Γιατί κάποιοι άνθρωποι τρώνε περισσότερο όταν στρεσάρονται, ενώ άλλοι χάνουν την όρεξή τους; Γιατί μερικοί φαίνεται να παίρνουν κιλά «με το τίποτα» ενώ άλλοι μένουν σταθεροί παρά τις υπερβολές; Η απάντηση μπορεί να κρύβεται στον τρόπο που λειτουργεί ο μεταβολισμός μας ή, πιο συγκεκριμένα, στο «μοτίβο πείνας» μας.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο eClinicalMedicine, υπάρχουν τέσσερις βασικοί «τύποι πείνας» ή φαινότυποι μεταβολισμού. Ο εντοπισμός του τύπου σου μπορεί να εξηγήσει γιατί κάποια διατροφικά πλάνα δεν λειτουργούν για εσένα, ακόμα κι αν δουλεύουν για άλλους. Και το πιο σημαντικό; Ερευνητές της Mayo Clinic υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις πώς να χάσεις βάρος (αν είναι αυτός ο στόχος σου) χωρίς εξαντλητικές δίαιτες ή τύψεις.
Οι 4 βασικοί τύποι πείνας
1. Πεινασμένος Εγκέφαλος (Hungry Brain):
Αν ανήκεις σε αυτήν την κατηγορία, το σώμα σου δυσκολεύεται να καταλάβει πότε έχει χορτάσει. Έχεις την τάση να καταναλώνεις μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού για να νιώσεις κορεσμό, επειδή ο εγκέφαλός σου καθυστερεί να λάβει το σήμα «είμαι πλήρης».
Τι βοηθά: Πρωινό με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και καλά λιπαρά σε κάθε γεύμα. Επιλογές που αυξάνουν τον όγκο χωρίς τις θερμίδες (π.χ. σούπες, σαλάτες, βραστά λαχανικά).
2. Συναισθηματική Πείνα (Emotional Hunger):
Αν τρως όταν νιώθεις άγχος, κούραση ή έντονη συγκίνηση, τότε πιθανότατα αντιδράς συναισθηματικά και όχι βιολογικά στο αίσθημα της πείνας. Οι άνθρωποι αυτοί συχνά έχουν αυξημένο στρες, κοιμούνται λιγότερο και βλέπουν τη ζυγαριά να κολλάει, παρόλο που τρώνε υγιεινά και γυμνάζονται.
Τι βοηθά: Ηρεμία πριν το φαγητό. Τεχνικές όπως βαθιά αναπνοή, χαλάρωση, γείωση, μουσική, κοινωνική σύνδεση, γράψιμο, χρόνος στη φύση και φροντίδα του πνεύματος.
3. Πεινασμένο Έντερο (Hungry Gut):
Χορταίνεις στο τραπέζι, αλλά μετά από λίγη ώρα πεινάς ξανά. Αυτό μπορεί να δείχνει γρήγορη γαστρική κένωση ή δυσλειτουργία στη χώνευση, που δεν επιτρέπει την πλήρη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
Τι βοηθά: Πλούσια σε φυτικές ίνες τρόφιμα (π.χ. βρώμη, φακές, chia), πρεβιοτικά και προβιοτικά (όπως bifidobacteria και akkermansia) και ισορροπία σακχάρου. Μάσησε αργά, φάε χωρίς περισπασμούς και σε ήρεμο περιβάλλον.
4. Αργός Μεταβολισμός (Slow Burn):
Αν προσέχεις τι τρως, ασκείσαι, αλλά παρόλα αυτά δυσκολεύεσαι να χάσεις βάρος, ίσως ο μεταβολισμός σου να είναι υποτονικός λόγω θυρεοειδούς ή μειωμένης μυϊκής μάζας. Αυτοί οι άνθρωποι καίνε λιγότερες θερμίδες ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας.
Τι βοηθά: Αντί να μειώνεις θερμίδες, εστίασε σε ποιοτική τροφή: καλής ποιότητας πρωτεΐνες, θαλασσινά, υγιή λιπαρά. Κάνε αντιστάσεις 2-3 φορές την εβδομάδα για να αυξήσεις τη μυϊκή μάζα και να επιταχύνεις τον βασικό μεταβολικό ρυθμό.
Γιατί έχει σημασία να ξέρεις τον τύπο σου
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, ο μεταβολισμός μας δεν είναι σταθερός. Παρατήρησε πότε πεινάς, πώς αντιδράς στο άγχος, πώς νιώθεις μετά το φαγητό και τι σε βοηθά να νιώθεις καλά. Η κατανόηση του μοτίβου πείνας σου είναι η αρχή ενός πιο έξυπνου και βιώσιμου τρόπου ζωής. Δεν είναι ότι κάτι δεν πάει καλά με τον μεταβολισμό σου, απλώς ίσως μέχρι τώρα δεν ήξερες τι πραγματικά χρειάζεται το σώμα σου.
