Όταν τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα στις σχέσεις και την καθημερινότητα και όλα φαίνονται «βουνό», όταν έχουμε φτάσει στα όρια της υπομονής μας ή έχουμε μεγάλο φόρτο δουλειάς και είναι αδύνατον να φέρουμε εις πέρας τα πρότζεκτ που έχουμε αναλάβει εντός προθεσμίας, το υπερβολικό άγχος μας χτυπάει την πόρτα.
Η ψυχή και το σώμα μας επηρεάζονται, δεν είμαστε λειτουργικοί, χρειαζόμαστε ένα διάλειμμα από όλους και από όλα. Ο εγκέφαλος έχει ανάγκη από αληθινή ξεκούραση και πρέπει να το πάρουμε πολύ σοβαρά, για να μην καταρρεύσουμε.
Τι είναι το άγχος υπερδιέγερσης;
Το «άγχος υπερδιέγερσης» δεν αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή ψυχική διαταραχή, όμως το να αισθάνεται κανείς υπερβολικά φορτισμένος ή καταβεβλημένος από όσα συμβαίνουν γύρω του μπορεί να οδηγήσει ή να επιδεινώσει το στρες του και αυτό εξηγεί όσο καλύτερα γίνεται τον όρο.
Μπορεί να μην είναι επίσημη διάγνωση, ωστόσο αυτό το άγχος εμφανίζουν κάποιοι άνθρωποι που είναι πιο ευαίσθητοι σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος και επομένως υπερδιεγείρονται ευκολότερα. Η αυξημένη αυτή ευαισθησία τους είναι που μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης άγχους.
Σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Abnormal Child Psychology, εξετάστηκε αν η αισθητηριακή ευαισθησία μπορεί να προβλέψει την ανάπτυξη άγχους σε παιδιά.
Οι ερευνητές, στην εν λόγω μελέτη, αξιολόγησαν αντιδράσεις σε 9 αισθητηριακές εμπειρίες, όπως:
- σωματική επαφή με άλλους
- επαφή με υφάσματα ή ετικέτες ρούχων
- υφές τροφών
- έντονα φώτα
- δυνατοί ή υψηλοί ήχοι
- οσμές και γεύσεις
- αίσθηση κίνησης
- άλλες αισθητηριακές εμπειρίες
Επιπλέον, εξέτασαν συμπεριφορές όπως δυσκολίες ύπνου, γαστρεντερικά προβλήματα, και ευερεθιστότητα. Κατέληξαν στο ότι η υπερευαισθησία σε μικρή ηλικία μπορεί να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη άγχους αργότερα στην ενήλικη ζωή, αν και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάθε παιδί θα εμφανίσει αγχώδη διαταραχή.
Άγχος υπερδιέγερσης και συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα με τους ακόλουθους:
Τα συναισθηματικά-γνωστικά με:
- νευρικότητα
- δυσκολία χαλάρωσης
- συνεχείς ανησυχίες
- προβλήματα ύπνου
- δυσκολία συγκέντρωσης
- φόβο για το χειρότερο
- επίμονες σκέψεις ή δυσάρεστες αναμνήσεις
Τα σωματικά με:
- ταχυκαρδία
- ζάλη
- πονοκεφάλους
- πόνους στο στήθος
- απώλεια όρεξης
- ιδρώτα
- δύσπνοια
- τρέμουλο
- διάρροια ή άλλα γαστρεντερικά προβλήματα
Τα παραπάνω μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής και να οδηγήσουν σε αποφυγή χώρων ή ανθρώπων, γεγονός που δυσκολεύει τη σύνδεση και τις κοινωνικές σχέσεις.
Τρόποι αντιμετώπισης
Για τη διαχείριση του άγχους υπερδιέγερσης μπορεί να βοηθήσουν:
- χρόνος για ξεκούραση και αποφόρτιση
- τεχνικές χαλάρωσης, διαλογισμός ή ενσυνειδητότητα
- ομάδες υποστήριξης
- ψυχοθεραπεία
- φαρμακευτική αγωγή (μόνο εάν το κρίνει απαραίτητο γιατρός)