Σύμφωνα με έρευνα που παρακολούθησε περίπου 14.000 Αμερικανούς, τα άτομα με ισχυρότερο αίσθημα σκοπού στη ζωή φάνηκαν να έχουν περίπου 28% χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν γνωστική δυσλειτουργία σε σύγκριση με όσους είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα. Μάλιστα, η προστατευτική επίδραση ενάντια στην άνοια φάνηκε να παραμένει ακόμα και σε άτομα με γενετική προδιάθεση για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Geriatric Psychiatry, παρακολούθησε τους συμμετέχοντες για μέσο όρο οκτώ χρόνια, με ορισμένους να παρακολουθούνται για έως και 15 χρόνια. Όσοι είχαν ισχυρότερο το αίσθημα του σκοπού στη ζωή ανέπτυξαν γνωστικά προβλήματα κατά μέσο όρο 1,4 μήνες αργότερα από όσους είχαν χαμηλότερα, αφού λήφθηκαν υπόψη η ηλικία, η εκπαίδευση, η κατάθλιψη και άλλοι παράγοντες.
Σκοπός VS άνοια
Η ομάδα των ερευνητών από το University of California, Davis ανέλυσε δεδομένα από 13.765 ενήλικες ηλικίας 45 ετών και άνω στο πλαίσιο της μελέτης Health and Retirement Study (HRS). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο επτά ερωτήσεων που μετρούσε το αίσθημα κατεύθυνσης και σκοπού στη ζωή κατά την αρχική τους αξιολόγηση, η οποία βασίστηκε σε διαδοχικά ερωτηματολόγια που ξεκίνησαν το 2006 και συνεχίστηκαν τα επόμενα χρόνια.
Η γνωστική λειτουργία των συμμετεχόντων αξιολογήθηκε κάθε δύο χρόνια από τους ερευνητές της αρχικής μελέτης και η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τα αποτελέσματα. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, 1.820 συμμετέχοντες (13%) ανέπτυξαν γνωστική δυσλειτουργία, η οποία περιλάμβανε τόσο την ήπια γνωστική δυσλειτουργία όσο και την άνοια.
Ανθεκτικότητα και προστασία
«Το αίσθημα του σκοπού στη ζωή είναι ένας ψυχοκοινωνικός πόρος που μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα έναντι των νευροπαθολογικών διεργασιών της άνοιας», έγραψαν οι συγγραφείς, σημειώνοντας ότι φάνηκε να λειτουργεί προστατευτικά σε διαφορετικές ομάδες. Η σχέση μεταξύ του σκοπού και της υγείας του εγκεφάλου διατηρήθηκε σε όλες τις φυλετικές και εθνοτικές ομάδες, ακόμη και μετά τον έλεγχο των γνωστών παραγόντων κινδύνου από τους ερευνητές.
Επιπλέον, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η προστατευτική επίδραση φάνηκε να παραμένει ισχυρή ακόμη και αφού έλαβαν υπόψιν το APOE E4, μια γενετική παραλλαγή που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι η αίσθηση του σκοπού ενδεχομένως να συμβάλλει στην προστασία της γνωστικής λειτουργίας, ανεξάρτητα από τη γενετική προδιάθεση, καταλήγουν οι ερευνητές.
Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες ήταν στην ηλικία των 50 και 60 ετών όταν ξεκίνησε η μελέτη. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι αυτή είναι μια περίοδος κατά την οποία θεωρείται ότι αρχίζουν οι εγκεφαλικές αλλαγές που μπορούν να οδηγήσουν σε άνοια, καθιστώντας την μια κρίσιμη περίοδο για πιθανές προληπτικές στρατηγικές.
