Η καινοτομία είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που καθιστούν την έρευνα σημαντική. Ωστόσο, μερικές φορές οι επιστημονικές μελέτες έχουν αξία, όχι επειδή μας προσφέρουν κάτι νέο, αλλά επειδή μας υπενθυμίζουν κάτι που ήδη ξέρουμε αλλά δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε. Μια τέτοια μελέτη δημοσιεύθηκε πρόσφατα, αποκαλύπτοντας πως όταν οι άνθρωποι σταματούν να χρησιμοποιούν δημοφιλή φάρμακα για αδυνάτισμα, τείνουν να επανακτούν σημαντικά ποσά βάρους. Τι τελικά συμβάλλει σε μια σταθερή απώλεια βάρους που διαρκεί στο χρόνο;
Αν και η επαναφορά βάρους είναι ένας κίνδυνος που καραδοκεί σε κάθε στρατηγική απώλειας που ακολουθεί κανείς, τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι είναι εφικτό να διατηρηθεί το βάρος σε υγιή επίπεδα. Φαίνεται πως όσοι τα καταφέρνουν:
- Καταναλώνουν συχνά γεύματα προσέχοντας το μέγεθος τους
- Αθλούνται καθημερινά
- Ζυγίζονται τακτικά
- Περιορίζουν τις καθιστικές δραστηριότητες όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης και το «σκρολάρισμα»
Απώλεια βάρους μια για πάντα
Για πολλούς από εμάς, η απώλεια βάρους είναι σαν μια διαρκής μάχη. Πέραν της δυσκολίας αλλαγής συνηθειών, τα λιποκύτταρά μας δεν είναι απλώς παθητικά «δοχεία» αποθήκευσης ενέργειας, αλλά μικροί οργανισμοί που εκρίνουν συγκεκριμένες ορμόνες και έχουν «μνήμη», θυμούνται δηλαδή την κατάστασή τους πριν την απώλεια μέσω επιγενετικών μοτίβων έκφρασης γονιδίων. Έτσι, μπορεί να οδηγήσουν σε επαναφορά του βάρους πολύ μετά το πέρας της απώλειας.
Άλλο ένα εμπόδιο; Οι ισχυρές αλλαγές στις διαδρομές του συστήματος ανταμοιβής του εγκεφάλου που μπορούν να κάνουν ακόμα και το πιο πειθαρχημένο άτομο να καταλήξει πάλι να καταναλώνει μεγαλύτερες ποσότητες τροφής.
Το βασικό συμπέρασμα για την μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους, σύμφωνα με τη νέα έρευνα, είναι το εξής: η μόνιμη απώλεια βάρους απαιτεί μόνιμη «θεραπεία», δηλαδή μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η πιστή τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και σε πολλούς άλλους τομείς της ζωής μας. Τι γίνεται για παράδειγμα στο σώμα όταν σταματάμε την άσκηση; Πόσο καιρό διαρκεί η αγάπη όταν παύουμε να φροντίζουμε τις σχέσεις μας; Διατηρούμε την καθημερινή μας ρουτίνα υγιεινής των δοντιών γιατί γνωρίζουμε ότι η φθορά τους αρχίζει αμέσως μόλις σταματήσουμε να τα περιποιούμαστε… Με λίγα λόγια, όλα όσα θεωρούμε καλά και ωφέλιμα, απαιτούν συνέπεια. Ομοίως λοιπόν και η απώλεια βάρους.
Όσο συνεχίζουμε να βλέπουμε την απώλεια βάρους ως βραχυχρόνιο ζήτημα, θα τείνουμε να καταφεύγουμε σε βραχυχρόνιες λύσεις και θα μας… τυραννούν οι σωματικές και ψυχικές συνέπειες των βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων. Αντίθετα, αν δούμε την υγιή απώλεια βάρους ως μια διαρκή διαδικασία, οι μακροχρόνιες «θεραπείες» που υποστηρίζουν την απώλεια και τη διατήρησή της θα γίνουν το νέο πρότυπο φροντίδας. Αυτή η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει σήμερα, λένε οι ερευνητές.