Μια ανάλυση που συνδύασε δεδομένα από δεκάδες μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες παγκοσμίως προσφέρει ίσως την πιο πειστική απόδειξη μέχρι σήμερα ότι η διατήρηση της φυσικής δραστηριότητας κατά την ενήλικη ζωή δεν είναι απλώς ωφέλιμη για την υγεία, αλλά η άσκηση μπορεί κυριολεκτικά να αποτελεί θέμα ζωής και θανάτου.
Η έρευνα αυτή, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό British Journal of Sports Medicine, διαπίστωσε ότι οι ενήλικες που παρέμειναν σταθερά δραστήριοι ή αύξησαν τη φυσική τους δραστηριότητα με την πάροδο του χρόνου, μείωσαν τον κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία κατά 20% έως 40%.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι όσοι διατήρησαν ρουτίνα άσκησης μείωσαν τις πιθανότητες θανάτου από καρδιοπάθεια κατά 30% έως 40%, σε σύγκριση με συνομηλίκους τους που έκαναν καθιστική ζωή.
Άσκηση και παρακολούθησή της με την πάροδο των ετών
Προηγούμενες έρευνες κατέγραφαν συνήθως τις συνήθειες άσκησης σε μία μόνο χρονική στιγμή, σαν ένα στιγμιότυπο. Αντίθετα, η εν λόγω έρευνα παρακολούθησε τα πρότυπα φυσικής δραστηριότητας για πολλαπλά χρόνια, προσφέροντας μια σαφέστερη εικόνα για το πώς η σταθερή κίνηση επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής.
Η διεθνής ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, ανέλυσε δεδομένα από οκτώ μεγάλες ιατρικές βάσεις και εντόπισε 85 σχετικές μελέτες που περιλάμβαναν εκατομμύρια συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο.
Αντί να ρωτήσουν μία φορά για τις συνήθειες άσκησης και να επανεξετάσουν χρόνια αργότερα, επικεντρώθηκαν σε μελέτες που παρακολουθούσαν την άσκηση σε πολλαπλά χρονικά σημεία. Οι συμμετέχοντες, λοιπόν, κατατάχθηκαν σε τέσσερις κατηγορίες:
- σταθερά δραστήριοι
- αυξανόμενα δραστήριοι
- μειούμενα δραστήριοι
- σταθερά ανενεργοί
Από τις 85 μελέτες, 77 εξέταζαν θανάτους από κάθε αιτία, 34 θανάτους από καρδιοπάθειες και 15 θανάτους από καρκίνο.
Η συνέπεια στην άσκηση φέρνει μεγάλα οφέλη
Οι ενήλικες που παρέμειναν σταθερά δραστήριοι είχαν 29% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με τους σταθερά ανενεργούς. Όταν οι ερευνητές εξέτασαν συγκεκριμένα τη φυσική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο, για παράδειγμα περπάτημα, ποδηλασία, τρέξιμο, το ποσοστό μείωσης έφτασε το 39%.
Όσοι ξεκίνησαν να ασκούνται αργότερα στη ζωή τους, μεταβαίνοντας από ανενεργοί σε ενεργοί, είχαν επίσης σημαντικά οφέλη, μειώνοντας τον κίνδυνο θανάτου κατά 22% έως 27%. Αυτό δίνει ελπίδα σε εκατομμύρια ενήλικες που διστάζουν να ξεκινήσουν άσκηση σε μεγαλύτερη ηλικία.
Ωστόσο, για εκείνους που μείωσαν τη φυσική τους δραστηριότητα με την πάροδο του χρόνου, τα αποτελέσματα ήταν πιο ασαφή. Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι υπήρχαν ακόμη κάποια οφέλη, αλλά όχι τόσο ξεκάθαρα.
Η καρδιά επωφελείται περισσότερο
Η πιο έντονη θετική επίδραση της άσκησης παρατηρήθηκε στην καρδιαγγειακή υγεία, με τους σταθερά δραστήριους να έχουν περίπου 40% μικρότερο κίνδυνο να πεθάνουν από καρδιαγγειακές παθήσεις.
Από την άλλη, όσοι αύξησαν τη φυσική τους δραστηριότητα μείωσαν τον σχετικό κίνδυνο κατά περίπου 30%.
Η σύνδεση μεταξύ άσκησης και καρκινικής θνησιμότητας ήταν πιο αδύναμη. Οι σταθερά δραστήριοι είχαν περίπου 25% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, αλλά υπήρχαν μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ των μελετών.