Νέα μελέτη που διεξήχθη από επιστήμονες του πανεπιστημίου Northwestern, φανέρωσε πέντε διαφορετικά «πρότυπα υπερφαγίας». Οι ερευνητές παρακολούθησαν 60 ενήλικες με παχυσαρκία για δύο εβδομάδες, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό αισθητήρων και εφαρμογής παρακολούθησης διάθεσης. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι διαφορετικές συνθήκες και αφορμές κάνουν τον κάθε άνθρωπο να καταναλώνει περισσότερο φαγητό απ’ ό,τι χρειάζεται, γεγονός που επιβεβαιώνει την πολυπλοκότητα των διατροφικών συνηθειών, οι οποίες συνδέονται τόσο με το περιβάλλον όσο και με τα συναισθήματα.
«Αυτά τα πρότυπα θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για εξατομικευμένες παρεμβάσεις», δήλωσε ο Nabil Alshurafa, συγγραφέας της μελέτης.
Τα πέντε διαφορετικά «πρότυπα υπερφαγίας», σύμφωνα με την έρευνα
-
Takeaway χωρίς μέτρο
Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει προφανώς τα άτομα που προτιμούν να απολαμβάνουν takeaway γεύματα, τα οποία συχνά καταναλώνονται σε κοινωνικό πλαίσιο, π.χ. παρέα με φίλους.
«Η προσβασιμότητα στο φαγητό απ’ έξω σε συνδυασμό με τις κοινωνικές συνθήκες, έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε υπερκατανάλωση λόγω των μεγαλύτερων μερίδων και της νοστιμιάς των τροφίμων», εξήγησε η ερευνητική ομάδα της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό npj Digital Medicine.
«Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η πληθώρα καταστημάτων γρήγορου φαγητού και οι στρατηγικές μάρκετινγκ, συμβάλλουν σε αυτόματες συμπεριφορές που υπερβαίνουν τα εσωτερικά σήματα πείνας, ειδικά σε κοινωνικές καταστάσεις (π.χ. οικογενειακά τραπέζια, πάρτι), όπου το φαγητό αποτελεί κεντρικό στοιχείο».
-
Έξοδοι με γεμάτο τραπέζι σε εστιατόρια
Για άλλους ανθρώπους, η υπερφαγία συμβαίνει συνήθως σε εστιατόρια και σχετίζεται ειδικά με το φαγητό με οικογένεια και φίλους.
«Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι τείνουμε να καταναλώνουμε περισσότερο φαγητό όταν τρώμε με φίλους σε σύγκριση με το να τρώμε μόνοι μας ή με άγνωστους, λόγω της μεγαλύτερης διάρκειας του γεύματος και της επιρροής των κοινωνικών κανόνων», δήλωσαν οι ερευνητές.
-
Βραδινές λιγούρες
Αφορά τα άτομα που τείνουν να τρώνε πολύ τη νύχτα ως τρόπο χαλάρωσης στο τέλος της ημέρας.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η νυχτερινή κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πείνα και προτίμηση σε τρόφιμα υψηλής ενεργειακής πυκνότητας (π.χ. πατάτες τηγανητές, μπισκότα, σοκολάτες κ.λπ.).
-
Φαγητό χωρίς έλεγχο με σκοπό την ευχαρίστηση
Αφορά την ηδονιστική πλευρά του φαγητού, σύμφωνα με τους ερευνητές. Η εν λόγω κατηγορία χαρακτηρίζεται από υπερφαγία για ευχαρίστηση και απώλεια ελέγχου στο φαγητό κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως η δουλειά ή το διάβασμα.
Όπως εξήγησαν οι ειδικοί: «Τα περιβάλλοντα που σχετίζονται με τη δουλειά ή το διάβασμα μπορεί να συμβάλλουν σε αυτή τη συμπεριφορά, καθώς το γνωστικό φορτίο μπορεί να επηρεάσει την αυτορύθμιση, οδηγώντας σε ακούσια κατανάλωση και μειωμένη ικανότητα ελέγχου της τροφής.»
-
Τσιμπολόγημα τη νύχτα λόγω στρες
Αφορά την κατανάλωση φαγητού το βράδυ ως αντίδραση στο στρες και σε αισθήματα μοναξιάς.
«Η συναισθηματική κατανάλωση περιλαμβάνει την κατανάλωση τροφής ως απάντηση σε αρνητικά συναισθήματα οδηγώντας σε υπερφαγία, ιδιαίτερα με υψηλής θερμιδικής αξίας “παρηγορητικά” τρόφιμα», είπαν οι ειδικοί.
«Έρευνες δείχνουν ότι το στρες μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης, η οποία ενισχύει την επιθυμία για ενεργειακά πυκνά τρόφιμα και μπορεί να προκαλέσει υπερφαγία αργότερα μέσα στην ημέρα», κατέληξαν οι ίδιοι.
Φαγητό: Τι θα μπορούσε να κάνει κανείς για να προλάβει την υπερφαγία;
Αποφεύγουμε να μένουμε νηστικοί για ώρες
Είναι φυσιολογικό να πεινάμε πριν από το γεύμα, αλλά αν είμαστε υπερβολικά πεινασμένοι, αυτό σημαίνει ότι θα φάμε πιο γρήγορα, πιθανότατα περισσότερο και ότι θα κάνουμε λιγότερο υγιεινές επιλογές.
Τρώμε προσεκτικά
Θα πρέπει να αποφεύγουμε το τσιμπολόγημα όταν είμαστε αποσπασμένοι, όπως μπροστά στην τηλεόραση ή το κινητό και να παίρνουμε το χρόνο μας για να απολαμβάνουμε το φαγητό μας.
Επιλέγουμε χορταστικά τρόφιμα
Δηλαδή, τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη αλλά σχετικά χαμηλά σε θερμίδες, όπως ψάρι, κοτόπουλο ή γαλοπούλα, τυρί κότατζ με χαμηλά λιπαρά ή γιαούρτι, φασόλια, φακές κ.λπ. και τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά, βρόμη, ολικής άλεσης ζυμαρικά, καστανό ρύζι κ.λπ.
Περιμένουμε πριν ξαναφάμε
Χρειάζονται περίπου 20 λεπτά για να καταλάβει ο εγκέφαλος ότι έχουμε χορτάσει, οπότε αν έχουμε φάει γρήγορα, η λιγότερη ώρα μπορεί να μην είναι αρκετή για να καταλάβουμε αν έχουμε φάει αρκετά.
Μαγειρεύουμε περισσότερο
Το σπιτικό φαγητό μπορεί να μας βοηθήσει να μειώσουμε την ποσότητα που καταναλώνουμε.
Δεν εξιδανικεύουμε τρόφιμα
Φροντίζουμε να περιλαμβάνουμε τρόφιμα που μας αρέσουν αλλά δεν είναι και η πιο υγιεινή επιλογή σε μικρότερες ποσότητες μέσα στα γεύματα και τα σνακ μας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας για να μην μας λείπουν και πέφτουμε με τα μούτρα μετά…
