Επηρεάζει η προσωπικότητά μας και το άγχος μας τον ύπνο μας; Με μία πρώτη σκέψη, η απάντηση θα ήταν θετική. Και δεν είναι λάθος! Οι επιστήμονες το επιβεβαιώνουν, καθώς μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι άτομα με έντονα χαρακτηριστικά νευρωτισμού και χαμηλά επίπεδα δεκτικότητας σε νέες εμπειρίες τείνουν να αναφέρουν πιο σοβαρά συμπτώματα που συνδέονται με την αϋπνία.
Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Sleep Research, διαπιστώθηκε ότι το άγχος είναι αυτό που φαίνεται να μεσολαβεί στη σχέση μεταξύ νευρωτισμού και αϋπνίας.
Τι είναι ο νευρωτισμός
Ο νευρωτισμός είναι μια από τις πέντε βασικές διαστάσεις της προσωπικότητας, που χαρακτηρίζεται από την τάση για συναισθηματική αστάθεια, έντονο άγχος, ευαισθησία, δυσκολία στον έλεγχο των συναισθημάτων και συχνές εναλλαγές διάθεσης.
Άτομα με υψηλό νευρωτισμό τείνουν να είναι πιο ανήσυχα, να ανησυχούν υπερβολικά για την υγεία τους και να αυτοκριτικάρονται σκληρά, εστιάζοντας στις εξωτερικές επιτυχίες αντί στην εσωτερική τους φωνή.
Τι είναι η αϋπνία
Η αϋπνία είναι μια συχνή διαταραχή ύπνου που χαρακτηρίζεται από δυσκολία στο να αποκοιμηθεί κανείς, να παραμείνει κοιμισμένος. Επίσης, μπορεί το άτομο που πάσχει από αϋπνία να ξυπνήσει πολύ νωρίς και να μην μπορεί να ξανακοιμηθεί.
Τα άτομα αυτά συχνά νιώθουν ότι δεν ξεκουράστηκαν και εμφανίζουν μειωμένη ενέργεια μέσα στη μέρα. Η αϋπνία μπορεί να είναι οξεία, δηλαδή να διαρκεί μερικές μέρες ή εβδομάδες ή ακόμη και χρόνια, δηλαδή να διαρκεί μήνες ή περισσότερο.
Τα αίτια θα μπορούσαν να είναι στρες, άγχος, κατάθλιψη, κακές συνήθειες ύπνου, ιατρικά προβλήματα ή κατανάλωση διεγερτικών ουσιών, όπως είναι η καφεΐνη. Η αϋπνία επηρεάζει την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου, προκαλώντας προβλήματα σε προσοχή, συγκέντρωση και μνήμη.
Μπορεί επίσης να αυξήσει την ευερεθιστότητα και να επηρεάσει αρνητικά τη διάθεση, την απόδοση στην εργασία και τις σχέσεις. Η χρόνια αϋπνία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης, καρδιοπάθειας, παχυσαρκίας και εξασθενημένου ανοσοποιητικού.
Άγχος και αϋπνία
Στην εν λόγω μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν αν τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας σχετίζονται με τη σοβαρότητα της αϋπνίας. Ερεύνησαν, επίσης, αν το άγχος και η κατάθλιψη μεσολαβούν ή τροποποιούν αυτή τη σχέση. Υπέθεσαν ότι τα άτομα με αϋπνία θα έχουν υψηλότερα επίπεδα νευρωτισμού.
Οι συμμετέχοντες ήταν 353 άτομα με αϋπνία και 242 χωρίς προβλήματα ύπνου, με μέση ηλικία τα 40 έτη στην ομάδα αϋπνίας και τα 37 έτη στην ομάδα ελέγχου. Ως προς το φύλο, ήταν γυναίκες σε ποσοστό 78% στην ομάδα με αϋπνία και σε ποσοστό 86% στην ομάδα ελέγχου.
Όλοι συμπλήρωσαν διαδικτυακά ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν τα ακόλουθα:
- Σοβαρότητα αϋπνίας
- Χαρακτηριστικά προσωπικότητας
- Συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης
Τι βρήκαν οι ερευνητές
Με βάση τα ευρήματα, όσοι από τους συμμετέχοντες είχαν υψηλή δεκτικότητα σε εμπειρίες και ευσυνειδησία, παρουσίαζαν λιγότερα συμπτώματα αϋπνίας. Όσοι χαρακτηρίζοντας από υψηλά επίπεδα νευρωτισμού, εμφάνιζαν περισσότερα και σοβαρότερα συμπτώματα αϋπνίας.
Το άγχος και η κατάθλιψη συνδέθηκαν πιο ισχυρά με την αϋπνία από οποιοδήποτε χαρακτηριστικό προσωπικότητας. Όταν υπολογίστηκαν οι επιδράσεις άγχους και κατάθλιψης, μόνο η δεκτικότητα σε εμπειρίες παρέμεινε σχετιζόμενη με την αϋπνία, αλλά πολύ αδύναμα.
Το σίγουρο είναι πως το άγχος μεσολαβεί στη σχέση νευρωτισμού – αϋπνίας, κάτι που σημαίνει ότι άτομα με υψηλό νευρωτισμό έχουν περισσότερη προδιάθεση για άγχος, το οποίο με τη σειρά του είναι δυνατόν να οδηγήσει σε πιο σοβαρή αϋπνία.
Συμπέρασμα
Οι επιστήμονες κατέληξαν στο ότι τα χαρακτηριστικά νευρωτισμού και δεκτικότητας σε εμπειρίες είναι σημαντικοί προγνωστικοί δείκτες της σοβαρότητας της αϋπνίας. Στην περίπτωση του νευρωτισμού, η σχέση εξηγείται πλήρως από τα συμπτώματα άγχους και τροποποιείται από την κατάθλιψη.
Γενικότερα, η συγκεκριμένη μελέτη «ρίχνει φως» στους δεσμούς προσωπικότητας και αϋπνίας, ωστόσο η μεθοδολογία της δεν επιτρέπει να εξαχθούν αιτιώδη συμπεράσματα,
