Αμάνικα μπλουζάκια, σορτς, εξώπλατα φορέματα, πέδιλα και σαγιονάρες. Αυτός είναι ο βασικός ρουχισμός του καλοκαιριού, που στην παραλία γίνεται ακόμη λιγότερος, εκθέτοντας σχεδόν κάθε εκατοστό του σώματος στον ήλιο, αλλά και στους μύκητες και τους ιούς που διαβιούν στην άμμο, στα πλακάκια της πισίνας και στις ξαπλώστρες της παραλίας. Εξαιτίας αυτών των συνηθειών, αυξάνονται και οι πιθανότητες να εκδηλωθούν διάφοροι τύποι δερματοπαθειών, πολλές από τις οποίες έχουν κοινά συμπτώματα, όπως η ερυθρότητα του δέρματος και η φαγούρα. Διαβάστε, λοιπόν, ποιες είναι οι συνηθέστερες καλοκαιρινές δερματοπάθειες και πώς αντιμετωπίζονται.




Η ερυθρότητα στα εκτεθειμένα στον ήλιο μέρη του ­σώ­μα­τος, η ανάγλυφη υφή του δέρματος και ο κνησμός είναι τρία χαρακτηριστικά συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε φωτοδερματοπάθειες, όπως είναι το «πολύ­μορφο εκ φωτός», η «φωτοτοξική» και η «φωτοαλλεργική» δερματίτιδα, καθώς και η «φυτο-φωτοδερματίτι­δα».




Λίγα λεπτά, αλλά ακόμη και 2-3 ώρες μετά την πρώτη έκθεση στον ήλιο, το δέρμα σας παρουσιάζει κοκκινίλες, σαν να σας έχει τσιμπήσει κουνούπι, και έχετε φαγούρα. Τα συμπτώματα αυτά είναι χαρακτηριστικά της συχνότερης καλοκαιρινής φωτοδερματοπάθειας, του πολύμορφου εκ φωτός, το οποίο δεν εξαρτάται από το χρώμα της επιδερμίδας, ούτε από τη διάρκεια της έκθεσης στον ήλιο. Επίσης, ο ερεθισμός του δέρματος συχνά επεκτείνεται και στα σημεία του σώματος που είναι καλυμμένα από τα ρούχα. Ωστόσο, καθώς περνά ο καιρός και το δέρμα αποκτά φωτοπροστασία (μαυρίζει), τα παραπάνω συμπτώματα υποχωρούν.
Το πολύμορφο εκ φωτός αποτελεί μια αλλεργικού τύπου αντίδραση του δέρματος, το οποίο, κατά την πρώτη έκθεσή του στον ήλιο, «εκλαμβάνει» την υπεριώδη ακτινοβολία (τύπου Α και Β) ως απειλή και δημιουργεί αντισώματα εναντίον της.
Ο δερματολόγος θα σας συστήσει αγωγή με κορτιζονούχες κρέμες και αντιισταμινικά από το στόμα. Εάν ο ερεθισμός είναι εκτεταμένος, μπορεί να γίνει και ένεση κορτιζόνης (βραδείας αποδέσμευσης). Ωστόσο, το επόμενο καλοκαίρι, πριν βγείτε στην παραλία, καλό είναι να επισκεφτείτε ένα δερματολόγο, προκειμένου να κάνετε ένα photo-test (ακτινοβόληση του δέρματος με υπεριώδεις ακτίνες Α και Β), ώστε να διαπιστωθεί σε ποια ακτινοβολία έχετε ευαισθησία και να ακολουθήσετε προληπτικά την κατάλληλη αγωγή (θεραπευτικά φωτόλουτρα). Η αγωγή μπορεί να επαναληφθεί και τα επόμενα καλοκαίρια για 2-3 χρόνια, μέχρις ότου το δέρμα απευαισθητοποιηθεί και το πολύμορφο εκ φωτός σταματήσει να εκδηλώνεται.




