Πόσο ύπνο χρειαζόμαστε τελικά; Αυτό που ήδη ξέρουμε είναι πως ο ανεπαρκής ύπνος βλάπτει τον εγκέφαλο, την καρδιά και τη συνολική υγεία, το δέρμα, ακόμη και τη σεξουαλική διάθεση. Αλλά τι γίνεται με τον «υπερβολικό» ύπνο; Πρόσφατες αναφορές ότι το να κοιμάται κανείς περισσότερο από 9 ώρες μπορεί να είναι χειρότερο από το να κοιμάται πολύ λίγο, έχουν… μπερδέψει κάπως τα πράγματα.
Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία
Όπως η διατροφή και η άσκηση, έτσι και ο ύπνος είναι «θεμέλιος λίθος» της υγείας. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, συμβαίνουν σημαντικές φυσιολογικές διεργασίες που επιτρέπουν στο σώμα να λειτουργεί σωστά όταν είμαστε ξύπνιοι. Σε αυτές περιλαμβάνονται η μυϊκή αποκατάσταση, η παγίωση της μνήμης και η συναισθηματική ρύθμιση.
Ο λιγότερος ύπνος, λένε οι ερευνητές, προκαλεί αρνητικές συνέπειες. Βραχυπρόθεσμα, λιγότερη ενέργεια, χειρότερη διάθεση, περισσότερο στρες και δυσκολία συγκέντρωσης. Μακροπρόθεσμα, αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, μεταβολικών διαταραχών, όπως ο διαβήτης τύπου 2, κακή ψυχική υγεία, ακόμη και καρκίνο και αυξημένη θνησιμότητα. Επομένως, είναι ξεκάθαρο ότι ο πολύ λίγος ύπνος είναι επιβλαβής. Αλλά τι γίνεται με τον υπερβολικό ύπνο;
Μπορεί ο υπερβολικός ύπνος να είναι κακός;
Μία πρόσφατη μελέτη δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό GeroScience ανασκόπησε 79 άλλες μελέτες που παρακολουθούσαν ανθρώπους για τουλάχιστον ένα έτος και εξέταζαν πώς η διάρκεια ύπνου επηρεάζει τον κίνδυνο ασθένειας ή θανάτου. Βρέθηκε, λοιπόν, ότι όσοι κοιμούνταν λιγότερο από 7 ώρες είχαν 14% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με όσους κοιμούνταν 7-8 ώρες. Ωστόσο, βρέθηκε επίσης ότι όσοι κοιμούνταν πολύ -πάνω από 9 ώρες- είχαν 34% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από αυτούς που κοιμούνταν 7-8 ώρες.
Παρόμοια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association έδειξε ότι ο ύπνος άνω των 9 ωρών συνδέεται με 14% αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Ο υπερβολικός ύπνος συσχετίζεται επίσης με κατάθλιψη, χρόνιο πόνο, αύξηση βάρους και μεταβολικές διαταραχές. Δεν χρειάζεται, όμως, να ανησυχούμε, γιατί αυτές οι μελέτες δείχνουν σύνδεση και όχι αιτία.
Ποια είναι η σχέση του πολύ ύπνου με την κακή υγεία;
Υπάρχουν πολλοί πιθανοί λόγοι που ο πολύς ύπνος συνδέεται με κακή υγεία. Άνθρωποι με χρόνια προβλήματα υγείας συχνά κοιμούνται περισσότερο, γιατί το σώμα τους χρειάζεται περισσότερη ξεκούραση ή γιατί μένουν στο κρεβάτι λόγω συμπτωμάτων ή φαρμάκων. Μπορεί, επίσης, να έχουν κακής ποιότητας ύπνο και να μένουν περισσότερη ώρα στο κρεβάτι για να αναπληρώσουν.
Παράγοντες κινδύνου όπως κάπνισμα, παχυσαρκία και κακή φυσική κατάσταση συνδέονται τόσο με προβλήματα υγείας όσο και με κακό ύπνο. Άρα, ο υπερβολικός ύπνος μπορεί να είναι σύμπτωμα κακής υγείας, όχι η αιτία. Επειδή, όμως, μελέτες δείχνουν πως πολλοί ενήλικες δεν κοιμούνται αρκετά, το βάρος πρέπει να πέσει στο να κοιμόμαστε περισσότερο και όχι στο να ανησυχούμε για το αντίθετο.
Για καλύτερο ύπνο
- Βγείτε στον ήλιο -όσο το επιτρέπει ο καιρός- και μείνετε δραστήριος την ημέρα.
- Κρατήστε σταθερά ωράρια ύπνου-ξυπνήματος.
- Αποφύγετε τις οθόνες τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο.
- Κάντε κάτι χαλαρωτικό.
- Φρόντιστε το υπνοδωμάτιο να είναι ήσυχο, σκοτεινό και άνετο.
