Δεν πάει πολύς καιρός από όταν όλοι εκπλαγήκαμε με την είδηση ότι η Αντζελίνα Τζολί έκανε προφυλακτική διπλή μαστεκτομή για να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες να νοσήσει από καρκίνο του μαστού όπως η μητέρα της και η θεία της στο παρελθόν, από τις οποίες και έχει κληρονομήσει μία παθογόνα μετάλλαξη στο γονίδιο BRCA 1, εξαιτίας της οποίας είχε μέχρι 85% πιθανότητες να πάθει καρκίνο του μαστού και από 40% ως 60% πιθανότητες να νοσήσει από καρκίνο των ωοθηκών. Τα σχόλια πολλά, τόσο από όσους κατέκριναν την επιλογή της όσο και από όσους την κατανόησαν και τη θεώρησαν γενναία και πιθανώς αναγκαία. Δεν είναι όμως μόνο η Αντζελίνα Τζολί που πήρε μία τέτοια απόφαση ώστε να διώξει από τη ζωή της τον φόβο και την αγωνία, είναι και αρκετές άλλες γυναίκες τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη. Για το Vita συναντήσαμε μία τέτοια γυναίκα, τη Βρετανίδα Caroline Presho, που είναι 41 ετών, μητέρα 4 παιδιών, ζει στο Λονδίνο και πριν μερικά χρόνια επέλεξε -χωρίς να έχει ποτέ εμφανίσει κάποια κακοήθεια- να κάνει τις προφυλακτικές επεμβάσεις που ελαχιστοποίησαν τις πιθανότητές της να αρρωστήσει και τη βοήθησαν να νιώθει σήμερα πιο ασφαλής και ξέγνοιαστη.«Για 5 χρόνια αρνιόμουν να εξεταστώ»«Η πρώτη φορά που άκουσα ότι υπήρχε περίπτωση να με αφορά μία παθογόνα μετάλλαξη γονιδίου που προδιαθέτει στην εκδήλωση καρκίνου ήταν το 2002, όταν ήμουν 28 χρονών και η αδερφή του πατέρα μου διαγνώστηκε με καρκίνο των ωοθηκών. Οι γιατροί τη ρώτησαν για το οικογενειακό της ιστορικό και καθώς η μητέρα της -η γιαγιά μου δηλαδή- είχε πεθάνει από καρκίνο του μαστού όταν ήταν 45 χρονών περίπου και άλλες συγγενείς είχαν αρρωστήσει από καρκίνο του μαστού, της έκαναν γενετικό τεστ και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι είχε το γονίδιο BRCA 2, που όπως και το BRCA 1 προδιαθέτει στην εκδήλωση καρκίνου, κυρίως του μαστού και των ωοθηκών. Στη συνέχεια, η θεία μας έδωσε σε μένα και στην αδερφή μου ένα γράμμα από το νοσοκομείο, που εξηγούσε περί τίνος επρόκειτο και μας έλεγε ότι ως μέλη της οικογένειας έπρεπε να εξεταστούμε. Εμείς το αγνοήσαμε. Το 2006, μετά από πολλή πίεση από τη θεία μου, πήρα το γράμμα και πήγα να δω τον γιατρό μου. Το σκέφτηκε λίγο και μου είπε ότι δεν πίστευε ότι θα είχα τη μετάλλαξη. Επειδή έτσι με βόλευε, θεώρησα ότι αυτό που μου είπε θα ήταν και πραγματικότητα. Άλλωστε, ήταν γιατρός, ενώ εγώ δεν ήμουν. Η θεία μου πέθανε το 2007 και ο πατέρας μου 10 ημέρες αργότερα, από καρκίνο των πνευμόνων, που όμως δεν είχε σχέση με το γονίδιο. Λίγες ημέρες όμως μετά κάποιος τηλεφώνησε στη μητέρα μου και ζήτησε να μιλήσει με τον πατέρα μου. Του είπε ότι είχε πεθάνει και τότε εκείνος της είπε ότι ο πατέρας μας είχε κάνει την εξέταση για το γονίδιο λίγο καιρό πριν -χωρίς όλοι εμείς να γνωρίζουμε τίποτε- και ότι τα αποτελέσματα είχαν βγει θετικά. Ο πατέρας μας είχε τη μετάλλαξη στο BRCA 2, όπως και η θεία μας, και ως εκ τούτου εγώ και η αδερφή μου