Στην Ιαπωνία, το Shinrin Yoku ή το λουτρό στο δάσος, γνωστό και ως forest bathing έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για παράδειγμα, για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων άγχους. Τώρα, ερευνητές θέλησαν να διαπιστώσουν αν το λουτρό στο δάσος – η συνειδητή εμβάπτιση στη φύση – μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικό όταν γίνεται εικονικά, και επικεντρώθηκαν στο αν η θετική επίδραση είναι ισχυρότερη όταν απευθύνονται ταυτόχρονα σε πολλές αισθήσεις.
Για την μελέτη τους, δημιουργήθηκε ένα υψηλής ποιότητας βίντεο εικονικής πραγματικότητας (VR) 360° σε μεγάλο δάσος έλατου, με πρωτότυπους ήχους και το άρωμα αιθέριων ελαίων από έλατα. Οι συμμετέχοντες βίωσαν το εικονικό δασικό τοπίο είτε ως πλήρη αισθητηριακή εμπειρία (με εικόνες, ήχο και άρωμα) είτε σε μειωμένη μορφή, όπου χρησιμοποιήθηκαν δασικά ερεθίσματα που απευθύνονταν σε μία μόνο αίσθηση – οπτική, ακουστική ή οσφρητική. Στις παραλλαγές όπου ενεργοποιήθηκε μόνο η ακοή ή η όσφρηση, οι συμμετέχοντες τοποθετήθηκαν σε ένα ουδέτερο εικονικό περιβάλλον για να ελαχιστοποιηθούν τα οπτικά ερεθίσματα και η επίδραση της VR τεχνολογίας.
Η φύση μας ωφελεί ακόμα και εικονικά
Περισσότεροι από 130 συμμετέχοντες τέθηκαν αρχικά σε κατάσταση στρες χρησιμοποιώντας εικόνες που προκαλούσαν άγχος. Στη συνέχεια, εξοπλισμένοι με γυαλιά VR, βίωσαν μία από τις τέσσερις παραλλαγές forest bathing. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι ο συνδυασμός και των τριών αισθητηριακών ερεθισμάτων φάνηκε να οδηγεί σε σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση της διάθεσης και σε ισχυρότερη αίσθηση σύνδεσης με τη φύση σε σύγκριση με την περίπτωση που παρουσιάζονταν μεμονωμένα αισθητηριακά ερεθίσματα.
Εκτός από τις θετικές επιδράσεις στη διάθεση, υπήρξαν επίσης μικρές βελτιώσεις στη μνήμη εργασίας, που μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε, να επεξεργαζόμαστε και να ανακτούμε πληροφορίες βραχυπρόθεσμα.
Οι ερευνητές επισημαίνουν όμως, ότι τα αποτελέσματα αφορούν συγκεκριμένη περιοχή και δεν μπορούν ακόμη να θεωρηθούν καθολικά έγκυρα. Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες με μεγαλύτερα δείγματα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα και να υπάρξει καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών που κρύβονται πίσω από τις αναζωογονητικές επιδράσεις των εμπειριών της εικονικής φύσης.
“Μπορούμε ωστόσο, ήδη να πούμε ότι οι ψηφιακές εμπειρίες της φύσης μπορούν να προκαλέσουν συναισθηματική επίδραση – ακόμη και αν δεν αντικαθιστούν την πραγματική φύση”, αναφέρει η Leonie Ascone, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια από το University Medical Center Hamburg-Eppendorf (UKE).