, σκέψου οτιδήποτε μπορείς να κάνεις για να προετοιμαστείς, αναζητώντας χρήσιμες πληροφορίες με τη βοήθεια των ειδικών. Ακόμα και η διευθέτηση πρακτικών θεμάτων σε περίπτωση που χρειαστεί να λείψεις για ένα διάστημα από τη δουλειά ή από το σπίτι θα σου προσφέρει μια αίσθηση αυτονομίας σε μια αβέβαιη κατάσταση.
#3 Κάνεις αυτό που αγαπάς
Προσπάθησε να μπεις σε μια κατάσταση ροής που θα περιλαμβάνει την πλήρη εστίασή σου σε μια δραστηριότητα, έτσι ώστε οι σκέψεις σου να ησυχάσουν. Ποια δραστηριότητα σε κάνει να χάνεις την αίσθηση του χρόνου; Η μαγειρική, μια ταινία στο σινεμά, η ανάγνωση; Αφέσου τη στιγμή της ενασχόλησης, παραμένοντας ει δυνατόν, αποκλειστικά και μόνο στο τώρα.
#4 Αποφεύγεις δραστηριότητες που πυροδοτούν αρνητικές σκέψεις
Αν ψάχνεις online πιθανά σενάρια για την κατάσταση της υγείας σου, μάλλον θα αγχωθείς περισσότερο.
#5 Μοιράζεσαι και μιλάς
Η διαδικασία σύνδεσης ενισχύει την ανθεκτικότητα. Υπάρχουν πολλές έρευνες που υποστηρίζουν τα οφέλη της υποστήριξης από άτομα με παρόμοια βιώματα αλλά και από φίλους με ενσυναίσθηση που δεν διαιωνίζουν τον φόβο και τις άσχημες σκέψεις.