έπρεπε να εξεταστούμε και το ίδιο έπρεπε να κάνουν και οι άλλες δύο κόρες του πατέρα μας από τον προηγούμενο γάμο του». «Είναι σαν κάποιος να παίζει με το μυαλό σου»«Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι καθώς πηγαίναμε να πάρουμε τα αποτελέσματα με την αδερφή μου συζητούσαμε στον δρόμο και λέγαμε ότι θα θέλαμε το αποτέλεσμα να είναι ίδιο και για τις δύο, είτε να μην το έχει καμιά μας -που ήταν και το ευκταίο- είτε να το έχουμε και οι δύο. Τελικά αποδείχτηκε ότι εμείς οι δύο το είχαμε δυστυχώς, ενώ οι ετεροθαλείς αδερφές μας όχι. Ήμουν 33 χρονών τότε, μητέρα 3 παιδιών και ένιωθα πολύ φοβισμένη και πολύ μόνη. Το 2007, λίγοι είχαν υπόψη τους περί τίνος επρόκειτο. Τώρα το γονίδιο είναι πιο γνωστό. Σε αυτό βοήθησε πολύ και το γεγονός ότι η Αντζελίνα Τζολί δημοσιοποίησε την ιστορία της. Γενικά είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσεις τι σημαίνει το να έχεις κάποια μετάλλαξη. Είναι σαν να παίζει κάποιος με το μυαλό σου. Δεν έχεις κάποιο πρόβλημα υγείας, αλλά έχεις μέχρι 85% πιθανότητες να πάθεις κάποια στιγμή καρκίνο του μαστού και μέχρι 60% πιθανότητες για καρκίνο των ωοθηκών, που κατά κανόνα γίνεται αντιληπτός σε προχωρημένο στάδιο και συχνά αποβαίνει μοιραίος. Εκείνη την εποχή είχα βρει γκρουπ υποστήριξης στο Ίντερνετ και κυρίως την «BRCA umbrella», μία βρετανική ιστοσελίδα που απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν τα συγκεκριμένα γονίδια. Μετά από λίγο καιρό μάλιστα την ανέλαβα κιόλας».Δύο δύσκολες, αλλά ανακουφιστικές επεμβάσεις«Πριν την ηλικία των 35 ετών το αγγλικό Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν σου προσφέρει τη δυνατότητα να κάνεις εξετάσεις. Μόλις έγινα 35, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να εξετάσω το στήθος μου. Όταν πήγα να πάρω τα αποτελέσματα από την πρώτη μου μαστογραφία και μαγνητική μαστών, μου είπαν ότι έπρεπε να κάνω και υπέρηχο, γιατί οι εξετάσεις έδειξαν ότι υπήρχαν σκιές και στα δύο στήθη. Ένιωσα τρομοκρατημένη. Ήμουν 35 χρονών και είχα 3 παιδιά. Το μόνο που σκεφτόμουν ήταν ότι θα πεθάνω. Αποφάσισα ότι, ανεξαρτήτως του τι θα έδειχνε ο υπέρηχος, θα έκανα κάτι για να προλάβω μία πιθανή ασθένεια. Τελικά αποδείχτηκε ότι όλα ήταν καθαρά, αλλά έφταιγε το γεγονός ότι είχα κάνει τις εξετάσεις ενώ είχα περίοδο και κανείς δεν με είχε ενημερώσει σχετικά. Παρ’ όλα αυτά, είχα πάρει την απόφασή μου. Σκεφτόμουν ότι μπορεί η μαγνητική να είναι καθαρή, αλλά γίνεται μία φορά τον χρόνο και σου δίνει πληροφορίες για εκείνη τη στιγμή. Την επόμενη μέρα μπορεί κάτι κακό να ξεκινήσει να δημιουργείται. Δεν μπορούσα να ζω με αυτόν τον φόβο για έναν ολόκληρο χρόνο, κάθε χρόνο… Γι’ αυτό και πήρα την απόφαση. Έκανα τη διπλή προφυλακτική μαστεκτομή τον Νοέμβριο του 2009, στα 35 μου χρόνια. Όταν ξύπνησα από την εγχείρηση, που κράτησε 4 ώρες, χρειάστηκε να παίρνω κάποια παυσίπονα και είχα επιδέσμους και δύο πολύ μικρά στήθη στη θέση των δικών μου. Δεν ένιωθα όμως ούτε τόσο άσχημα ούτε τόσο δυσάρεστα όσο πίστευα ότι θα ένιωθα πριν μπω στο χειρουργείο. Στη θέση του στήθους μου τοποθετήθηκε σιλικόνη. