Τα οφέλη από το να μοιραζόμαστε το φαγητό γύρω από ένα τραπέζι είναι πολλά. Από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα, το να καθόμαστε και να τρώμε μαζί με άλλους ανθρώπους είναι βαθιά ωφέλιμο. Αποτελεί, για την ακρίβεια, μία από τις βασικές μορφές ανθρώπινης σύνδεσης.
Ας θυμηθούμε πόσες φορές δεν γελάσαμε γύρω από ένα τραπέζι, πόσες φορές δεν είπαμε ιστορίες, πόσες φορές δεν νιώσαμε ότι ερχόμαστε κοντά με τους άλλους, με την οικογένεια, τους φίλους, του συναδέλφους μας;
Πάνω από ένα πιάτο φαγητό, έχουν δεθεί πολλές σχέσεις, έχουν γίνει πρώτα ραντεβού, έχουν συζητηθεί σοβαρά θέματα. Όταν τρώμε μαζί με κάποιον, αισθανόμαστε ακόμη και την ασφάλεια ότι δεν είμαστε μόνοι, ότι ανήκουμε κάπου, ότι κάποιος είναι δίπλα μας!
Κοινά γεύματα και ευτυχία
Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα από την Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας 2025 και τις έρευνες της Gallup, αποκαλύπτεται πόσο σημαντικά μπορεί να είναι τα κοινά γεύματα για τους ανθρώπους.
Σε 142 χώρες διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι που τρώνε τακτικά μαζί με άλλους δηλώνουν ότι νιώθουν πιο ευτυχισμένοι, πιο υποστηριγμένοι και λιγότερο μόνοι. Η θετική επίδραση των κοινών γευμάτων συγκρίνεται με εκείνη της σταθερής εργασίας ή του σταθερού εισοδήματος.
Είτε πρόκειται για ένα βραδινό μία καθημερινή, είτε για ένα μεσημεριανό με έναν φίλο, είτε για ένα μεγάλο κυριακάτικο πρωινό, το να τρώμε μαζί δεν θρέφει μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή και βέβαια επιδρά θετικά στην κοινωνικότητά μας και στις σχέσεις μας, αφού ενισχύει τους δεσμούς μας.
Τα δεδομένα δείχνουν επίσης σημαντικές διαφορές σε παγκόσμιο επίπεδο. Στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, για παράδειγμα, οι άνθρωποι μοιράζονται περίπου εννέα γεύματα την εβδομάδα.
Στη Νότια Ασία, από την άλλη, οι άνθρωποι είναι πιο συνηθισμένο να τρώνε μόνοι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η μοναχική κατανάλωση φαγητού έχει παρουσιάσει σημαντική αύξηση. Το 2023, ένας στους τέσσερις Αμερικανούς πήρε όλα του τα γεύματα μόνος σε μία ημέρα, κάτι που δείχνει αύξηση αυτής της συνήθειας κατά 53% σε σύγκριση με το 2003.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, οι νεότεροι άνθρωποι και οι γυναίκες φαίνεται να επηρεάζονται περισσότερο, αναφέροντας υψηλότερα επίπεδα άγχους και αρνητικών συναισθημάτων, όταν τρώνε μόνοι.
Αυτό που εντυπωσιάζει, πάντως, είναι ότι ακόμα και ένα κοινό γεύμα την εβδομάδα μπορεί να βελτιώσει την ευημερία των ανθρώπων. Όσοι τρώνε με άλλους δηλώνουν όχι μόνο πιο ευτυχισμένοι, αλλά και ότι απολαμβάνουν περισσότερο το φαγητό τους.
Αυτό υπογραμμίζει ότι τα κοινά γεύματα δεν είναι απλώς μία όμορφη παράδοση που κρατούν οι οικογένειες, αλλά μια σπουδαία πηγή ψυχικής και συναισθηματικής υγείας.
Φαγητό και οικογενειακό τραπέζι
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Couple and Family Psychology: Research and Practice εξέτασε όχι μόνο την ποσότητα, αλλά και την ποιότητα των κοινών γευμάτων.
Όταν οι μελετητές ρώτησαν πάνω από 500 γονείς στις ΗΠΑ για την οικογενειακή ώρα φαγητού κατά την πανδημία, περίπου το 60% ανέφερε ότι έτρωγαν βραδινό μαζί με τα παιδιά τους πιο συχνά.
Για να μετρήσουν πόσο γέλιο, πόση ευγνωμοσύνη και πόση ουσιαστική σύνδεση υπήρχαν στα γεύματα, δημιούργησαν την Κλίμακα Ποιότητας Οικογενειακού Δείπνου, αξιολογώντας τα πάντα: από την κοινή προετοιμασία φαγητού και τις συζητήσεις μέχρι τις συγκρούσεις και τη χρήση οθονών στο τραπέζι. Διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 60% ανέφερε θετικές συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις και το 65% ένιωσε αυξημένη αίσθηση οικογενειακής στήριξης.
Ένα ιδιαίτερο εύρημα ήταν η άνοδος των εικονικών δείπνων. Φανταστείτε γιαγιάδες και γενικά συγγενείς που μένουν μακριά να συμμετέχουν μέσω βιντεοκλήσης στα οικογενειακά γεύματα.
Σχεδόν το 70% των οικογενειών ξεκίνησε να διοργανώνει εικονικά γεύματα κατά τη διάρκεια των lockdown και το 83% σκόπευε να τα συνεχίσει και μετά την άρση των περιορισμών. Αυτή η τάση δείχνει ότι η ουσία των οικογενειακών γευμάτων δεν είναι απαραίτητα η φυσική παρουσία, αλλά η σύνδεση, όπως και αν αυτή δημιουργείται.
Φυσικά, περισσότερος χρόνος στο τραπέζι δεν σημαίνει πάντα αρμονία. Κάποιες οικογένειες ανέφεραν περισσότερους καβγάδες ή περισπασμούς από οθόνες. Ωστόσο, το κοινό γέλιο και οι ουσιαστικές συζητήσεις ξεπέρασαν τις αρνητικές στιγμές.
Τα οφέλη αυτά παρατηρήθηκαν σε όλα τα είδη νοικοκυριών, ανεξαρτήτως εισοδήματος, φυλής ή εκπαίδευσης, κάτι που καταδεικνύει τη διαχρονική και παγκόσμια δύναμη του οικογενειακού τραπεζιού.
