Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Clinical Nutrition αποκαλύπτει ότι η τακτική κατανάλωση ανάλατων φιστικιών με τη φλούδα μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων του εγκεφάλου και τη μνήμη σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, η κατανάλωση μιας μέτριας ποσότητας καθημερινά φαίνεται να βελτιώνει τη ροή του αίματος σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου και βοηθά στη διατήρηση των λεκτικών πληροφοριών.
Καθώς μεγαλώνουμε, το αγγειακό σύστημα του εγκεφάλου συχνά υφίσταται αλλαγές που μειώνουν την αποτελεσματικότητα της κυκλοφορίας του αίματος. Η μείωση αυτή στη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο θεωρείται ένας δείκτης που συνδέεται με τη γνωστική εξασθένιση και με νευροεκφυλιστικές διαταραχές, όπως η άνοια.
Επειδή η παροχή οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας των νευρώνων, οι ερευνητές έχουν επικεντρωθεί στον εντοπισμό τροποποιήσιμων παραγόντων του τρόπου ζωής που μπορούν να υποστηρίξουν την αγγειακή λειτουργία. Η διατροφή συγκαταλέγεται σε αυτούς.
Tα φιστίκια στο… «μικροσκόπιο»
Αν και τα φιστίκια ταξινομούνται ως όσπρια και όχι ως ξηροί καρποί, έχουν παρόμοιο διατροφικό προφίλ. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, ακόρεστα λιπαρά οξέα και φυτικές ίνες. Στόχος των ερευνητών ήταν να διαπιστώσουν εάν τα φιστίκια συγκεκριμένα θα μπορούσαν να προσφέρουν νευροπροστατευτικά οφέλη παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται στους ξηρούς καρπούς.
Ένας από τους κύριους λόγους για τη διεξαγωγή της δοκιμής ήταν η υψηλή περιεκτικότητα των φιστικιών σε L-αργινίνη. Η L-αργινίνη είναι ένα αμινοξύ που χρησιμεύει ως πρόδρομος για τη σύνθεση του μονοξειδίου του αζώτου, ενός μορίου που είναι απαραίτητο για τη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων και τη ρύθμιση της ροής του αίματος.
Επιπλέον, η μελέτη επικεντρώθηκε στα φιστίκια που έχουν ψηθεί με τη φλούδα τους, επειδή η φλούδα των φιστικιών είναι πλούσια σε βιοδραστικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων πολυφαινολών όπως η ρεσβερατρόλη, οι οποίες, σύμφωνα με τους ερευνητές, έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορεί να ενισχύουν περαιτέρω την υγεία των αγγείων.
«Ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν από γνωστική έκπτωση σχετιζόμενη με την ηλικία ή έχουν διαγνωστεί με άνοια αυξάνεται ραγδαία. Σήμερα, η άνοια κατατάσσεται ως η 7η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας», δήλωσαν οι ερευνητές.
Τι αποκάλυψε η δοκιμή
Για να εξετάσουν τα αποτελέσματα της κατανάλωσης φιστικιών, οι ερευνητές σχεδίασαν μια τυχαιοποιημένη, μονότυπη, ελεγχόμενη διασταυρούμενη δοκιμή. Με αυτόν τον σχεδιασμό, κάθε συμμετέχων λειτουργήσει ως το δικό του «μέτρο σύγκρισης», μειώνοντας έτσι τη μεταβλητότητα που προκαλείται από τις ατομικές διαφορές.
Η ερευνητική ομάδα συγκέντρωσε 31 υγιείς ενήλικες ηλικίας από 60 έως 75 ετών. Οι συμμετέχοντες περιλάμβαναν άνδρες και γυναίκες με δείκτη μάζας σώματος μεταξύ 20 και 35 kg/m². Εξαιρέθηκαν άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη, αλλεργίας στα φιστίκια ή καπνιστές. Η μελέτη περιελάμβανε δύο περιόδους 16 εβδομάδων, με μια ενδιάμεση περίοδο οκτώ εβδομάδων. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρέμβασης, οι συμμετέχοντες κατανάλωναν καθημερινά 60 γραμμάρια ανάλατων, ψημένων φιστικιών χωρίς φλούδα. Αυτή η μερίδα αντιστοιχεί περίπου σε δύο μερίδες ή δύο χούφτες.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να εντάξουν τα φιστίκια στην κανονική τους διατροφή, αλλά δεν τους επιτρεπόταν να τα ζεστάνουν ή να τα συνθλίψουν, καθώς αυτό θα μπορούσε να αλλοιώσει τις θρεπτικές τους ιδιότητες. Κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου, οι συμμετέχοντες απέφυγαν να καταναλώσουν φιστίκια και άλλα προϊόντα με βάση τους ξηρούς καρπούς, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια σαφής σύγκριση.
Τα αποτελέσματα της απεικόνισης έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση στην αγγειακή ανταπόκριση του εγκεφάλου μετά την παρέμβαση με φιστίκια. Η συνολική εγκεφαλική ροή αίματος αυξήθηκε κατά 3,6% σε σύγκριση με την περίοδο ελέγχου.
Πώς ωφελήθηκε μνήμη και αγγειακό σύστημα;
Όταν η ανάλυση επικεντρώθηκε ειδικά στην φαιά ουσία, η οποία περιέχει τα κυτταρικά σώματα των νευρώνων του εγκεφάλου, η αύξηση της ροής αίματος ήταν 4,5%. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης τοπικές βελτιώσεις. Η ροή του αίματος αυξήθηκε κατά 6,6% στους μετωπιαίους λοβούς και κατά 4,9% στους κροταφικούς λοβούς. Αυτές οι περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται στην επεξεργασία των αναμνήσεων, της γλώσσας και του εκτελεστικού ελέγχου.
Παράλληλα με τις φυσιολογικές αλλαγές, οι ερευνητές διαπίστωσαν βελτιώσεις στη γνωστική λειτουργία. Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν αύξηση 5,8% στην απόδοση της λεκτικής μνήμης. Αυτό το όφελος στην λεκτική μνήμη μετρήθηκε με μια άσκηση καθυστερημένης ανάκλησης, όπου ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αναγνωρίσουν λέξεις που είχαν δει σε μια λίστα είκοσι λεπτά νωρίτερα. Όσοι είχαν καταναλώσει φιστίκια κατάφεραν να αναγνωρίσουν σωστά περισσότερες λέξεις από ό,τι κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου.
Δεν ωφελήθηκε μόνο η μνήμη
Πέρα από την υγεία του εγκεφάλου, η παρέμβαση φάνηκε να ωφελεί και τους καρδιαγγειακούς δείκτες. Η συστολική αρτηριακή πίεση, ο ανώτερος αριθμός στην μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, μειώθηκε κατά μέσο όρο κατά 5 mmHg κατά τη φάση της κατανάλωσης φιστικιών. Η παλμική πίεση, που αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης, μειώθηκε κατά 4 mmHg. Αυτές οι μειώσεις είναι σημαντικές για τους ηλικιωμένους, καθώς η αυξημένη αρτηριακή πίεση αποτελεί παράγοντα κινδύνου τόσο για καρδιαγγειακές παθήσεις όσο και για γνωστική εξασθένιση.
