Είτε βρισκόμαστε στο σπίτι, σε εξωτερικούς χώρους ή στο γυμναστήριο, πολλοί από εμάς αποφεύγουμε ορισμένες μορφές άσκησης ενώ ανυπομονούμε για άλλες. Μήπως αυτό οφείλεται στην προσωπικότητά μας; Σε νέα μελέτη, επιστήμονες από το University College London, αξιολόγησαν τους χαρακτήρες περισσότερων από 100 ανθρώπων και την άσκηση που αυτοί προτιμούν.
Οι ερευνητές αποκάλυψαν ότι η προπόνηση υψηλής έντασης διαλειμματική προπόνηση (HIIT) — που συνδυάζει γρήγορες εκρήξεις έντονης άσκησης με σύντομα διαστήματα ανάπαυσης — προτιμάται συνήθως από τους ανοιχτούς, εξωστρεφείς ανθρώπους που δεν έχουν αναστολές και τους αρέσει να τραβούν τα βλέμματα. Με λίγα λόγια, ανθρώπους που απολαμβάνουν να βρίσκονται στο επίκεντρο.
Από την άλλη, όσοι προτιμούν σύντομες ατομικές προπονήσεις, είναι πιθανό να έχουν νευρωτικό χαρακτήρα — δηλαδή να τείνουν να κάνουν αρνητικές ή εμμονικές σκέψεις.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προσαρμογή της άσκησης στον τύπο της προσωπικότητάς μας μπορεί να μας βοηθήσει να τηρήσουμε το πρόγραμμα γυμναστικής μας και τελικά να βελτιώσουμε τη φυσική μας κατάσταση.
«Συχνά ακούμε οι άνθρωποι να προσπαθούν να γίνουν πιο δραστήριοι, αλλά να δυσκολεύονται να κάνουν μόνιμες αλλαγές», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης, Δρ Φλαμίνια Ρόνκα.
«Διαπιστώσαμε ότι η προσωπικότητά μας μπορεί να επηρεάσει το πώς εμπλεκόμαστε στην άσκηση και, ιδιαίτερα, το ποιες μορφές άσκησης απολαμβάνουμε περισσότερο», συνέχισε η ίδια.
Προσωπικότητα και άσκηση- Αναλυτικά η μελέτη
Για τις ανάγκες της έρευνας, η Δρ Ρόνκα και οι συνεργάτες της μελέτησαν 132 εθελοντές με διαφορετικά επίπεδα φυσικής κατάστασης και υπόβαθρο.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε μια ομάδα που ακολούθησε ένα πρόγραμμα ποδηλασίας και ενδυνάμωσης 8 εβδομάδων στο σπίτι και σε μια ομάδα ελέγχου που συνέχισε τον συνηθισμένο τρόπο ζωής της.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των πειραμάτων, οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν για τα επίπεδα της φυσικής τους κατάστασης καθώς και του στρες και συμπλήρωναν ερωτηματολόγια σχετικά με το πόσο τους άρεσαν οι προπονήσεις τους.
Για να αξιολογηθεί η προσωπικότητα, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε τεστ για τα επίπεδα των εξής χαρακτηριστικών: την ανοιχτότητα, τη συνειδητότητα, την εξωστρέφεια, την συνεργατικότητα και τον νευρωτισμό.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι συμμετέχοντες που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα φυσικής κατάστασης έγιναν πιο υγιείς και δυνατοί, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων τους στο τεστ προσωπικότητας.
Αλλά, οι ερευνητές βρήκαν αρκετές συνδέσεις μεταξύ των χαρακτηριστικών προσωπικότητας και της απόλαυσης συγκεκριμένων μορφών άσκησης.
Για παράδειγμα, οι εξωστρεφείς είχαν την τάση να απολαμβάνουν ιδιαίτερα τις ασκήσεις υψηλής έντασης, όπως το HIIΤ ενώ η συνειδητότητα συνδέθηκε με την αερόβια άσκηση (όπως το γρήγορο περπάτημα) και τις ασκήσεις ενδυνάμωσης του κορμού.
Η επιστημονική ομάδα ανέφερε ότι τα άτομα με υψηλή συνειδητότητα ήταν γενικά πιο δραστήρια σωματικά, αλλά πιθανώς καθοδηγούνται από τα οφέλη για την υγεία που προκύπτουν από τη φυσική δραστηριότητα, παρά από την απόλαυση της άσκησης.
Επιπλέον, όσοι είχαν υψηλή βαθμολογία στον νευρωτισμό — ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που σχετίζεται με το άγχος και την ανησυχία — προτιμούσαν σύντομες εκρήξεις δραστηριότητας αντί για παρατεταμένη προσπάθεια.
Τα νευρωτικά άτομα επίσης προτιμούσαν ατομικές προπονήσεις χωρίς παρακολούθηση (για παράδειγμα, να μην καταγράφεται ο καρδιακός τους ρυθμός κατά τη διάρκεια του προγράμματος).
Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι τα νευρωτικά άτομα εκτιμούν να τους δίνεται χώρος για ανεξαρτησία και ιδιωτικότητα όταν ασκούνται.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η μοναδική ομάδα που παρουσίασε σημαντική μείωση στα επίπεδα άγχους μετά την άσκηση ήταν αυτή με υψηλή βαθμολογία στον νευρωτισμό.
Αυτό δείχνει ότι η άσκηση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη μείωση του άγχους για τα νευρωτικά άτομα, ενώ λιγότερο για ανθρώπους με άλλα χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ότι όσοι είχαν υψηλή βαθμολογία στην ανοιχτότητα — που χαρακτηρίζεται από δημιουργικότητα, περιέργεια και προθυμία για μάθηση — αξιολόγησαν τις έντονες ασκήσεις ως λιγότερο ευχάριστες σε σχέση με άλλες δραστηριότητες.
Ό,τι μας ταιριάζει έχει διάρκεια…
Παρόλο που δεν είχαν όλα τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας σχέση με την απόλαυση της άσκησης, η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Psychology, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να επιλέξουν είδη άσκησης που ταιριάζουν με τον χαρακτήρα τους.
Αυτή η τακτική θα μπορούσε να κάνει την άσκηση πιο ευχάριστη, κάτι που σημαίνει ότι πιθανότατα θα τη συνεχίσουμε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και τελικά θα γίνουμε πιο υγιείς.
«Οι εγκέφαλοί μας είναι δομημένοι με διαφορετικούς τρόπους, που καθορίζουν τις συμπεριφορές μας και το πώς αλληλεπιδρούμε με το περιβάλλον μας», δήλωσε η Δρ Ρόνκα.
«Οπότε, δεν προκαλεί έκπληξη ότι η προσωπικότητα επηρεάζει το πώς ανταποκρινόμαστε σε διαφορετικές εντάσεις άσκησης. Θα μπορούσαμε ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση για να προσαρμόσουμε τις συστάσεις φυσικής δραστηριότητας στον κάθε άνθρωπο — και ελπίζουμε να τον βοηθήσουμε να γίνει και να παραμείνει πιο δραστήριος», κατέληξε.