Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η χαμηλή διάθεση εντείνει την εμπειρία του πόνου. Επίσης, οι διαταραχές του πόνου (καταστάσεις κατά τις οποίες ο πόνος είναι χρόνιος ή δεν έχει ξεκάθαρη σωματική αιτία) αναπτύσσονται πιο συχνά σε άτομα με ιστορικό κατάθλιψης, τραύματος ή υπερβολικού άγχους. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τον πόνο τόσο ως φυσική όσο και ως συναισθηματική εμπειρία και πολλές περιοχές του εγκεφάλου επικοινωνούν μεταξύ τους για να προσδιορίσουν το επίπεδο του πόνου που νιώθουμε.
Οι ερευνητές έχουν την δυνατότητα μέσω της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας να μετρήσουν ποιες περιοχές του εγκεφάλου είναι ενεργές κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και να δουν πώς οι περιοχές που σχετίζονται με τον πόνο και τη διάθεση αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν το επίπεδο του πόνου που αντιλαμβανόμαστε.
Εγκέφαλος, χαμηλή διάθεση και πόνος- Τι έχουν αποκαλύψει μελέτες
Μια μελέτη που εξέτασε πιο αναλυτικά αυτή τη σύνδεση, διαπίστωσε ότι όταν έχουμε κακή διάθεση, ο εγκέφαλος σκέφτεται πάντα “το χειρότερο σενάριο”. Η λύπη όχι μόνο φάνηκε να αυξάνει τη συχνότητα των αρνητικών σκέψεων, αλλά και τη σοβαρότητα του πόνου.
Πιο συγκεκριμένα, στις εγκεφαλικές τομογραφίες, η χαμηλή διάθεση αύξανε έντονα τα σήματα στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την αίσθηση του πόνου και σε αυτές που εμπλέκονται στην επεξεργασία των συναισθημάτων. Η περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει ή μειώνει τον πόνο είχε λιγότερη δραστηριότητα στην ομάδα με χαμηλή διάθεση. Και πάλι, η πεσμένη διάθεση έκανε τον πόνο να φαίνεται πιο έντονος.
Η διάθεση επηρεάζει την αντίληψη του πόνου σε νευρικό επίπεδο, λένε οι επιστήμονες. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος “εντείνει” το σήμα συναγερμού, αυξάνοντας τα επίπεδα του πόνου.
Πώς θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε την κατάσταση
Μια συνδυαστική προσέγγιση μπορεί να συμβάλει στη μείωση του πόνου:
-
Ενσυνειδητότητα (mindfulness)
Η ενσυνειδητότητα είναι μια τεχνική που μας βοηθά να εστιάσουμε στο παρόν και να παρατηρήσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας χωρίς να τα κρίνουμε ή να τα αναλύουμε υπερβολικά. Αυτή η πρακτική μπορεί να μειώσει τις αρνητικές σκέψεις και την ένταση του άγχους, που συνήθως αυξάνουν την αίσθηση του πόνου.
Η ενσυνειδητότητα μας βοηθά επίσης να αποδεχτούμε την κατάσταση του πόνου χωρίς να αντιδρούμε με υπερβολή. Με το να εστιάζουμε στην αναπνοή ή σε άλλες φυσικές αισθήσεις του σώματος, μειώνουμε την ανησυχία γύρω από τον πόνο και την ένταση που αυτός προκαλεί.
-
Αυτοσυμπόνια
Η αυτοσυμπόνια είναι η ικανότητα να δείχνουμε καλοσύνη και κατανόηση στον εαυτό μας, ειδικά όταν περνάμε δύσκολες καταστάσεις. Αντί να νιώθουμε απογοήτευση ή θυμό για την κατάσταση του πόνου μας, η αυτοσυμπόνια μας βοηθά να την αποδεχτούμε χωρίς αυτοκριτική και να μειώσουμε τις κακές σκέψεις που ενδέχεται να αυξάνουν τον πόνο.
-
Άσκηση
Η φυσική δραστηριότητα είναι γνωστό ότι μειώνει τα επίπεδα του άγχους και της κατάθλιψης, ενώ ταυτόχρονα ανακουφίζει από τον πόνο. Η ήπια άσκηση, όπως το περπάτημα, η γιόγκα και το κολύμπι, ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και την παραγωγή ενδορφινών, των φυσικών “παυσίπονων” του σώματος, βελτιώνοντας τη διάθεση και μειώνοντας την ένταση.
-
Χαλάρωση
Η διαχείριση του άγχους μέσω τεχνικών χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του ψυχικού και σωματικού πόνου.
-
Καλή διατροφή και υγιεινός τρόπος ζωής
Μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη τρόφιμα, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πόνου και στην ενίσχυση της διάθεσης. Η κατανάλωση τροφών όπως τα ψάρια, τα φρούτα, τα λαχανικά και οι ξηροί καρποί, είναι ικανή να μειώσει τις φλεγμονές και να υποστηρίξει την συνολική υγεία του οργανισμού.
-
Βοήθεια από ειδικό
Σε περιπτώσεις όπου ο πόνος είναι έντονος και φαντάζει μη διαχειρίσιμος, είναι πάντοτε απαραίτητο να απευθυνόμαστε στους ειδικούς για σωστή καθοδήγηση και κατάλληλη αντιμετώπιση.
