Ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο εξέτασαν πρόσφατα κατά πόσο μεσήλικες και ηλικιωμένοι που καταναλώνουν περισσότερες τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, βιώνουν υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ικανοποίησης από τη ζωή και ευεξίας.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από την έρευνα English Longitudinal Study of Ageing (ELSA), που περιλάμβανε 3.103 ενήλικες άνω των 50 ετών. Η διατροφική πρόσληψη εκτιμήθηκε με βάση αναφορές για δύο τυχαίες ημέρες, κατά τις οποίες καταγράφηκε η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψαριών και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (PUFAs).
Πώς μετρήθηκε η ευεξία
Η ευεξία αξιολογήθηκε σε τρεις τομείς:
- Ευδαιμονική ευεξία: Αίσθημα νοήματος, σκοπού στη ζωή και προσωπικής ανάπτυξης.
- Ηδονική ευεξία: Αίσθημα ευτυχίας και θετικών συναισθημάτων.
- Ικανοποίηση: Συνολική εκτίμηση της ζωής.
Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτηματολόγια και ύστερα δόθηκαν βαθμολογίες σε κάθε τομέα.
Τα πλεονεκτήματα της μελέτης περιλάμβαναν το μεγάλο, αντιπροσωπευτικό δείγμα και την εξέταση πολλαπλών διατροφικών παραγόντων στους τρεις αυτούς τομείς ευεξίας, με προσεκτική προσαρμογή για παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.
Από την άλλη πλευρά, η έρευνα είχε και περιορισμούς: βασίστηκε σε δεδομένα αυτοαναφοράς, τα οποία μπορεί να περιείχαν ανακρίβειες. Επιπλέον, εφαρμόστηκε διατομικός σχεδιασμός, που σημαίνει ότι τα δεδομένα αφορούν μια χρονική στιγμή και δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για αιτιώδη σχέση.
Ποιες τροφές ενισχύουν τη διάθεση μετά τα 50; Τα κύρια ευρήματα της μελέτης
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο British Journal of Health Psychology:
- Η κατανάλωση τουλάχιστον μιας μερίδας ψαριού την εβδομάδα συνδέθηκε σημαντικά με υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ακόμα και μετά την προσαρμογή για παράγοντες όπως η ψυχική υγεία και το εισόδημα.
- Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αρχικά φάνηκε να σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ευτυχίας, όμως αυτή η σχέση εξηγείται κυρίως από τη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε όσους καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Η επίτευξη της σύστασης για τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως συνδέθηκε με τις υψηλότερες βαθμολογίες ευεξίας, αν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες κατανάλωναν κατά μέσο όρο μόνο 2 μερίδες.
- Η κατανάλωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων φάνηκε να έχει ασθενέστερες και λιγότερο συνεπείς συσχετίσεις με την ευεξία.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι τα λιπαρά ψάρια πιθανόν ενισχύουν την ευτυχία μέσω της υποστήριξης των εγκεφαλικών οδών που ρυθμίζουν τις χημικές ουσίες της διάθεσης, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη. Αντίθετα, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών φαίνεται να βελτιώνει την ευεξία κυρίως μέσω της μείωσης των αρνητικών ψυχικών συμπτωμάτων.
Διατροφή, υγεία και ευεξία: Μια πολυδιάστατη σχέση
Η μελέτη αποκάλυψε ότι παράγοντες όπως η σωματική υγεία, η οικονομική κατάσταση και η ψυχική διάθεση επηρεάζουν τόσο τη διατροφή όσο και την ευεξία. Για παράδειγμα, η καλή οικονομική κατάσταση μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα, ενώ η καλή ψυχική υγεία μπορεί να ενισχύσει την ευχαρίστηση από τη διατροφή.
Συνολικά, τα ευρήματα υπογραμμίζουν ότι η διατροφή αποτελεί έναν τροποποιήσιμο παράγοντα με τη δυνατότητα να βελτιώσει την ευεξία σε άτομα μεγαλύτερων ηλικιών. Η αύξηση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και ψαριών μπορεί να είναι μια απλή και οικονομικά αποδοτική στρατηγική για την ενίσχυση της διάθεσης και της ποιότητας της ζωής, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν απαιτούνται περαιτέρω μακροχρόνιες μελέτες επιβεβαίωσης.
