Η άσκηση μπορεί να φαίνεται «βουνό» για μερικούς ανθρώπους ενώ για άλλους, είναι μια ευχάριστη και εύκολη διαδικασία. Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Εκτός από τη στάση του κάθε ανθρώπου και την ψυχολογία του, υπάρχουν και γενετικοί παράγοντες που μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στο πώς το σώμα αντιδρά στη γυμναστική.
Τα γονίδια παίζουν ρόλο
Μελέτες δείχνουν ότι τα γονίδιά μας επηρεάζουν την απόκριση του σώματός μας στην άσκηση. Πιο συγκεκριμένα, μια έρευνα από το πανεπιστήμιο του Κολοράντο έδειξε ότι άτομα που έκαναν την ίδια ποσότητα αερόβιας άσκησης, είχαν τελείως διαφορετικές υποκειμενικές αντιδράσεις. Αυτό δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα της στάσης τους απέναντι στην άσκηση, αλλά πιθανώς επηρεαζόταν και από τη γενετική τους σύνθεση.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι γονίδια που σχετίζονται με τη θερμοκρασία του σώματος, τη νορεπινεφρίνη (έναν νευροδιαβιβαστή που επηρεάζει τη διάθεση) και το γαλακτικό οξύ (το οποίο σχηματίζεται κατά τη διάρκεια της άσκησης), σχετίζονται με την απόκριση του οργανισμού στην άσκηση.
Αν λοιπόν η άσκηση σου φαίνεται πιο δύσκολη ή λιγότερο ευχάριστη, είναι πιθανό ότι τα γονίδιά σου να την κάνουν πιο απαιτητική.
Φταίνε μόνο τα γονίδια;
Η άσκηση βέβαια δεν είναι μόνο θέμα γενετικής. Σε μελέτη από το πανεπιστήμιο Στάνφορντ, οι ερευνητές απέδειξαν ότι οι σκέψεις και η στάση απέναντι στην άσκηση επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την απόδοσή μας. Για παράδειγμα, όταν σου λένε ότι τα γονίδιά σου δεν σε… προορίζουν για αντοχή, το σώμα σου ανταποκρίνεται ανάλογα.
Στην έρευνα συμμετείχαν 200 υγιείς άντρες και γυναίκες που έτρεξαν σε διάδρομο. Λίγο αργότερα, οι συμμετέχοντες έλαβαν αποτελέσματα γενετικών τεστ. Μερικοί πληροφορήθηκαν ψευδώς ότι τα γονίδιά τους τους καθιστούν λιγότερο ανθεκτικούς στην άσκηση και ότι θα δυσκολεύονταν περισσότερο. Όταν έτρεξαν ξανά, παρατηρήθηκε ότι η πραγματική τους ικανότητα στους πνεύμονες μειώθηκε και σταμάτησαν την άσκηση νωρίτερα. Όσοι είχαν πάρει ακριβή αποτελέσματα, απόδωσαν το ίδιο καλά όπως και στην αρχική δοκιμή.
Αν έχεις την αίσθηση ότι η άσκηση πάντα σε δυσκολεύει, αυτό ίσως να οφείλεται περισσότερο στις σκέψεις σου παρά στη γενετική σου σύνθεση. Ακόμη κι αν είχες τα γονίδια που θα μπορούσαν να κάνουν την άσκηση πιο δύσκολη, οι σκέψεις σου μπορεί να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην εμπειρία σου.
Το να ενθαρρύνεις λοιπόν τον εαυτό σου για να γίνεις πιο δραστήριος/α δεν αρκεί. Αντί να προσπαθείς να σε «ξεγελάσεις», είναι πιο χρήσιμο να εξετάσεις τις σκέψεις σου και να εντοπίσεις συγκεκριμένα συναισθήματα που κάνουν την άσκηση πιο δύσκολη. Στη συνέχεια, μπορείς να αναπτύξεις πιο βοηθητικές και ρεαλιστικές σκέψεις για το πώς να γίνεις πιο ενεργός/η.
Άσκηση: Βελτιώνοντας την εμπειρία μας
Καθώς φαίνεται, η αλλαγή του τρόπου σκέψης μπορεί να κάνει την άσκηση πιο ευχάριστη. Αν ξεκινήσεις να σκέφτεσαι την άσκηση ως ευκαιρία για βελτίωση και αναγνώριση της δύναμής σου, η αντίληψή σου για αυτή θα αλλάξει και η εμπειρία σου θα γίνει πιο θετική. Αν εστιάσεις σε μικρά, ευχάριστα βήματα και όχι στην «τέλεια προπόνηση», είναι πολύ πιο πιθανό να παραμείνεις συνεπής και να αρχίσεις να απολαμβάνεις τη διαδικασία!
Μερικές πρακτικές συμβουλές για το πώς να ξεκινήσεις, περιλαμβάνουν:
Ξεκίνα χαλαρά – 5 λεπτά είναι αρκετά
Δεν χρειάζεται να ξεκινήσεις με μία ώρα άσκηση. Ακόμα και 5-10 λεπτά κίνησης την ημέρα (π.χ. περπάτημα, τέντωμα ή μερικές διατάσεις στο σπίτι) αρκούν για να δημιουργηθεί η συνήθεια.
Διάλεξε κάτι που πραγματικά σου αρέσει
Αν δεν θες το γυμναστήριο, μην πας. Αντίθετα, βρες μια μορφή κίνησης που σου ταιριάζει: περπάτημα στη φύση, χορός στο σπίτι, γιόγκα, ποδήλατο ή ακόμα και δουλειές του σπιτιού με μουσική!
Σύνδεσε την άσκηση με κάτι ευχάριστο
Άκου μουσική ή podcast ενώ κινείσαι, ή βάλ’ την άσκηση πριν από κάτι που σε ευχαριστεί (π.χ. «Θα κάνω 10 λεπτά διατάσεις και μετά θα κάτσω να δω την αγαπημένη μου σειρά»).
Μην το βλέπεις σαν αγγαρεία
Σκέψου τη γυμναστική ως επένδυση στον εαυτό σου, όχι ως τιμωρία. Κατάγραψε μικρές νίκες: «σήμερα περπάτησα 1000 βήματα παραπάνω», «δεν πόναγε τόσο η μέση μου», «είχα πιο καθαρό μυαλό».
