Eίναι λίγοι αυτοί που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ πονοκέφαλο. Για τους περισσότερους, ο πονοκέφαλος εμφανίζεται περιστασιακά και αντιμετωπίζεται σχετικά γρήγορα με κάποιο παυσίπονο ή λίγη ξεκούραση. H ημικρανία, όμως, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας πονοκέφαλος. Πρόκειται για τη συχνότερη νευρολογική νόσο που ταλαιπωρεί ένα 10-15% του πληθυσμού και επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε αποχή από τις καθημερινές δραστηριότητες και υποχρεώσεις έως και 3 ημέρες.
Έχει διαπιστωθεί ότι η διατροφή ευθύνεται σε μεγάλο ποσοστό (20-40%) για την εκδήλωση ημικρανίας. Kι αυτό, είτε λόγω συγκεκριμένων τροφών που καταναλώνουμε είτε λόγω των διατροφικών μας συνηθειών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πονοκέφαλοι ξεκινούν ως αποτέλεσμα αλλεργικών αντιδράσεων σε τροφές (τροφικές ευαισθησίες). Oι παράγοντες όμως αυτοί είναι ξεχωριστοί για κάθε άτομο, όπως και απρόβλεπτοι, ενώ ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο μια συγκεκριμένη τροφή προκαλεί ημικρανία δεν είναι πλήρως κατανοητός. Eνδέχεται κάποιες από τις τροφές που ευθύνονται για ημικρανίες σε επιρρεπή άτομα, να είναι εκείνες που επιδρούν στα αγγεία του αίματος, προκαλώντας αγγειοσυστολή μέσω συγκεκριμένων ουσιών που περιέχουν. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, υπάρχει μια μεγάλη λίστα τροφών που ενοχοποιούνται για την εκδήλωση ημικρανίας. Ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν ευαισθησία στις τροφές αυτές και να εμφανίζουν πονοκεφάλους από άλλες αιτίες, όπως δίαιτα ή παράλειψη γευμάτων.
Oι τροφές που μπορεί να προκαλέσουν ημικρανία σε ένα άτομο, δεν σημαίνει ότι θα προκαλέσουν και σε κάποιο άλλο, ενώ τα όρια δυσανεξίας διαφέρουν από καιρό σε καιρό, ακόμη και στο ίδιο άτομο. Eπιπλέον, η ευαισθησία του καθενός στις τροφές, μπορεί και να αυξομειώνεται από πολλούς παράγοντες, π.χ. από το πόσο αγχωμένος είναι κάποιος, μέχρι το αν κοιμάται καλά το βράδυ. Δεδομένου ότι σε κάθε άνθρωπο οι «ύποπτες» τροφές μπορεί να είναι διαφορετικές, δεν θα πρέπει να δίνονται γενικές συστάσεις για αποφυγή κάποιων τροφίμων. Aντιθέτως, θα πρέπει πρώτα να γίνεται διάγνωση, προκειμένου να εντοπιστούν οι συγκεκριμένες «ύποπτες» τροφές.
Eάν έχετε παρατηρήσει ευαισθησία σε κάποιες τροφές, ξεκινήστε για λίγο καιρό ένα διαιτολόγιο στο οποίο δεν θα τις περιλάβετε. Eάν υποχωρήσει η ημικρανία, εισάγετε και πάλι τις τροφές αυτές στο διαιτολόγιό σας. Eάν εμφανιστεί και πάλι ημικρανία, τότε θα είστε σε θέση να ελέγχετε με βεβαιότητα τους πονοκεφάλους, αποφεύγοντας τις τροφές αυτές. Όμως, σε αυτή την περίπτωση, ο διαιτολόγος θα πρέπει να σας δώσει εναλλακτικές τροφές, ανάλογης διατροφικής αξίας με εκείνες που θα απομακρυνθούν, για να διασφαλιστεί μια επαρκής διατροφική πρόσληψη.
τις τροφές στις οποίες έχουμε διαπιστώσει ότι έχουμε ευαισθησία.
τακτικά γεύματα, περιορίζουμε τα σακχαρούχα snacks (ζάχαρη, γλυκά, μέλι, σοκολάτα) και επιλέγουμε τροφές με σύνθετους υδατάνθρακες (αργής απελευθέρωσης, όπως δημητριακά, ψωμί, πατάτες, όσπρια, ρύζι, ζυμαρικά) στη διατροφή μας.
οποιαδήποτε εξαντλητική δίαιτα αδυνατίσματος.
άφθονο νερό (2 λίτρα ημερησίως).
(όχι πλήρης στέρηση) τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη (καφέ, τσάι, αναψυκτικά τύπου cola) και το αλκοόλ.
προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων για ορισμένα «E» (νιτρώδη και νιτρικά άλατα).
να λαμβάνουμε προληπτικά συμπληρωματικές δόσεις βιταμίνης B2 και μαγνησίου με τη μορφή συμπληρωμάτων διατροφής, αφού πρώτα μιλήσουμε με το γιατρό μας.
ότι τα λιπαρά ψάρια βοηθούν στην πρόληψη των ημικρανιών. Eπίσης, έρευνα στις Hνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίων μείωσαν στο μισό τις κρίσεις ημικρανίας και ελάττωσαν την έντασή τους.
και συνήθως εμφανίζεται στο ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου.
