Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται με τα πρωινά. Ακόμα κι αν έχουν κοιμηθεί αρκετά, το ξύπνημα συνοδεύεται συχνά από νωθρότητα, χαμηλά κίνητρα και χαμένο χρόνο πριν ξεκινήσει πραγματικά η ημέρα.
Οι ερευνητές ονομάζουν αυτήν την κατάσταση «αδράνεια ύπνου» και εξηγούν γιατί το πάτημα του snooze φαίνεται ευκολότερο από το να κάνουμε κάτι παραγωγικό αμέσως μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας.
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Medical Internet Research προτείνει μια εκπληκτικά απλή λύση. Δεν είναι άλλη από τις «εργασίες αφύπνισης». Πρόκειται για μικρές προκλήσεις που συνδέονται με το ξυπνητήρι και απαιτούν δράση προτού το απενεργοποιήσουμε. Έτσι, αντί να γυρίσουμε πλευρό και να αποκοιμηθούμε ξανά, παρακινούμαστε να κινηθούμε ή να συγκεντρωθούμε αμέσως.
Ύπνος και πρωινό ξύπνημα
Οι ερευνητές σχεδίασαν ένα σύστημα ξυπνητηριού που ανάγκαζε τους συμμετέχοντες να ολοκληρώσουν μια μικρή εργασία, όπως να λύσουν ένα μαθηματικό πρόβλημα ή να αναγνωρίσουν μια εικόνα, πριν σβήσει ο ήχος. Υπήρχε επίσης μια σωματική επιλογή. Το να κάνουν μερικά καθίσματα μόλις ξυπνήσουν.
Συνολικά, 36 άτομα χρησιμοποίησαν το σύστημα για δύο εβδομάδες. Οι επικεφαλής της έρευνας κατέγραψαν όχι μόνο αν οι εργασίες ολοκληρώνονταν, αλλά και πόσο γρήγορα οι συμμετέχοντες περνούσαν στη συμπεριφορά που ήθελαν να υιοθετήσουν μετά το ξύπνημα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι «εργασίες αφύπνισης» συνδέονταν έντονα με την ολοκλήρωση της επιθυμητής συμπεριφοράς.
Οι μαθηματικές και οπτικές προκλήσεις κράτησαν τους συμμετέχοντες σε εγρήγορση αρκετά, ώστε να ξεπεράσουν την αδράνεια ύπνου, ενώ η σωματική δραστηριότητα βοήθησε επίσης, ωθώντας τους σε άμεση κίνηση. Σύμφωνα με τη μελέτη, όσοι καθυστερούσαν να απενεργοποιήσουν το ξυπνητήρι είχαν δυσκολία να ξεκινήσουν γρήγορα τη μέρα τους.
Οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι οι εργασίες τούς βοήθησαν να ξυπνούν εγκαίρως, να διώχνουν τη νωθρότητα και να ξεκινούν τη δραστηριότητά τους νωρίτερα. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα αποτελέσματα αυτά ευθυγραμμίζονται με τη «θεωρία της προγραμματισμένης συμπεριφοράς», η οποία δίνει έμφαση στην πρόθεση, τον έλεγχο και τις κοινωνικές νόρμες ως κινητήριες δυνάμεις της δημιουργίας συνηθειών.
Τι σημαίνει αυτό για τα δικά μας πρωινά;
Η μελέτη αναδεικνύει μια απλή αρχή. Αυτή αφορά στα πρώτα λεπτά μετά το ξύπνημα που, όπως διαπιστώθηκε είναι και αυτά που διαμορφώνουν ολόκληρο το πρωινό μας. Με το να αναγκάζουμε το μυαλό ή το σώμα να δράσει αμέσως, μειώνεται η φάση της αδράνειας που συνήθως υπονομεύει την παραγωγικότητα.
Για όσους προσπαθούν να «χτίσουν» συνήθειες, όπως να ασκούνται, να κρατούν ημερολόγιο ή να ξεκινούν τη δουλειά νωρίτερα, αυτό το μικρό «προβάδισμα» μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και στην επιστροφή στις παλιές συνήθειες.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι δεν υπάρχει μία λύση για όλους. Γιατί; Οι νοητικές προκλήσεις μπορεί να ξυπνούν κάποιους αλλά να εκνευρίζουν άλλους και οι σωματικές μπορεί να είναι αποτελεσματικές, αλλά δύσκολες σε ορισμένα περιβάλλοντα.
Τα ευρήματα προσφέρουν έναν απλό και προσιτό τρόπο για όσους παλεύουν με τα πρωινά. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να λύνουμε… μαθηματικές ασκήσεις με το που ξυπνάμε! Συνδέοντας απλώς μια μικρή, αναπόφευκτη ενέργεια με το ξυπνητήρι, μπορούμε να αναδιαμορφώσουμε όλη τη ρουτίνα του ξυπνήματος.
