Η Jenny γέννησε τον πρώτο της γιο με προγραμματισμένη καισαρική, όπως τη συμβούλεψαν οι γιατροί στο Λονδίνο, όπου ζει, επειδή είχαν δει προγεννητικά από τον υπέρηχο ότι το μωρό δεν είχε τη σωστή θέση για να γεννηθεί κανονικά και ότι «κατέβαινε με τα πόδια». Ο πόνος, ο περιορισμός στην κίνηση και γενικά η δύσκολη ανάρρωση που είχε να αντιμετωπίσει αφού βγήκε από το μαιευτήριο, την έκαναν να σκέφτεται ότι αν έκανε δεύτερο παιδί θα προσπαθούσε με κάθε τρόπο να αποφύγει την καισαρική και να κάνει VBACK (κολπικό τοκετό μετά από καισαρική). Αυτή είναι, άλλωστε, μια πρακτική που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στο εξωτερικό και που θεωρείται ασφαλής, εφόσον βέβαια πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, όπως το να κατεβαίνει το μωρό με το κεφάλι, να μην υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στη μητέρα ή το μωρό, να μη χρειαστεί να γίνει πρόκληση τοκετού και να έχουν οι δύο γέννες κάποια χρονική απόσταση ασφαλείας μεταξύ τους (τουλάχιστον 18 μήνες). Η απόφαση «Όταν έμεινα έγκυος στο δεύτερο παιδί μου, το πρώτο ήταν σχεδόν 3 χρονών. Παρά το γεγονός ότι δεν ήταν πια μωρό, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα χρειαζόταν να ξαναγεννήσω με καισαρική και να έχω περιορισμό στις κινήσεις και στα όσα θα μου επιτρεπόταν να κάνω για 1-1½ μήνα μετά τη γέννα. Έτσι, στη 16η εβδομάδα της εγκυμοσύνης μου συνάντησα στο νοσοκομείο τη γυναικολόγο και της εξέφρασα την επιθυμία μου να κάνω κολπικό τοκετό (VBACK)». Η γιατρός συμφώνησε «Εκείνη μου είπε ότι συμφωνούσε με την επιλογή μου, καθώς είχαν περάσει περισσότερα από 3 χρόνια από την προηγούμενη καισαρική, εφόσον όμως βεβαιωνόμασταν ότι το παιδί θα είχε σωστή θέση. Μου εξήγησε, βέβαια, τους κινδύνους και κυρίως ότι υπήρχε κίνδυνος κάποιας ρήξης εξαιτίας της προηγούμενης καισαρικής και γι’ αυτό θα έπρεπε να γεννήσω σε νοσοκομείο και να με παρακολουθούν κατά τη διάρκεια του τοκετού. Μου πρότεινε, για να βοηθηθώ, να παρακολουθήσω μαθήματα γιόγκα για εγκυμονούσες και να προσλάβω μία βοηθό μητρότητας (doula). Αυτό που μου τόνισε επίσης ήταν ότι επειδή δεν επιτρεπόταν να μου δώσουν φάρμακα για να προκληθεί ο τοκετός, θα περίμενε μέχρι την 41η εβδομάδα. Αν δεν είχε ξεκινήσει ο τοκετός μέχρι τότε, θα χρειαζόταν και πάλι να κάνω καισαρική. Στην απόφασή μου να προσπαθήσω για κολπικό τοκετό συμφωνούσαν και ο σύζυγός μου και οι οικογένειές μας. Δεν υπήρξε κανείς που να διαφώνησε ή που να μας είπε ότι ίσως κάναμε λάθος».Το μωρό έρχεται!«Σύντομα επιβεβαιώσαμε ότι το παιδί κατέβαινε με το κεφάλι. Μέχρι την 39η εβδομάδα, όμως, δεν είχε υπάρξει κάποιο σημάδι τοκετού. Η γυναικολόγος μού πρότεινε να κάνω βελονισμό, ώστε να προκληθεί ο τοκετός. Έτσι κι έκανα. Όταν έκλεισα την 40η εβδομάδα, ακριβώς την πιθανή ημερομηνία τοκετού, άρχισα να πονάω. Τηλεφώνησα στο νοσοκομείο, όπως μου είχαν πει να κάνω όταν θα είχα τα πρώτα σημάδια τοκετού, και μου είπαν να πάω για να με παρακολουθήσουν. Στην αρχή ήμουν καλά, γιατί ήμουν όρθια και περπατούσα, μετά όμως με έβαλαν και ξάπλωσα. Το παιδί είχε ταχυπαλμία και η μαία που με παρακολουθούσε, η οποία από ό,τι κατάλαβα ήταν αγχωμένη λόγω του VBACK, έπρεπε να ειδοποιήσει τον γιατρό. »Η γυναικολόγος που είχε βάρδια ήρθε και με είδε. Ήταν φανερά εκνευρισμένη και μου είπε ότι θεωρούσε ότι έκανα λάθος που προσπαθούσα να κάνω κολπικό τοκετό μετά από καισαρική και ότι έβαζα σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού μου. Η αλήθεια είναι ότι φοβήθηκα και κλονίστηκα, αλλά είχα