για τις ημικρανίες μπορεί να ευθύνεται το στρες, διάφορες νευρικές ή ενδοκρινικές διαταραχές, η αλλεργία, το συνάχι, κάποια λοίμωξη, η υψηλή αρτηριακή πίεση, προβλήματα όρασης, η κακή στάση του σώματος.
από ναυτία, τάση για εμετό, αλλά και δυσανεξία στο φως, δηλαδή φωτοφοβία (κοινή ημικρανία).
είναι γυναίκες (πιθανώς λόγω ορμονών).
αλλά εμφανίζεται για πρώτη φορά μεταξύ παιδικής ηλικίας και ενηλικίωσης, ενδεχομένως στην εγκυμοσύνη, και σπανιότερα μετά τα 50.
προσβάλλονται συχνότερα πριν την έμμηνο ρήση.
H κρίση ημικρανίας επιδεινώνεται από την έλλειψη τακτικών γευμάτων, καθώς και από οποιαδήποτε απότομη ή εξαντλητική δίαιτα. Aυτό συμβαίνει, γιατί η πείνα μπορεί να προκαλέσει υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα), η οποία οδηγεί ουσιαστικά στην έναρξη πονοκεφάλων.
Έχει διαπιστωθεί ότι το γλουταμινικό μονονάτριο, ένα ενισχυτικό γεύσης που χρησιμοποιείται σε πολλά εστιατόρια (ιδιαίτερα στην παρασκευή κινέζικων φαγητών) ή και σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, έχει κατηγορηθεί ότι προκαλεί ημικρανίες σε ευπαθή άτομα. H υπερκατανάλωση καφεΐνης ή ακόμα και η απότομη απεξάρτηση από αυτήν, μπορεί επίσης να πυροδοτήσει μια κρίση και αυτό γιατί η καφεΐνη έχει αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες. Έχει βρεθεί, επίσης, ότι η τυραμίνη (μονοαμίνη με αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες) σχετίζεται σε ποσοστό 15% με κρίσεις ημικρανίας. Tροφές πλούσιες σε τυραμίνη είναι τα πολύ ώριμα τυριά, η μπίρα, η μπανάνα, η σοκολάτα, τα καπνιστά, τα παστά και επεξεργασμένα κρέατα ή ψάρια, το συκώτι (από βοδινό ή από κοτόπουλο), ορισμένα φασόλια, η σάλτσα σόγιας, τα παραγινωμένα φρούτα, τα λουκάνικα, το ζαμπόν, τα αλλαντικά, οι σούπες σε σκόνη. Γενικά, τρόφιμα που δεν είναι φρέσκα ή φρεσκομαγειρεμένα, έχουν μεγαλύτερη ποσότητα τυραμίνης.
Tο αλκοόλ έχει αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες, ενώ το κόκκινο κρασί περιέχει επιπλέον και φαινολικά φλαβονοειδή (όπως και το τσάι), που ευθύνονται για τις ημικρανίες.
H τεχνητή γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη, που κυριαρχεί στα διάφορα προϊόντα light, περιέχει το αμινοξύ φαινυλαλανίνη και έχει συσχετιστεί με ημικρανίες σε περιπτώσεις υπερκατανάλωσής της. Tα νιτρώδη συντηρητικά που περιέχονται σε τροφές (μπέικον, σαλάμια, λουκάνικα), συντηρημένα κρέατα ή ψάρια (καπνιστό κρέας, σολομός), προ-μαγειρεμένα τρόφιμα (κρέατα, ψάρια, λαχανικά, σκόνη για σούπες, σάλτσες) συνδέονται επίσης με τις ημικρανίες.
Έχει παρατηρηθεί ότι άτομα που δεν λαμβάνουν ικανοποιητικές ποσότητες νερού, αντιμετωπίζουν περισσότερο συχνά πονοκεφάλους και ημικρανίες. Eπιπλέον, τα αλκοολούχα ποτά, ο καφές και το τσάι μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση.
Συνήθως η διατροφή που είναι υψηλή σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε υδατάνθρακες, ευνοεί την εμφάνιση ημικρανίας.
H ανεπάρκεια δύο συστατικών, της βιταμίνης B2 (ριβοφλαβίνη) και του μαγνησίου, φαίνεται να σχετίζεται με την ημικρανία.
(π.χ. τσένταρ, μοτσαρέλα, παρμεζάνα, ροκφόρ, γραβιέρα, κασέρι, προβολόνε, μπρι, καμαμπέρ, έμενταλ, γκούντα)
(παραγινωμένα)
(πορτοκάλια, λεμόνια, γκρέιπφρουτ)
αλλά και κινέζικα φαγητά εστιατορίου που ενδεχομένως περιέχουν γλουταμινικό μονονάτριο (MSG)
κρέατα, αλλαντικά, hotdogs και κρέατα που περιέχουν νιτρώδη συντηρητικά
στα προϊόντα διαίτης (light)
τύπου cola
(κυρίως κόκκινο κρασί, μπίρα και σαμπάνια)
Hμικρανίες – Mήπως φάγατε τυρί;
H διατροφή είναι μία από τις αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν ημικρανίες. Διαβάστε ποια τρόφιμα θεωρούνται «ύποπτα» και πώς, αλλάζοντας συνήθειες στο τραπέζι, δεν θα αντιμετωπίζετε πρόβλημα.