Το 2021, περίπου 57 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έπασχαν από άνοια, με σχεδόν 10 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις να αναφέρονται κάθε χρόνο. Ο αριθμός αυτός προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά, φτάνοντας ενδεχομένως τα 139 εκατομμύρια έως το 2050.
Τώρα, νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει ότι το προσδόκιμο ζωής ενός ασθενούς μετά τη διάγνωση της πρώιμης άνοιας εξαρτάται από τον υποτύπο της νόσου – και φαίνεται να ποικίλλει σημαντικά.
Η άνοια είναι ένας γενικός όρος που καλύπτει διάφορους τύπους της πάθησης. Η πιο συνηθισμένη μορφή είναι η νόσος του Αλτσχάιμερ, η οποία επηρεάζει έως και το 70% των περιπτώσεων, καθώς και η αγγειακή άνοια, η άνοια με σωμάτια Lewy και η μετωποκροταφική άνοια.
Τι αποκάλυψε η μελέτη για την άνοια
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, φαίνεται να προσδιόρισε τον τυπικό χρόνο επιβίωσης για την πρώιμη άνοια, η οποία διαγιγνώσκεται πριν από την ηλικία των 65 ετών.
Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Κλινικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας ανέλυσαν και επανεξέτασαν συνολικά τις 12.490 επισκέψεις σε εξωτερικά ιατρεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ, που πραγματοποιήθηκαν σε δύο πανεπιστημιακά νοσοκομειακά δίκτυα στη Φινλανδία, κατά την περίοδο 2010 έως 2021.
Εντόπισαν 794 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις πρώιμης άνοιας, εκ των οποίων οι 215 πέθαναν κατά τη διάρκεια της μελέτης.
Τα δεδομένα αποκάλυψαν ότι ο μέσος όρος ζωής για τον πιο συνηθισμένο τύπο άνοιας πρώιμης εμφάνισης, τη νόσο Αλτσχάιμερ, φάνηκε να είναι σχεδόν 10 χρόνια. Ο συντομότερος χρόνος επιβίωσης, για άτομα που διαγνώστηκαν με μετωποκροταφική άνοια και άνοια με σωμάτια Lewy, φάνηκε να είναι σχεδόν επτά χρόνια.
Ωστόσο, τα άτομα με διάγνωση τόσο μετωποκροταφικής άνοιας όσο και κινητικής νευροπάθειας έζησαν κατά μέσο όρο μόνο δύο χρόνια μετά τη διάγνωση, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης.
Διαφορετικό το προσδόκιμο ζωής ανάλογα με τον υποτύπο
Οι επιστήμονες συνέκριναν τα δεδομένα για κάθε συμμετέχοντα της μελέτης με εκείνα δέκα ατόμων παρόμοιας ηλικίας, φύλου και γεωγραφικής περιοχής, οι οποίοι δεν είχαν εκδηλώσει εκφυλιστική εγκεφαλική νόσ. Τα συγκριτικά στοιχεία αντλήθηκαν από μια βάση δεδομένων πληθυσμού 8.000 ατόμων.
Όταν οι συμμετέχοντες με πρώιμη άνοια οποιουδήποτε τύπου συγκρίθηκαν με άτομα χωρίς νευροεκφυλιστική νόσο, το ποσοστό θνησιμότητας (από οποιαδήποτε αιτία, όχι μόνο από άνοια) φάνηκε να είναι κατά μέσο όρο 6,5 φορές υψηλότερο, αναφέρουν οι ερευνητές.
Τα άτομα που διαγνώστηκαν με μετωποκροταφική άνοια φάνηκαν να έχουν 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν, ενώ τα άτομα που διαγνώστηκαν με αγγειακή γνωστική εξασθένιση φάνηκαν να έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες.
Επιπλέον, ο διαβήτης φάνηκε να συνδέεται με μειωμένο προσδόκιμο ζωής σε ασθενείς με πρώιμη άνοια. Παράγοντες, όπως το να είναι κανείς άνδρας, σε μεγαλύτερη ηλικία, τα υποκείμενα νοσήματα και το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο φάνηκαν επίσης, να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου – ωστόσο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ αυτών των παραγόντων και της εμφάνισης πρώιμης άνοιας.
Στόχος των ερευνητών είναι η βελτίωση και ενημέρωση των θεραπευτικών προσεγγίσεων για την άνοια πρώιμης έναρξης, με βάση τα νέα ευρήματα. Όπως επισημαίνουν, η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας επιτρέπει την εφαρμογή εξατομικευμένων θεραπειών, οι οποίες μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου και να ενισχύσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.
