Είστε άνδρας κοντά στην ηλικία των 45-50 ετών και δεν έχετε διάθεση να κάνετε το παραμικρό, ενώ επιπλέον νιώθετε να σας προδίδει και η σεξουαλικότητά σας; Ίσως περνάτε «κλιμακτήριο»!
Και όμως, είναι αλήθεια. Εκτός από τις γυναίκες, περίπου στην ίδια ηλικία (45-50 ετών) περνούν κλιμακτήριο και οι άνδρες. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν και οι γιατροί διαφορετικών ειδικοτήτων που υποστηρίζουν ότι το μέχρι πρότινος γυναικείο «προνόμιο» είναι και ανδρικό. Η «ανδρόπαυση», όπως είναι πιο γνωστή η ανδρική κλιμακτήριος, δεν κάνει «διακρίσεις», καθώς οι ανδρικές ορμόνες μειώνονται σε όλους τους εκπροσώπους του «ισχυρού» φύλου. Ωστόσο, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι τα χαμηλά επίπεδα των ανδρικών ορμονών, που σηματοδοτούν το «πέρασμα» στην κλιμακτήριo, μπορεί να οφείλονται και σε κάποια πάθηση ή σε χρήση ορισμένων φαρμάκων και αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση. Ενημερωθείτε και απομυθοποιήστε ένα θέμα ταμπού.

Τα «ύποπτα» σημάδια
Εάν εμφανίζετε κάποια από τα ­ακόλουθα συμπτώματα, και μάλιστα ορισμένα είναι ιδιαίτερα έντονα ή «επιμένουν», ενδέχεται να έχετε περάσει στην ανδρόπαυση.
● Έχει μειωθεί σημαντικά η ­σεξουαλική σας επιθυμία.
● Παρουσιάζετε στυτική ­δυσλειτουργία.
● Νιώθετε συνέχεια κουρα­σμένος.
● Έχετε συχνά εξάψεις και ­ιδρώνετε πολύ όταν κοιμάστε.
● Είστε συνέχεια εκνευρισμένος, έχετε αδικαιολόγητο άγχος, ­νιώθετε μελαγχολία ή σαν να έχετε κατάθλιψη.
● Δεν μπορείτε να συγκεντρω­θείτε και ξεχνάτε εύκολα.
● Παρατηρείτε ότι έχει αυξηθεί το λίπος στο σώμα σας σε σχέση με τη μυϊκή σας μάζα και έχει περιοριστεί η μυϊκή σας δύναμη.
● Μετά από ειδική μέτρηση οστικής πυκνότητας, διαπιστώσατε ότι έχετε οστεοπενία ή οστεο­πόρωση.
● Πρόσφατη αιματολογική εξέ­ταση έδειξε ότι τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι λιγότερα από το φυσιολογικό.

Τι συμβαίνει
Για όλες αυτές τις αλλαγές στο σώμα και στην ψυχική σας κατάσταση ευθύνεται η πτώση των ανδρικών ορμονών (ανδρογόνα) στον οργανισμό σας, και κυρίως της τεστοστερόνης, κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα. Η τεστοστερόνη, γνωστή και ως «ορμόνη του σεξ», είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση των ανδρικών χαρακτηριστικών (τριχοφυΐα, μπάσα φωνή κλπ.) και για την παραγωγή σπερματοζωαρίων. Σε αντίθεση με τις γυναίκες, στις οποίες τα αποθέματα των ορμονών εξαντλούνται, στους άνδρες τα επίπεδα των ορμονών απλώς μειώνονται, όχι όμως με τον ίδιο ρυθμό και στον ίδιο βαθμό σε όλους τους άνδρες.

Πρόκειται σίγουρα για ανδρόπαυση;
Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται κατά την ανδρική κλιμακτήριο δεν συνδέονται αποκλειστικά με την ανδρόπαυση. Γι’ αυτό, όταν θα πάτε στο γιατρό, θα πρέπει να σας πάρει λεπτομερές ιστορικό και, επιπλέον, να σας συστήσει εργαστηριακές εξετάσεις. Ειδικότερα, θα πρέπει:

1. Να κάνετε αιματολογική εξέταση, προκειμένου να διαπιστώσει ο γιατρός εάν όντως η τεστοστερόνη σας έχει πέσει κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα.

