Το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής δείχνει σημάδια ανάκαμψης, επιστρέφοντας στα επίπεδα πριν από την πανδημία, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη. Το 2020, η covid-19 εξελίχθηκε ραγδαία στην κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, προκαλώντας σημαντική μείωση στη διάρκεια ζωής. Σήμερα, τα δεδομένα αποκαλύπτουν μια πιο θετική τάση, υποδηλώνοντας ωστόσο, ότι οι προκλήσεις παραμένουν.
Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Lancet, μέχρι το 2023, η covid-19 είχε υποχωρήσει στην 20ή θέση στην λίστα με τις κύριες αιτίες θανάτου, πίσω από χρόνιες πάθησεις, τη νόσο του Αλτσχάιμερ και τις νεογνικές διαταραχές. Το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής ανέκαμψε στα 73,8 έτη (από 71,7 κατά μέσο όρο την περίοδο της πανδημίας). Οι χρόνιες παθήσεις αντιπροσωπεύουν πλέον σχεδόν τα δύο τρίτα των θανάτων και των ασθενειών παγκοσμίως, με τις καρδιακές παθήσεις, τα εγκεφαλικά επεισόδια και τον διαβήτη να έρχονται πρώτα στην λίστα.
Παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία, το κάπνισμα και η ατμοσφαιρική ρύπανση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση χρόνιων ασθενειών – και αν αντιμετωπιστούν, θα μπορούσε να προληφθεί σχεδόν το ήμισυ όλων των θανάτων και των αναπηριών παγκοσμίως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών.
Το προσδόκιμο ζωής επανακάμπτει αλλά οι προκλήσεις παραμένουν
«Η ραγδαία αύξηση του γηράσκοντος πληθυσμού παγκοσμίως και οι εξελισσόμενοι παράγοντες κινδύνου έχουν εγκαινιάσει μια νέα εποχή παγκόσμιων προκλήσεων στον τομέα της υγείας», δήλωσε ο Δρ Christopher Murray, διευθυντής του Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) των ΗΠΑ, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης.
Σε συνεργασία με ερευνητές από όλο τον κόσμο, η ομάδα του Murray ανέλυσε δεδομένα για 375 ασθένειες και τραυματισμούς και 88 παράγοντες κινδύνου, καλύπτοντας για 204 χώρες και επικράτειες μεταξύ 1990 και 2023. Ανέλυσαν δεδομένα για πέντε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες: Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Οι καρδιακές παθήσεις ήταν η κύρια αιτία θανάτου σε καθεμία από αυτές τις χώρες το 2023, με εξαίρεση τη Γαλλία, όπου ο καρκίνος του πνεύμονα κατείχε την πρώτη θέση.
Το προσδόκιμο ζωής ήταν επίσης πολύ υψηλότερο σε αυτές τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες από ό,τι σε άλλα μέρη του κόσμου, το οποίο κυμαινόταν από 80,9 έτη στη Γερμανία έως 83,2 έτη στην Ισπανία.
Οι ερευνητές εξέφρασαν επίσης ανησυχίες για την αύξηση των ποσοστών θνησιμότητας μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων στη Βόρεια Αμερική και τη Λατινική Αμερική εξαιτίας της χρήσης ναρκωτικών και αλκοόλ, καθώς και στην υποσαχάρια Αφρική εξαιτίας των μολυσματικών ασθενειών και των ατυχημάτων.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, τα ευρήματα θα πρέπει να λειτουργήσουν ως «προειδοποίηση», «ώστε να ανταποκριθούμε γρήγορα και στρατηγικά στις ανησυχητικές τάσεις που αναδιαμορφώνουν τις ανάγκες της δημόσιας υγείας».
