Όλα τα εμβόλια δεν είναι ίδια. Ορισμένα μπορεί να παρέχουν ανοσία για πολλά χρόνια ενώ άλλα μπορεί να μας προστατεύουν και μια ζωή. Ωστόσο, η προστασία μερικών εμβολίων μπορεί να διαρκέσει μόλις μερικούς μήνες.

Νέα έρευνα φέρνει στο «φως» ενδείξεις που θα μπορούσαν να εξηγούν γιατί ορισμένα κύτταρα στο σώμα δημιουργούν μακροχρόνια ανοσία μετά την χορήγηση εμβολίων.

Ερευνητές από την Κεντρική Κλινική Σχολή του Πανεπιστημίου Monash στη Μελβούρνη της Αυστραλίας εξετάζουν πώς το σώμα δημιουργεί κύτταρα μεγάλης διάρκειας που μπορούν να παράγουν αντισώματα κατά των ασθενειών. Σε δήλωσή τους, οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτά τα ευρήματα «θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο όλα τα εμβόλια θα μπορούσαν να παρέχουν προστασία με ακόμα μεγαλύτερη χρονική διάρκεια».

Φτιάχνοντας εμβόλια μακράς διαρκείας

Αυτή η νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Immunity, παρέχει μια καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η ανοσία διατηρείται μακροπρόθεσμα στο σώμα και οι ειδικοί ελπίζουν ότι μπορεί να οδηγήσει σε εμβόλια μεγαλύτερης διάρκειας.

Ο Δρ Marcus Robinson, ερευνητής στο Immunology Alfred Hospital στη Μελβούρνη της Αυστραλίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, αναφέρει ότι «τα εμβόλια που διαρκούν περισσότερο είναι τα εξασθενημένα». Ένα εξασθενημένο εμβόλιο χρησιμοποιεί μια εξασθενημένη μορφή του παθογόνου για να βοηθήσει στη δημιουργία ανοσίας.

Αυτά τα εμβόλια είναι που επιτρέπουν στον οργανισμό «να αποκτήσει την εμπειρία της μόλυνσης και την ανοσολογική απόκριση σε αυτή τη μόλυνση», χωρίς όμως να εκτεθεί πλήρως στον ιό.

Ενώ τα εξασθενημένα εμβόλια τείνουν να προσφέρουν την μεγαλύτερη σε διάρκεια προστασία, υπάρχουν και άλλες επιλογές. Άλλα εμβόλια χρησιμοποιούν μεμονωμένες πρωτεΐνες από τον ιό αντί για ζωντανό ιό για να βοηθήσουν στη δημιουργία ανοσοαπόκρισης. Ενώ πρόκειται για αποτελεσματικά εμβόλια, η ανοσολογική απόκριση τείνει να είναι μικρότερης διάρκειας σε σύγκριση με τα εξασθενημένα.

Μελετώντας τα κύτταρα μέσα στο σώμα που, ως απόκριση στα εμβόλια, δημιουργούν μια ασπίδα αντισωμάτων, οι επιστήμονες ήταν σε θέση να κατανοήσουν τι επιτρέπει σε αυτά τα κύτταρα που παράγουν αντισώματα να διαρκέσουν όσο διαρκούν.

Κατάφεραν να δουν στοιχεία δεικτών που υποδεικνύουν τη μακροζωία ενός κυττάρου που παράγει αντισώματα.

Καλύτερες ενισχυτικές δόσεις

Ο Δρ Marcus Robinson, αναφέρει ότι η συγκεκριμένη έρευνα αποτελεί μόνο ένα μέρος της επιστήμης για την ανάπτυξη εμβολίων μακράς διαρκείας. Για πρόσθετη προστασία συχνά χρειαζόμαστε και τις ενισχυτικές δόσεις των αρχικών εμβολίων.

Αυτές οι πρόσθετες δόσεις δημιουργούν αντισώματα καλύτερης ποιότητας «σε μια διαδικασία που ονομάζεται ωρίμανση συγγένειας», εξηγεί ο ίδιος.

«Συνδυάζοντας τη δουλειά μας για την επιβίωση των κυττάρων που εκκρίνουν αντισώματα με άλλα δεδομένα για το πώς τα αντισώματα βελτιώνονται καθώς προχωρά η απόκριση, θα βρούμε τον τρόπο για να επιτευχθεί ένα πρωτόκολλο εμβολίου χωρίς ενίσχυση» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Το μέλλον των εμβολίων

Μέχρι στιγμής, οι ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ανοσίας έναντι πολλών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της εποχικής γρίπης και του τετάνου. Αλλά οι ερευνητές αναζητούν διαρκώς τρόπους για να δημιουργήσουν εμβόλια που θα προστατεύουν, χωρίς να τις χρειάζονται.

«Το ιερό δισκοπότηρο για εμάς στην εμβολιολογία είναι να βρούμε το μέρος του μικροβίου που δεν μπορεί ή δεν αλλάζει και να στοχεύσουμε εκεί τα εμβόλια μας», αναφέρουν οι ερευνητές.

Ένα από τα βασικά στοιχεία για τη δημιουργία ενός εμβολίου μακράς διαρκείας είναι ο προσδιορισμός του μέρους του μικροβίου που δεν αλλάζει. Αφού προσδιορίσουν αυτό το τμήμα, οι επιστήμονες μπορούν στη συνέχεια να δημιουργήσουν εμβόλια μιας χρήσης και μακράς προστασίας, χωρίς να απαιτούνται ενισχυτικές δόσεις ακόμα και αν ο ιός μεταλλάσσεται.