2. Να αποκλειστούν άλλοι παράγοντες που μπορεί να είναι υπεύθυνοι για τη μείωση της τεστοστερόνης σας:
α) Συγκεκριμένες παθήσεις, όπως σακχαρώδης διαβήτης, διαταραχές του θυρεοειδούς, παθήσεις του εντέρου (π.χ. εντερίτιδα, κολίτιδα), δυσλειτουργία των επινεφριδίων κ.ά.
β) Λήψη φαρμάκων, όπως ορισμένα αντιβιοτικά, αντιμυκητιασικά, ­ηρεμιστικά και αντιυπερτασικά.

3. Να γίνει έλεγχος της ψυχικής σας κατάστασης, δεδομένου ότι πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να συντρέχουν ψυχολογικοί παράγοντες, όπως έντονο άγχος, μελαγχολία ή και κατάθλιψη, που οφείλονται σε άλλους λόγους.

Ναι ή όχι στη λήψη τεστοστερόνης;
Σε αυτό το ερώτημα, η διεθνής ιατρική κοινότητα δεν έχει ακόμη απαντήσει με σιγουριά. Ειδικότερα, δεν έχει ακόμη καταλήξει εάν θα πρέπει να κάνουν άφοβα ορμονική υποκατάσταση με τεστοστερόνη τόσο οι νεότεροι όσο και οι μεγαλύτεροι άνδρες που παρουσιάζουν έλλειμμα ανδρογόνων, για τους εξής λόγους:
1. Δεν έχουν γίνει μεγάλες κλινικές μελέτες που να μπορούν να επιβεβαιώσουν τη δραστικότητα και την ασφάλεια των συγκεκριμένων σκευασμάτων.
2. Η λήψη τεστοστερόνης ενοχοποιείται για καρκίνο του προστάτη, ερυθροκυττάρωση (υπερβολικά αυξημένος αριθμός ερυθρών κυττάρων στο αίμα), καρδιαγγειακά επεισόδια, επιθετική συμπεριφορά, σύνδρομο υπνικής άπνοιας και καρκίνο του μαστού.

Σε αυτό που συμφωνούν όλοι οι ειδικοί είναι ότι η τεστοστερόνη θα πρέπει να χορηγείται μόνο αν το κρίνει απαραίτητο ο γιατρός, πάντοτε με αυστηρές προϋποθέσεις και αφού πρώτα ενημερώσει τον ασθενή για τα υπέρ και τα κατά της θεραπείας.

Τα καινούργια επιστημονικά δεδομένα
Σε πρόσφατο τεύχος της επιστημονικής επιθεώρησης «Journal of Andrology», η Διεθνής Ένωση για τη Μελέτη του Γηράσκοντος Άνδρα, η Διεθνής και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ανδρολογίας, καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ουρολο­γίας θέτουν νέα δεδομένα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ανδρό­παυσης. Ειδικότερα, υποστηρίζουν ότι οι άνδρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας και χαμηλής λίμπιντο ή εμφανίζουν συμπτώματα ορμονικής ανεπάρκειας ή πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, και αποδειχτεί με εργαστηριακό έλεγχο ότι έχουν έλλειψη τεστοστερόνης, μπορούν να κάνουν χρήση ενός ειδικού τζελ τεστοστερόνης (που εφαρμόζεται στο δέρμα ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού). Μάλιστα, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, η χρήση του συγκεκριμένου τζελ από ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και, ταυτόχρονα, ορμονική ανεπάρκεια βελτιώνει επιπλέον και την ευαισθησία του οργανισμού τους στην ινσουλίνη. Για τις περιπτώσεις στυτικής δυσλειτουργίας, οι ειδικοί τονίζουν ότι η λήψη φαρμάκων, όπως το Viagra, μπορεί να βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, επομένως και τη στύση, όμως δεν αυξάνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης στον οργανισμό.l