Τα φραγκόσυκα είναι γνωστά και ως «ινδιάνικα σύκα» και συλλέγονται από ένα κακτοειδές φυτό. Η καταγωγή τους είναι από το Μεξικό και ήταν δημοφιλή στην Κεντρική και τη Νότια Αμερική. Αργότερα έφτασαν στην περιοχή της Μεσογείου, όπου τα διέδωσαν οι Ισπανοί. Πλέον, η καλλιέργειά τους έχει εξαπλωθεί παγκοσμίως, αφού αποτελεί μια από τις αγαπημένες εναλλακτικές καλλιέργειες που έχουν έρθει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια. Στη χώρα μας βρίσκουμε φραγκόσυκα κυρίως στη Νότια Πελοπόννησο, στην Κρήτη και στις Κυκλάδες. Η συλλογή και το καθάρισμά τους γίνεται με μεγάλη προσοχή και επιδεξιότητα, αφού υπάρχουν αγκάθια που καλύπτουν τον καρπό και προκαλούν έντονο πόνο αν έρθουν σε επαφή με το δέρμα. Για διευκόλυνση η συλλογή γίνεται συνήθως τις πρωινές ώρες που τα αγκάθια είναι πιο ελαστικά λόγω της χαμηλότερης θερμοκρασίας. Γι’ αυτό και πολλοί αναφέρουν ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του πρωινού γεύματος το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου. Και παρ’ όλο λοιπόν που η διαδικασία του καθαρίσματος μπορεί να είναι επίπονη, η μεγάλη θρεπτική αξία και η νόστιμη γεύση του φραγκόσυκου αξίζουν τη δοκιμή.
Ιδιαίτερα ευεργετικά
Τα φραγκόσυκα περιέχουν θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν την καλή υγεία, όπως αμινοξέα, λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά, όπως βεταλαΐνες, πολυφαινόλες και φλαβονοειδή.
* Ωφελούν την καρδιά
Η ποικιλία αντιοξειδωτικών που περιέχουν βοηθά στη μείωση των τριγλυκεριδίων και των επιπέδων κακής χοληστερόλης στο σώμα, με αποτέλεσμα να μειώνεται και ο κίνδυνος για μεταβολικό σύνδρομο. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι η κατανάλωση φραγκόσυκου καθημερινά για 4 εβδομάδες μειώνει τη συνολική χοληστερόλη, τη χαμηλή σε πυκνότητα λιποπρωτεΐνη (LDL ή «κακή») χοληστερόλη και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων σε άτομα με υψηλή χοληστερόλη.
* Βελτιώνουν την πέψη
Βοηθούν στη βελτίωση της πέψης χάρη στην περιεκτικότητά τους σε βεταλαΐνη και κάλιο. Το κάλιο βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, ενώ οι βεταλαΐνες είναι αντιφλεγμονώδεις ουσίες και βοηθούν στην προστασία του πεπτικού συστήματος. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, τόσο σε αδιάλυτες όσο και σε διαλυτές (πηκτίνη). Μία μερίδα φραγκόσυκου καλύπτει το 14% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών για τους άνδρες και το 21% για τις γυναίκες. Ως γνωστόν, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
* Ρυθμίζουν το σάκχαρο στο αίμα
Τα φραγκόσυκα, χάρη στις φυτικές ίνες και την πηκτίνη που περιέχουν μπορεί να μειώσουν τη γλυκόζη του αίματος μειώνοντας την απορρόφηση του σακχάρου στο στομάχι και στο έντερο. Επιπρόσθετα έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Αποτελέσματα μελετών δείχνουν ότι η κατανάλωσή τους μπορεί να μειώσει τα επίπεδα γλυκόζης σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
* Ενισχύουν το ανοσοποιητικό
Είναι πλούσια σε φλαβονοειδή όπως η καμφερόλη, η κερκετίνη, η καρκισίνη και άλλα. Τα φλαβονοειδή αυτά έχει βρεθεί ότι προλαμβάνουν το αντιοξειδωτικό στρες και προστατεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Περιέχουν ακόμα μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C που διαθέτει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και λειτουργεί προστατευτικά σε χρόνια νοσήματα. Ενα φλιτζάνι φραγκόσυκου καλύπτει το 35% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη C.
Θρεπτική αξία
Τα φραγκόσυκα, όπως όλα τα φρούτα, αποδίδουν λίγες θερμίδες. Ενα φλιτζάνι καθαρισμένου φραγκόσυκου (περίπου 150 γραμμάρια) αποδίδει 61 θερμίδες και μας δίνει 14 γραμμάρια υδατανθράκων, ένα γραμμάριο πρωτεΐνης και 0,8 γραμμάρια λιπαρών. Είναι επίσης καλές πηγές: Βιταμίνης C, Ε, Κ, β-καροτίνης, φυλλικού οξέος, κάλιου, μαγνήσιου, ασβεστίου, φωσφόρου. Ακόμα, περιέχουν 17 αμινοξέα, εκ των οποίων τα 8 είναι απαραίτητα (μπορούν να ληφθούν μόνο μέσω της τροφής).
Το φραγκόσυκο είναι ασφαλές όταν καταναλώνεται ο καρπός σαν φρούτο. Τα φύλλα και τα άνθη του φραγκόσυκου είναι ασφαλή όταν λαμβάνονται από το στόμα σε μορφή τυποποιημένου εκχυλίσματος φραγκόσυκου σε συνιστώμενες ποσότητες και για σύντομο χρονικό διάστημα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις το φραγκόσυκο μπορεί να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες, όπως ήπια διάρροια, ναυτία, φούσκωμα και κεφαλαλγία.
Πώς θα τα καταναλώσουμε
Επιλέξτε φραγκόσυκα με ζωηρά χρώματα, που να είναι ελαφρώς μαλακά όταν τα πιέζετε, ενώ αποφύγετε τα φραγκόσυκα με σημάδια ή που είναι ζαρωμένα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ενταχθούν τα φραγκόσυκα στην καθημερινή διατροφή, όπως:
· Σε φρουτοσαλάτα μαζί με φέτες πορτοκαλιού.
· Σε ζελέ ή μαρμελάδα.
· Σαν σορμπέ παγωτό με λίγη ζάχαρη, χυμό λεμονιού και νερό.
· Μέσα σε γλυκά ή μπάρες δημητριακών.
· Σε χυμό ή smoothie.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κ. Βίκυ Τζελέφα, διαιτολόγο – διατροφολόγο