› Το σύνηθες σενάριο: Αρκετές ώρες μετά την έκθεσή σας στον ήλιο, ενδεχομένως και τη δεύτερη ημέρα των διακοπών (48 ώρες μετά), το δέρμα σας παρουσιάζει ήπια ερυθρότητα και κνησμό, ίσως και μικρές φυσαλίδες. Τα συμπτώματα αυτά επεκτείνονται και στα σημεία του σώματος που είναι καλυμμένα με ρούχα. Επιπλέον, το πρωί, πριν βγείτε στον ήλιο, είχατε βάλει ενυδατική κρέμα προσώπου με άρωμα.
Τα παραπάνω συμπτώματα είναι χαρακτηριστικά της φωτοαλλεργικής δερματίτιδας, που οφείλεται στην επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας (κυρίως της υπεριώδους) σε συνδυασμό με χρήση σκευασμάτων, όπως κρέμες, καλλυντικά και αρώματα, από άτομα με αλλεργική ευαισθησία. Για τη σωστή διάγνωση του ένοχου αλλεργιογόνου παράγοντα, ο δερματολόγος πρέπει να λάβει ένα λεπτομερές ιστορικό, ενώ, αν χρειαστεί, γίνονται και επιδερμικά διαγνωστικά τεστ, τα λεγόμενα photo patch test, όπου τοποθετούνται στο χέρι και την πλάτη αλλεργιογόνες ουσίες και, στη συνέχεια, το δέρμα ακτινοβολείται.
Για την αντιμετώπιση του δερματικού ερεθισμού, χορηγούνται κορτιζονούχες αλοιφές. Σε περίπτωση που ο ερεθισμός είναι εκτεταμένος, μπορεί να γίνει και ένεση κορτικοστεροειδών (βραδείας αποδέσμευσης). Για την αποφυγή της φωτοαλλεργικής δερματίτιδας, το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να μη χρησιμοποιείτε τα προϊόντα που έχετε διαπιστώσει ότι την πυροδοτούν. Επίσης, είναι αναγκαίο να προστατεύεστε από τον ήλιο φορώντας καπέλο και μακρυμάνικα ρούχα, χρησιμοποιώντας αντιηλιακό και αποφεύγοντας την ηλιοθεραπεία.




Μετά από μια βόλτα στην εξοχή -σε μέρη με αγριόχορτα ή με εσπεριδοειδή (δέντρα)-, παρατηρείτε ότι σε συγκεκριμένα σημεία του δέρματός σας παρουσιάζεται ένας κοκκινωπός ερεθισμός, ο οποίος σταδιακά γίνεται μελανός.
Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στη λεγόμενη φυτο-φωτοδερματίτιδα, που εκδηλώνεται εξαιτίας της επαφής με ορισμένα φυτά (συνήθως λεμονιές, πορτοκαλιές, νεραντζιές και αγριόχορτα) και τη συνακόλουθη έκθεση στον ήλιο. Συνήθως, στα σημεία όπου έχει ακουμπήσει το φυτό μένει ένα ίχνος σαν χαρακιά, αρχικά κόκκινο και στη συνέχεια μελανό (ιώδες). Τα συμπτώματα αυτά συχνά παρουσιάζονται και στα πλάγια του λαιμού, σε όσους συνηθίζουν να φορούν κιτρώδη (ξινά) αρώματα.
Για την αντιμετώπιση της φυτοφω­τοδερματίτιδας, χορηγούνται κορτιζονούχες αλοιφές, ενώ τους φθινοπωρινούς μήνες μπορεί να γίνει και θεραπεία με λευκαντικές ουσίες. Όσον αφορά το ένοχο φυτό ή άρωμα, συνήθως εντοπίζεται με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού. Συνιστάται, επίσης, η προφύλαξη από τον ήλιο (καπέλο, χρήση αντιηλιακού κλπ.).