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι μια διαδικασία που ολοκληρώνεται με το πέρας της επέμβασης, χρειαζόταν για τους επόμενους 6 μήνες να επιστρέφω σε τακτά διαστήματα στον γιατρό, ώστε να γεμίζουμε το στήθος με λίγη σιλικόνη τη φορά. Τον Ιανουάριο του 2013 κάναμε άλλο ένα παιδί, την Kitty, και τον Δεκέμβριο του 2013 προχώρησα στην προφυλακτική ωοθηκεκτομή, όπου αφαιρούνται οι ωοθήκες και οι σάλπιγγες. Μετά την επέμβαση ξεκίνησα να παίρνω ορμονική υποκατάσταση, η οποία θεωρείται ασφαλής για μένα μέχρι περίπου την ηλικία των 50 ετών, όπου θα μπω φυσιολογικά στην εμμηνόπαυση. Στην απόφαση παίζει ρόλο η προσωπικότητα«Πολλοί με ρωτάνε πώς πήρα την απόφαση και έκανα τις επεμβάσεις ενώ ήμουν υγιής. Νομίζω ότι έχει να κάνει με την προσωπικότητα της κάθε γυναίκας το αν θα αποφασίσει τελικά να κάνει τις εγχειρήσεις ή όχι. Εγώ φοβόμουν πολύ το ενδεχόμενο να αρρωστήσω και φυσικά το να γίνω ασθενής με καρκίνο, να κάνω χημειοθεραπείες κ.λπ. Σε αυτό το τελευταίο έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι είχα δει τον πατέρα μου και τη μητέρα μου να κάνουν χημειοθεραπείες (η μητέρα μου χωρίς κάποια κληρονομικότητα είχε νοσήσει από λέμφωμα) και να υποφέρουν πολύ. Γι’ αυτό και αποφάσισα να κάνω τις επεμβάσεις τη στιγμή που ήθελα εγώ, με τους δικούς μου όρους, και χωρίς να έχω υπάρξει ασθενής προηγουμένως».«Νιώθω ένοχη απέναντι στην αδερφή μου»«Πολύ βοηθητικό ήταν ότι σε όλη αυτήν την πορεία είχα την υποστήριξη της οικογένειάς μου. Ο σύζυγός μου με βοήθησε πολύ. Μου είπε χαρακτηριστικά ότι θέλει να είμαι κοντά τους για όσο μεγαλύτερο διάστημα γίνεται και ότι συμφωνούσε με το να κάνω ό,τι ήταν απαραίτητο. Η αδερφή μου με υποστήριξε μεν, αλλά αν και έχει και αυτή το γονίδιο, δεν αποφάσισε να προχωρήσει με τις επεμβάσεις. Τουλάχιστον όχι ακόμη. Τώρα που μόλις απέκτησε παιδί θεωρώ ότι μπορεί να αλλάξει γνώμη. Νιώθω όμως τύψεις απέναντι της, καθώς εγώ απαλλάχθηκα από τον κίνδυνο, ενώ εκείνη τον έχει ακόμη. Δυσκολεύομαι πολύ να της μιλάω γι’ αυτό το θέμα. Σκέφτομαι όμως ότι είχαμε τις ίδιες επιλογές, απλώς εκείνη διάλεξε διαφορετικά από εμένα». «Είμαι περήφανη και δεν νιώθω λιγότερο γυναίκα»«Στα παιδιά μου είπα ότι χρειαζόταν να απαλλαγώ από τo στήθος μου, καθώς θα μπορούσε να με κάνει να αρρωστήσω αργότερα. Δεν είχαν πρόβλημα. Η κόρη μου, που ήταν 7 ετών, με ρώτησε αν θα χρειαστεί να το κάνει και η ίδια όταν μεγαλώσει και της απάντησα ότι ίσως, αλλά ότι θα είναι επιλογή της σε κάθε περίπτωση. Ίσως μέχρι να μεγαλώσουν τα παιδιά μου να έχει βρεθεί ένα χάπι που θα απενεργοποιεί τη δράση του γονιδίου, αν το έχουν. Σε κάθε περίπτωση, νιώθω πολύ καλά με αυτό που έκανα. Το λέω σε όλους και δεν έχω κανένα πρόβλημα με την εμφάνισή μου. Είμαι περήφανη και δεν νιώθω λιγότερο γυναίκα. Ίσως αισθάνομαι και καλύτερα από πριν, αφού είμαι πιο ήρεμη και πιο ασφαλής».