Κουράστηκα….
Το ξέχασα…
Πονάει η κοιλιά μου…
Δεν μπορώ…

Διαπραγματεύσεις, διαπληκτισμοί.. καθημερινές συμπεριφορές που χαρακτηρίζουν το οικογενειακό σκηνικό, με κύριο θέμα συνήθως το σχολείο και το διάβασμα.
Μελέτη στο σπίτι… ένα βάρος που καλούνται τα παιδιά να κουβαλήσουν, χωρίς ποτέ να έχουν καταλάβει πραγματικά γιατί πρέπει να το κάνουν. Αναζητούν δικαιολογίες και τρόπους να ξεκλέψουν χρόνο για να ξεκουραστούν, να παίξουν, διατεθειμένα να κάνουν όποια άλλη ασχολία τους δοθεί εκτός από το διάβασμα.
Οι γονείς, αντιλαμβανόμενοι το χρόνο, που δεν είναι ποτέ αρκετός, τρέχοντας από τη μια δραστηριότητα στην άλλη, μεταξύ προσωπικής κούρασης, άγχους και υποχρεώσεων, προσπαθούν να θέσουν όρια, κανόνες και να βάλουν τα πράγματα σε τάξη.
Τα παιδιά, όπως οι μεγάλοι, με έμφυτη την τάση της αναβλητικότητας, προτιμούν την διασκέδαση από τη δουλειά. Σε αυτό συνηγορεί η δυσκολία κατανόησης και απάντησης του ερωτήματος «γιατί η μελέτη είναι σημαντική;» αλλά και η άγνοια του αν μπορεί και πως μπορεί να γίνει η μάθηση διασκεδαστική. Όλη μέρα σε ένα σχολείο, με τέσσερις τοίχους γύρω τους και έναν δάσκαλο που κοπιάζει να τους εφοδιάσει με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για τη ζωή, το τελευταίο που επιζητούν είναι να γυρίσουν σπίτι και να ανοίξουν πάλι τα βιβλία. Οι προθέσεις τους είναι καλές, οι ανάγκες τους όμως επιτακτικές και οι δυσκολίες στο να τις διαχειριστούν φανερές. Παρασύρονται στη τηλεόραση, στο παιχνίδι, δίνοντας την αίσθηση της αδιαφορίας προς τις υποχρεώσεις τους ως μαθητές.
Οι αντιδράσεις των γονιών απέναντι σε τέτοιου είδους συμπεριφορές, συνήθως είναι αυστηρές. Οι ίδιοι, αν και καταλαβαίνουν την κούραση των παιδιών, γνωρίζουν μέσω της πείρας τους, ότι ο κάθε ρόλος έχει και δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις. Προσπαθώντας να το εμφυσήσουν αυτό στα παιδιά τους, δεν τα καταφέρνουν πολλές φορές, καθώς οι αντοχές είναι και αυτές για να εξαντλούνται.

Μελέτη ένας μεγάλος «μπελάς»…
Ένας μπελάς, που όμως αφορά τα παιδιά και όχι τους γονείς. Ο γονέας έχει να επιτελέσει έναν πολύ συγκεκριμένο, σημαντικό και δύσκολο ρόλο, οπότε δεν χρειάζεται να αναλάβει και τον ρόλο του δασκάλου.
Θέτοντας ένα καθημερινό πρόγραμμα, συμφωνημένο από τους γονείς και το παιδί, η μελέτη γίνεται μέρος της ρουτίνας του παιδιού. Μετά το μεσημεριανό, πριν ή μετά από την παρακολούθηση του αγαπημένου προγράμματος στην τηλεόραση, με διαλείμματα και με τις αγαπημένες εξωσχολικές δραστηριότητες, έχει αποφασιστεί ο χρόνος που πρέπει να αφιερώνεται στη μελέτη, πάντα σε εξάρτηση με τις απαιτήσεις της κάθε τάξης. Αν αυτή η «συμφωνία» εξακολουθεί να αποφεύγεται από τα παιδιά, μια συζήτηση με τον δάσκαλο μπορεί να είναι βοηθητική, ώστε να συμφωνηθεί η διαχείριση των επιπτώσεων της μη μελέτης. Είναι, όμως, σημαντικό να μην ξεχνάμε, ότι οι επιπτώσεις πρέπει να γίνονται αισθητές στο σχολείο, όπου έχουν ανατεθεί οι εργασίες. Το σπίτι δεν είναι ο χώρος για τις επιπλήξεις ή τις συνέπειες του μη διαβάσματος.

Τι κάνω και πως…

  • Θέτω ένα πρόγραμμα για την τηλεόραση. Δεν μπορώ να τη στερήσω, αλλά μπορώ να την οριοθετήσω. Παρακολούθηση τηλεόρασης μια ώρα την ημέρα. Επιλογή του επιθυμητού προγράμματος και μετά κλείσιμο, όταν είναι η ώρα της χαλάρωσης και του ύπνου.
  • Συζητώ με το παιδί το σκοπό της μελέτης. Δεν μπορώ να απαιτήσω από κάποιον να κάνει κάτι, ενώ δεν γνωρίζει γιατί πρέπει να το κάνει. Εξηγώ ότι κάθε ρόλος έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις και δίνω βαρύτητα στο σκοπό της μελέτης που είναι η καλύτερη εμπέδωση όσων διδάχτηκαν στο σχολείο. Με αυτό τον τρόπο, βοηθάω το παιδί να καταλάβει ότι το διάβασμα δεν είναι κάτι που οι μεγάλοι επινόησαν για να τους καταστρέψουν το απόγευμα.
  • Μαθαίνω στο παιδί την «πικρή» αλήθεια της υποχρέωσης της δουλειάς. Δεν μπορώ να μην δουλέψω και να το πω στον προϊστάμενο μου επειδή βλέπω παιδικά. Το ίδιο ισχύει και για αυτά.
  • Ενθαρρύνω το παιδί και δεν υποβιβάζω τη δυσκολία της άσκησης. «Όντως, φαίνεται δύσκολο, έλα να το δούμε μαζί», «Έχεις βελτιωθεί πάρα πολύ. Κοίτα πόσα πράγματα μπορείς να κάνεις μόνος σου».
  • Ενθαρρύνω το παιδί να αναζητήσει βοήθεια από το δάσκαλο, αν κάτι δεν έχει καταλάβει και του είναι δύσκολο.
  • Βοηθώ το παιδί στην μελέτη, αλλά δεν μελετώ εγώ αντί για αυτό. Κατευθύνω να βρει μόνο του τις λύσεις και τις απαντήσεις, του δείχνω τον τρόπο πως μπορεί να εργαστεί, αλλά δεν κάνω εγώ την εργασία του. Ο δικός μου ρόλος ως μαθητή έχει περάσει και ο κύκλος αυτός έχει κλείσει.
  • Θυμάμαι ότι δεν είμαι δάσκαλος. Μπορώ να βοηθήσω και να ενισχύσω το παιδί από το δικό μου το ρόλο και μόνο. Είμαι γονιός, προστατεύω τη σχέση με το παιδί μου, το ενισχύω και το κατευθύνω. Δεν είμαι υποχρεωμένος να γνωρίζω τρόπους διδασκαλίας και τεχνικές μελέτης.