Οι τρόποι για να εξασκήσει κανείς το μυαλό του και κατ’ επέκταση τη μνήμη, την παρατηρητικότητα και την κριτική σκέψη είναι πολλοί και διαφορετικοί. Εμείς σας παροτρύνουμε να κάνετε προπόνηση με τις πνευματικές δραστηριότητες που επιλέξαμε για εσάς και οι οποίες χαρίζουν εγγυημένα αποτελέσματα. Διαλέξτε αυτές που σας αρέσουν περισσότερο και… καλή επιτυχία! «Ni chao», όπως λέμε «γεια σου»Ξεκινήστε εντατικά μαθήματα Κινεζικών, Ιαπωνικών, Αραβικών ή Ρωσικών! Ακριβώς επειδή είναι γλώσσες πολύ διαφορετικές από τις ευρωπαϊκές, αναγκάζουν τον εγκέφαλο να καταβάλλει έντονη προσπάθεια, η οποία με τη σειρά της κινητοποιεί τη μνήμη. Γιατί: Η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, εκτός από το γεγονός ότι ανοίγει διαύλους επικοινωνίας με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους, ενισχύει και το μυαλό μας. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι είναι μία από τις καλύτερες ασκήσεις που μπορούμε να κάνουμε, καθώς βελτιώνει την ικανότητα της απομνημόνευσης, χαρίζει ευχέρεια λόγου και παράλληλα ενισχύει την ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών ενεργειών. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, οι δίγλωσσοι εμφανίζουν ενισχυμένες εγκεφαλικές, γνωσιακές και συμπεριφορικές λειτουργίες και απειλούνται λιγότερο από τα συμπτώματα άνοιας (σε μεγαλύτερη ηλικία και/ή ηπιότερη μορφή) σε σχέση με όσους δεν μιλούν ξένες γλώσσες. Κιθάρα και βιολίΕξασκηθείτε στην κιθάρα, που θεωρείται σχετικά εύκολο μουσικό όργανο και επιτρέπει να διδαχθείτε ένα ικανοποιητικό ρεπερτόριο σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Όσοι πάλι έχετε μεγαλύτερη υπομονή και επιμονή, ξεκινήστε μαθήματα πιάνου ή βιολιού, μουσικά όργανα με υψηλό βαθμό δυσκολίας, που απαιτούν πολλές ώρες μελέτης. Γιατί: Κάποτε η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου και ειδικά του πιάνου αποτελούσε ένδειξη αριστοκρατικής καταγωγής, σήμερα όμως η ενασχόληση με τη μουσική, εκτός από διασκέδαση, είναι και μία εξαιρετική άσκηση για τον εγκέφαλο, η οποία μάλιστα αλλάζει σε σημαντικό βαθμό τη δομή του. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι οι επαγγελματίες μουσικοί έχουν αυξημένο όγκο φαιάς ουσίας και θεωρούνται ιδιαίτερα ευφυείς. Η διδασκαλία ενός μουσικού οργάνου απαιτεί τον συνδυασμό πολλών λειτουργιών του εγκεφάλου, όπως της μνήμης, της μάθησης, της προσοχής, της δημιουργικότητας και του αυτοσχεδιασμού, ενώ παράλληλα εξασκεί τον οπτικοκινητικό συντονισμό (συνδυασμός κινήσεων, όρασης και ακοής). Trivial και SudokuΥπάρχουν πολλά είδη σταυρόλεξων (κλασικό, σκανδιναβικό, λευκό, ιταλικό, κρυπτογραφικό), ωστόσο αν σας φαίνεται παλιομοδίτικη πρακτική, μπορείτε να εξασκηθείτε στο μεταγενέστερο sudoku, στα παζλ, σε γρίφους και σε επιτραπέζια παιχνίδια μνήμης, παρατηρητικότητας και γνώσεων (π.χ. scrabble, trivial pursuit), τα οποία βελτιώνουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Μια άλλη ιδέα είναι να βρείτε αντίπαλο (ή αντιπάλους) και να ξεκινήσετε παρτίδες σκάκι ή μπριτζ. Πρόκειται για παιχνίδια στρατηγικής, που καλλιεργούν τη νοημοσύνη, τη συνθετική σκέψη και την κίνηση με τακτική. Γιατί: Από το 1913, που δημοσιεύτηκε το πρώτο στην εφημερίδα «New York World», μέχρι και σήμερα, το σταυρόλεξο αποτελεί χόμπι εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Πλέον και με τη βούλα των επιστημόνων τα σταυρόλεξα ανήκουν στις δραστηριότητες που διεγείρουν την κριτική σκέψη, οξύνουν την παρατηρητικότητα, ενισχύουν τη δυνατότητα ανάκλησης, οργάνωσης και ταξινόμησης πληροφοριών και ταυτόχρονα βελτιώνουν τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Συστηθείτε με τον… Καπετάν ΜιχάληΞεθάψτε από τη βιβλιοθήκη σας τον «Καπετάν Μιχάλη» του Νίκου Καζαντζάκη, ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα βιβλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, καθίστε αναπαυτικά στον καναπέ και αρχίστε την ανάγνωση. Τα μυθιστορήματα, για τον λόγο ότι διαθέτουν συγκεκριμένη δομή (έχουν αρχή, μέση και τέλος), που ενθαρρύνει τον εγκέφαλό μας να σκέφτεται με μια σειρά και να συσχετίζει τις αιτίες, τα αποτελέσματα και τις σημασίες τους, αποτελούν καλή επιλογή για να δυναμώσετε τον εγκέφαλό σας. Γιατί: «Το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει», είχε δηλώσει ο γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ και φυσικά είχε δίκιο. Το διάβασμα λογοτεχνικών βιβλίων, ακόμη και το ξεφύλλισμα των περιοδικών, εκτός από το γεγονός ότι λειτουργεί ως αντίδοτο στο άγχος, βοηθά επίσης στη συγκέντρωση, προωθεί την κριτική σκέψη, ενεργοποιεί τη φαντασία (φανταζόμαστε με λεπτομέρειες τις εικόνες που περιγράφονται) και παράλληλα βελτιώνει την ικανότητα της ομιλίας. Το καλό, μάλιστα, είναι ότι αποκομίζουμε αυτά τα οφέλη ακόμη και όταν διαβάζουμε κάτι για δεύτερη ή τρίτη φορά, διότι εστιάζουμε σε διαφορετικά πράγματα (πλοκή, χαρακτήρες, συναισθήματα) κάθε φορά. Τρικ που «ξαφνιάζουν» τον εγκέφαλο* Κάνουμε μαθηματικές πράξεις με το μυαλό μας, χωρίς να χρησιμοποιούμε κομπιουτεράκι, μολύβι ή χαρτί, και εξασκούμαστε στην αντίστροφη μέτρηση. * Αλλάζουμε καθημερινές συνήθειες (π.χ. πηγαίνουμε στη δουλειά από διαφορετικούς δρόμους κάθε φορά). * Αν είμαστε δεξιόχειρες, καλό είναι να χρησιμοποιούμε το αριστερό μας χέρι (και το αντίστροφο) σε καθημερινές εργασίες (π.χ. όταν γράφουμε, βουρτσίζουμε τα δόντια μας, χτενιζόμαστε ή σιδερώνουμε). Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους αριστερόχειρες.ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ, γνωστική νευροψυχολόγο, MSc, ιδρύτρια και διαχειρίστρια του www.trainyourbrain.gr.