Είναι Δευτέρα πρωί. Ελέγχεις email, απαντάς σε μηνύματα, ανοίγεις ένα άρθρο που σου φάνηκε ενδιαφέρον, σου έρχεται μια ειδοποίηση στα social – και κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, προσπαθείς να συγκεντρωθείς σε αυτό που πραγματικά έπρεπε να κάνεις… Σου θυμίζει κάτι;
Στην εποχή των πολλαπλών οθονών, των συνεχόμενων ειδοποιήσεων και της ψευδαίσθησης ότι μπορούμε να τα κάνουμε «όλα ταυτόχρονα», η προσοχή και η μνήμη μας έχουν αρχίσει να… υποφέρουν.
Τι είναι multitasking – και γιατί δεν είμαστε καλοί σε αυτό
Το multitasking, δηλαδή η ταυτόχρονη ενασχόληση με πολλά πράγματα, δεν αποτελεί φυσική ικανότητα του εγκεφάλου. Αντίθετα, ο εγκέφαλος χάνει την ενέργεια και την εστίασή του κάθε φορά που αλλάζει «λειτουργία».
Σύμφωνα με μελέτη του Stanford University, όσοι κάνουν συχνά multitasking, έχουν χαμηλότερη ικανότητα συγκέντρωσης, χειρότερη μνήμη και δυσκολία να φιλτράρουν άχρηστες πληροφορίες, συγκριτικά με όσους ασχολούνται με ένα πράγμα τη φορά.
Βέβαια, δεν είναι μόνο το multitasking — είναι και ο τρόπος που χρησιμοποιούμε την τεχνολογία. Οι συνεχείς εναλλαγές μεταξύ apps, tabs, ειδοποιήσεων και social media:
- Κατακερματίζουν την προσοχή μας
- Μειώνουν τη βραχυπρόθεσμη μνήμη
- Αυξάνουν την κόπωση του εγκεφάλου και το στρες
- Δημιουργούν εξάρτηση στην «άμεση ανταμοιβή» (ντοπαμίνη)
Ο εγκέφαλός μας μαθαίνει να αναζητά διαρκή ερεθίσματα και δυσκολεύεται να παραμείνει συγκεντρωμένος σε ένα καθήκον για περισσότερο από λίγα λεπτά. Το αποτέλεσμα; Χρειαζόμαστε όλο και περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσουμε ακόμη και απλές εργασίες.
Μνήμη και προσοχή πάνε μαζί
Η μνήμη δεν λειτουργεί μεμονωμένα. Για να θυμάσαι, πρέπει πρώτα να προσέξεις. Αν δεν συγκεντρώνεσαι σε αυτό που κάνεις, ο εγκέφαλος δεν το «καταγράφει» και άρα δεν μπορεί να το αποθηκεύσει σωστά.
Μερικές απλές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά:
Single-tasking
Αφιέρωσε συγκεκριμένο χρόνο σε κάθε δραστηριότητα, χωρίς να ανοίγεις παράλληλα tabs. Έστω και 20 λεπτά πλήρους εστίασης είναι πιο παραγωγικά από 1 ώρα διασπασμένης προσοχής.
Τεχνική Pomodoro
Δούλεψε για 25 λεπτά χωρίς διακοπές και κάνε 5 λεπτά διάλειμμα. Αυτό βοηθά τον εγκέφαλο και να συγκεντρωθεί και να ξεκουραστεί.
Ψηφιακός αποσυγχρονισμός
Απενεργοποίησε ειδοποιήσεις, βάλε το κινητό στο “μην ενοχλείτε” κάποιες ώρες και κράτα συγκεκριμένα χρονικά παράθυρα για τη χρήση των social media.
Φρόντισε τη σωματική σου ενέργεια
Καλή διατροφή, ενυδάτωση, ποιοτικός ύπνος και άσκηση, όλα ενισχύουν τη συγκέντρωση και τη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου.
Mini αποσυνδέσεις μέσα στην ημέρα
Κοίτα έξω από το παράθυρο για 2 λεπτά. Κλείσε τα μάτια σου. Πάρε 3 βαθιές αναπνοές. Αυτές οι μικρές στιγμές αποσυμφορούν τον εγκέφαλο.
Άρχισε με ένα πράγμα και δώσε την πλήρη προσοχή σου… σε εσένα
Η τεχνολογία ήρθε για να μείνει — αλλά η ικανότητά μας να συγκεντρωνόμαστε, να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε, είναι σημαντικό να προφυλαχθεί. Ο εγκέφαλος είναι το πιο ισχυρό «εργαλείο» μας, αλλά για να αποδώσει χρειάζεται χώρο, ησυχία και παρουσία. Ας του τα προσφέρουμε…