πάρει την απόφαση και ήθελα να προσπαθήσω. Τους το εξήγησα και μου έβαλαν ορό, επειδή πίστευαν ότι πιθανώς το παιδί να είχε ταχυπαλμία λόγω του γεγονότος ότι δεν είχα φάει ή πιει τίποτε για πολλές ώρες (επειδή ήθελαν να είμαι νηστική σε περίπτωση που χρειαζόταν να κάνω τελικά καισαρική). »Με είχαν στο μόνιτορ με τον ορό ολόκληρο το βράδυ και το πρωί η διαστολή ήταν ακόμα πολύ μικρή. Ο γυναικολόγος που ήρθε το πρωί με ρώτησε τι ήθελα να κάνω. Εγώ σκεφτόμουν συνέχεια πόσο δύσκολη είναι η ανάρρωση μετά την καισαρική και έλεγα: “Έχω φτάσει μέχρι εδώ· θέλω -αν μπορώ- να προσπαθήσω να κάνω κολπικό τοκετό”. Το γεγονός ότι είχα μαζί μου τον άνδρα μου, τη βοηθό μητρότητας (doula) και μία μαία, που ήρθε το πρωί -όταν άλλαξε η βάρδια- και ήταν πολύ έμπειρη, ψύχραιμη και υποστηρικτική, με βοηθούσε πάρα πολύ. Ο γιατρός μου μού είπε ότι θα με άφηνε μέχρι το μεσημέρι και αν η διαστολή ήταν αρκετή, θα συνέχιζα, αλλιώς θα με έβαζε για καισαρική». Μεγαλύτερη άνεση«Ευτυχώς, η διαστολή προχώρησε. Μου έκαναν την επισκληρίδιο. Γέννησα και είχα δίπλα μου τον σύζυγό μου, τη βοηθό μητρότητας και τη μαία. Αφού γέννησα, ένιωθα πολύ κουρασμένη και ταλαιπωρημένη, γιατί ο τοκετός είχε κρατήσει περισσότερες από 24 ώρες. Αισθανόμουν, όμως, πολύ καλύτερα από ό,τι μετά την καισαρική. Κράταγα το μωρό με μεγαλύτερη άνεση, το θήλασα αμέσως μόλις το πήρα στην αγκαλιά μου, και 40 λεπτά αφού γέννησα ήμουν όρθια και έκανα ντους. Αυτό που ήταν όμως το σημαντικότερο ήταν ότι βγήκα την επόμενη μέρα από το νοσοκομείο και μπορούσα να κάνω τα πάντα, να οδηγήσω, να κουβαλήσω… Δεν πόναγα καθόλου. Βέβαια, αν με ρωτούσε κάποιος εκείνη τη στιγμή, θα του έλεγα ότι δεν θα ξαναγεννούσα ποτέ κολπικά, εξαιτίας του πόνου και της ταλαιπωρίας του τοκετού. Σήμερα όμως, σχεδόν 2 χρόνια μετά, αν έκανα ένα τρίτο παιδί θεωρώ ότι θα επέλεγα να γεννήσω φυσιολογικά». Η γνώμη του ειδικούΗ δρ. Βικτωρία Βιβιλάκη, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μαιευτικής του Τ.Ε.Ι. Αθηνών, μας λέει τη γνώμη της για το VBACK. «Ο αυξανόμενος αριθμός των καισαρικών τομών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια οφείλεται και στις επαναλαμβανόμενες καισαρικές τομές λόγω προηγηθείσας καισαρικής τομής και της φιλοσοφίας του “once a cesarean, always a cesarean” («μία φορά καισαρική, πάντα καισαρική»). Τα τελευταία χρόνια υπάρχει συζήτηση για τον κολπικό τοκετό μετά την καισαρική τομή και ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών ενθαρρύνει αυτήν τη φιλοσοφία, αφού υποστηρίζει ότι τα περιγεννητικά αποτελέσματα μετά από VBACK είναι τα ίδια και αρκετές φορές καλύτερα συγκριτικά με την επαναλαμβανόμενη καισαρική τομή. Έτσι, λοιπόν, παρουσιάζεται αύξηση στα ποσοστά των φυσιολογικών τοκετών μετά από καισαρική τομή. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για τη χώρα μας, όπου σύμφωνα με μελετητές τα ποσοστά αυτά είναι πολύ χαμηλά. Αξίζει να σημειώσουμε ότι παγκοσμίως το συνολικό ποσοστό αυτόματων VBACK (χωρίς τη χρήση φαρμάκων, αναισθησίας κ.λπ.) που εξελίχθηκαν με επιτυχία κυμαίνεται μεταξύ 60% και 80%. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχία ή αποτυχία ενός VBACK και οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνονται για τις επιλογές τους».
VBACK; Και όμως, γίνεται!
Κολπικός τοκετός μετά από καισαρική; Πριν από μερικά χρόνια θα μας έλεγαν ότι είναι αδύνατον και ότι όταν μια γυναίκα υποβληθεί μία φορά σε καισαρική, τότε θα πρέπει να φέρει στον κόσμο και το δεύτερο παιδί της με τον ίδιο τρόπο. Όχι πια.