Όσοι το καλοκαίρι ταλαιπωρείστε απο δερματοπάθειες

› στα υποαλλεργικά
› αντιηλιακά
› στα καλλυντικά χωρίς άρωμα
› στο καπέλο
› στα μακρυμάνικα ρούχα


› στα πολλά καλλυντικά
› στη λήψη φαρμάκων
χωρίς τη σύμφωνη
γνώμη του γιατρού σας
› στα «ξινά» αρώματα






› Το σύνηθες σενάριο: Αρκετή ώρα μετά την έκθεσή σας στον ήλιο -περίπου 12 ώρες μετά-, παρουσιάζετε έντονο ερύθημα, πρήξιμο και φυσαλίδες στα σημεία του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο (σαν να έχετε πάθει ένα ήπιο έγκαυμα). Επιπλέον, ακολουθείτε φαρμακευτική αγωγή που δεν έχετε τροποποιήσει τη δοσολογία της για τους καλοκαιρινούς μήνες ή τοπική αγωγή με κρέμες που περιέχουν έλαια (π.χ. περγαμόντο).
Τα παραπάνω συμπτώματα είναι χαρακτηριστικά της φωτοτοξικής δερματίτιδας, η οποία προκαλείται από την έκθεση στον ήλιο σε συνδυασμό με τη λήψη φαρμάκων (όπως είναι τα διουρητικά που χορηγούνται για την υπέρταση και οι αντιβιώσεις που δίνονται για τη θεραπεία της ακμής ή των μολύνσεων του ουρογεννητικού συστήματος).
› Τι να κάνετε: Η αντιμετώπιση της φωτοτοξικής δερματίτιδας συνίσταται στην επάλειψη με κορτιζονούχες κρέμες και στην αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο. Για την αποφυγή του προβλήματος, συνιστάται η ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθείτε, σε συνεννόηση με το γιατρό σας.



Η ακμή «Μαγιόρκα» χρωστά το όνομά της στο ομώνυμο νησί, όπου παρατηρήθηκε για πρώτη φορά. Πρόκειται για μια μορφή ακμής που οφείλεται στη ζέστη και την υγρασία (οι οποίες προκαλούν διέγερση των σμηγματογόνων αδένων) σε συνδυασμό με τη χρήση λιπαρών αντιηλιακών, τα οποία δεν αφήνουν το δέρμα να αναπνεύσει (ιδιαίτερα αν είναι αδιάβροχα και έχουν πολλά φυσικά φίλτρα). Για να αντιμετωπίσετε αυτό τον τύπο ακμής, πρώτα απ’ όλα πρέπει να αλλάξετε αντιηλιακή κρέμα. Αν το πρόβλημα είναι σοβαρότερο, τότε χορηγούνται αντιβιοτικά από το στόμα ή γίνεται τοπική χρήση αντιβιοτικών λοσιόν.






› Το σύνηθες σενάριο: Αρκετές εβδομάδες μετά τις διακοπές, παρατηρείτε ότι έχετε πολλά γυαλιστερά σπυράκια (με ομφαλωτό κέντρο) σε διάφορα σημεία του σώματός σας, τα οποία σταδιακά εξαπλώνονται, γι’ αυτό και αποφασίσατε να πάτε στο δερματολόγο.
Πιθανόν έχετε προσβληθεί από τον ιό της μολυσμαστικής τερμίνθου, ο χρόνος επώασης του οποίου είναι από λίγες ημέρες έως έξι μήνες (με μέσο όρο τον ένα μήνα). Θεωρείται σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα για τους ενηλίκους, επειδή εμφανίζεται κυρίως στην περιοχή του εφηβαίου. ­Σήμερα, όμως, είναι γνωστό ότι μπορεί να μεταδοθεί και από την άμμο ή τα πλακάκια γύρω από την πισίνα και να παρουσιαστεί σε διάφορα σημεία του σώματος.
Η θεραπεία συνίσταται στην κρυο­θεραπεία ή στην αφαίρεση της τερμίνθου με λαβίδα από το δερματολόγο. Να ξέρετε ότι, όσο η ίωση δεν αντιμετωπίζεται, τόσο πολλαπλασιάζονται τα σπυράκια. ●



Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κ. Κατερίνα Λαμπρινοπούλου, M.D., PhD, δερματολόγο-αφροδισιολόγο, μέλος της Ευρωπαϊκής και της Αμερικανικής Ακαδημίας Δερματολογίας.